KOBİ destekleri Meclis'e taşındı

Canan SAKARYA-Özüm ÖRS

ANKARA - MHP Kütahya Milletvekili, TBMM Sanayi Komisyonu Üyesi Alim Işık, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi (KOSGEB) tarafından başta genç girişimciler olmak üzere çeşitli girişimciler tarafından sunulan projelere verilen destek kredilerinin, özellikle 2012 yılında, Maliye Bakanlığı tarafından yeterli miktarda bütçe ödeneği aktarılmadığı gerekçesiyle, zamanında ödenemediği ve girişimcilerin mağdur edildiği iddialarını Meclis gündemine taşıdı.

Işık'ın Bilim Teknoloji ve Sanayi Bakanı Nihat Ergün'e yönelik yazılı soru önergesine göre; girişimcilere yapılan KOSGEB kaynaklı ödemeler 2011 yılı son çeyreğinden itibaren, özellikle 2012 yılı içinde ciddi ölçüde aksamaya başladı. Aksamaya gerekçe olarak Maliye Bakanlığı tarafından yeterli miktarda ödenek aktarılmaması gösteriliyor.

Önerge Meclis'te henüz işlem aşamasında bulunuyor. Işık'ın önergesinde ayrıca, KOSGEB'in Sosyal Güvenlik Kurumu'na sigorta primi ve maliyeye vergi borcu bulunan ve borçlarını ödeyememiş işletmelere, bu gerekçeyle, destek ödemelerini yapmadığı iddiaları da yer aldı.

Sanayi, ticaret ve hizmet sektörlerinde KOBİ'leri finanse etme, girişimleri destekleme, Ar-Ge ve teknoloji geliştirme amaçlı farklı içerikte sekiz büyük destek programını yürüten KOSGEB, kuruluş olarak yüklendiği tüm görevleri mevcut kurumsal yapısı, imkan ve kabiliyetleri içinde mümkün olan gayret ve etkinlikle yerine getirmeye çalışıyor.

Bu konuda, destek programından yararlanan işletmeleri temsil eden KOBİ dernekleri yöneticilerinin genel değerlendirmeleri de olumlu. Ancak, idarenin destek programlarının finansmanında kullandığı Maliye Bakanlığı'nın inisiyatifindeki bütçe ödeneklerinde zaman zaman oluşan kısıntılar veya aktarma sorunları sahada yakınmalara yol açabiliyor.

NE DEDİLER?

DR. GÜLDEN TÜRKTAN
Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) Başkanı
'Önce harca, sonra geri al sistemi' kadınları zorluyor

KAGİDER'e eğitim için başvuran ve finansal destek için KOSGEB'e yönlendirdiğimiz kadın girişimcilerin, KOSGEB desteklerinden faydalandığını biliyoruz. KOSGEB'in "Yeni Girişimci Destek Paketi" ile ilgili olarak, kadın girişimci adaylarına doğrudan KOSGEB yetkilileri üzerinden bilgi aktarımında bulunuyoruz. KOSGEB hibesiyle ilgili olarak, kadın girişimci ve girişimci adaylarının bizlerle paylaştıkları ve zorlandıklarını söyledikleri başlıca konu, sermaye sıkıntısı sebebiyle, "önce harca, sonra harcanan paranın belli bir yüzdesini KOSGEB'den al" sistemiyle ilgili. Bu sistemin kendilerini zorlamakta olduğunu ifade ediyorlar. KAGİDER'in girişimcilik eğitimlerine katılmış ve KOSGEB'e "Yeni Girişimci Destek Paketi" için başvurmuş kadın girişimcilerimiz takip ettiğimiz kadarıyla parasal desteklerden faydalanıyor.

ADNAN KESKİN
OSTİM Sanayici ve İş adamları Derneği (OSİAD) Başkanı
KOSGEB'in iş yükü arttı

Biz, girişimcilere yapılan KOSGEB kaynaklı ödemelerde gecikme olduğuna dair bir şikayet OSTİM bölgesinde hiç almadık. Diğer şehirlerde veya sanayi bölgelerinde böyle bir sorun olabilir; ancak KOSGEB idaresi OSTİM'de bu konuda oldukça hassas davranıyor ve ödemeleri de zamanı geldiğinde yapıyor. İşletme sahiplerini mağdur etmemek için de çaba harcıyor. Ancak başka bir sorun var. O da KOSGEB'in mevcut kadrosuyla artan iş yükünün altından kalkamaması. KOSGEB'in desteklediği KOBİ'lerin kapsamı genişletilerek, esnaf ve sanatkâr kesimi de desteklenmeye başlandı. Ayrıca daha önce birkaç kalemden ibaret olan destekler çeşitlendi. Yeni bazı sektörler eklendi.

Dolayısıyla KOSGEB'in yükü arttı ve mevcut elemanları yetmez hale geldi. Ülkemiz ekonomisinde önemli bir yeri olan küçük ve orta ölçekli işletmeleri desteklemek, rekabet güçlerini geliştirmek ve böylece ulusal ekonomiye katkılarını arttırmak amacıyla kurulan KOSGEB, girişimcilere bugüne kadar önemli destekler verdi. Ama mevcut kurumsal yapısını ve mali olanaklarını, destek kapsamına giren kişiler ve faaliyet içerikleriyle paralel şekilde büyütemediği için, yasaların tanıdığı imkanları elde edememek gibi bir tablo ortaya çıkabiliyor. Örneğin, KOBİ'lerin büyük bir çoğunluğu destek mekanizmalarını h‚l‚ bilmiyor ve desteklere erişimde bürokratik işlemlerin üstesinden gelemiyor. Hükümet, bu noktada KOBİ'ler ile esnaf ve zanaatkârı teşvik edebilir, bilgilendirebilir.

TANER KARAOĞLU
Marmara Genç İşadamları Federasyonu (MARGİF) Başkanı
Kaynak yetersizliği giderilmeli

KOSGEB, eğer, tespit ettiğimiz bazı sorunları çözebilir ve finansman problemlerini iyileştirebilirse, küçük ve orta ölçekli işletmelere katkı ve destek sağlayacaktır. Fakat KOSGEB kaynak yetersizliği nedeniyle son 6 aydır küçük ve orta ölçekli işletmecilerin projelerine kredi ödemesi yapamıyor. Girişimcilere yönelik krediler kullandırılamıyor. İş adamlarına yönelik krediler ödenek yetersizliğinden verilemiyor. Sigorta ve vergi borcu olan şahısların proje kredileri taahhütname karşılığı alınan krediden mahsup edilerek düşürülüyor.

KOSGEB'in hedef kitlesi doğru, fakat hedef kitlesine yeterli finansman olmadığı gibi, hedefindeki projelerini de yeterli derecede anlatamamakta. Bu problemler en kısa zamanda çözülebilirse küçük ve orta ölçekli girişimcilerimiz finans ve yatırım problemlerini kısmi olarak gidermiş olur. Ekonomiye istikrar ve üretim bakımından olumlu neticeler sağlar. Bunları göz önünde bulundurarak bu yapıya daha ciddi fon ve katkı sağlanması gerekmektedir.

ERKAN GÜRAL
Türkiye Genç İş Adamları Konfederasyonu (TÜGİK) Başkanı
Kredilerdeki aksama kasıtlı değil

KOSGEB altı, yedi ayrı başlık altında proje destek programını uygulamakta; özellikle KOBİ-Proje, Ar-Ge ve Girişimcilik Destek programı oldukça revaçta olan programlar. Son üç, dört aylık dönemde ödenek aktarımı ilgili sıkıntılar olduğu sık sık dile getirilmekte. Ancak, mali konulardan kaynaklanan bir aksama olmakla birlikte, kasıt ya da özellikle aksatılma olmadığı şüphesiz.

Özellikle, en çok sıkıntı çeken kesim olan girişimcilere yönelik destek ödemeleri öncelikle yapılmakta. Sosyal güvenlik ve vergi borcu bulunan işletmelerde ise, destek ödemesi yapan diğer kurumlarda olduğu gibi, KOSGEB'de de, eğer borç varsa, işletmeden alınan mahsup dilekçesiyle prim ve/veya vergi borcu kesilerek kalan miktar destek olarak ödenmekte. Destek ödemelerinde sıkıntıya ilişkin kurumumuza ulaşan herhangi bir paylaşım bulunmuyor.

KOBİ'lere destek modelleri uygulayan KOSGEB'in son günlerde finansal ve bütçe problemlerinden dolayı gündeme gelmesini gerektirecek kadar sıkıntılı bir durum olduğu düşünülmemekte. KOSGEB yıllardır KOBİ'lere hizmet etmekte ve her geçen gün büyüyen hedef kitlesine en iyi şekilde hizmet vermeye çalışmakta. Maliye Bakanlığı ile destek veren kamu kurumları arasında, bütçe takvimi, ek bütçe gibi mali konularda yılsonlarında bu tür sıkıntılar her zaman yaşanır. Ortadoğu ülkelerindeki istikrarsızlık ve Avrupa'daki krizin, sürekli büyüme trendine sahip olan ülkemizde mali konularda bir takım ayarlamalara ve yavaşlamalara neden olduğu da inkar edilemez bir gerçeklik.

'KOSGEB güçlendirilmeli'

KOSGEB mevcut kurumsal yapısı ve gücüyle halen ana ve alt 13 temel ve yüzlerce alt üretim alanına yönelik kamu destek programlarının merkez kuruluşu konumunda. 5891 sayılı Kanun'la kimi değişiklikler yapılan 3624 sayılı Kanun kapsamında yüklendiği görevlerin yanı sıra, hükümetlerce verilen KOBİ destek görevlerini yürütme sorumluluğu da bu kuruluşa ait. İdare'nin bu kadar geniş ve kapsamlı görev ve sorumluluk alanı, kurumsal anlamda yeterli personel, donanım ve sürdürülebilir finansman gücünü de gerekli kılıyor. KOBİ kuruluşlarının bu noktadaki talebi: KOSGEB iyi niyetle çalışıyor ama kurumsal yapısı ve kapasitesi güçlendirilmeli.

KOSGEB'in sektörel hedef kitlesi

> Madencilik-taş ocakçılığı
> İmalat
> Elektrik, gaz ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı
> Su temini, kanalizasyon ve atık yönetimi
> İnşaat
> Toptan-perakende ticaret motorlu kara taşıt onarımı
> Ulaştırma- depolama
> Konaklama ve yiyecek hizmeti
> Bilgi ve İletişim
> Mesleki, bilimsel ve teknik hizmetleri
> İdari ve destek faaliyetleri
> Kültür, sanat, eğlence ve Spor
> Diğer hizmetler