”Krizin, asıl kaynakları arasına Irak savaşı da girebilir”

BURSA - Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı Celal Sönmez, ABD kaynaklı küresel finansal krizin faturası içinde Irak savaşının yarattığı önemli bütçe açıklarının da asıl neden olarak değerlendirildiğini belirterek, "Her zaman konut kredilerinden kaynaklandığı söylenen krizin, gelecekte asıl kaynakları arasına Irak savaşı da girebilir" dedi.

Sönmez, Uludağ Üniversitesi İktisat Topluluğu tarafından BTSO Meclis Salonu'nda düzenlenen "1. Uludağ Ekonomi Zirvesi"nde, 2007 yılında başlayan ve en etkili haline 2008 yılında ulaşan küresel finansal krizin ABD'de konut kredileri piyasasının çöküşü ile başladığını anımsattı.

Bunun, konut piyasasındaki patlamanın tersine dönmesiyle sanayileşmiş ülkeleri etkilemeye başladığını dile getiren Sönmez, ardından küresel finansal sistemin bazı zayıflıklarının ortaya çıktığını, karmaşık finansal ürünlerin ve araçların yol açtığı gelişmelerin sisteme olan güveni azalttığını anlattı.

Bilgin: "Bireysel kredilerin gayri safi milli hasıla içerisindeki payı $ 14"

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, "Bireysel kredilerin gayri safi milli hasıla içerisindeki payı yüzde 14'ler düzeyinde. Bu, diğer ülkelerde, krizin yoğun olarak yaşandığı ülkelerde yüzde 50-60'ları bulmuş düzeyde" dedi.

Bilgin, Küresel Finans Krizi: Doğuşu, Etkileri ve yeni Finansal Mimarı" başlıklı oturumda yaptığı konuşmada, finans yöneticilerindeki hırs, kar, daha fazlaya ulaşma duygularının bu krizin en önemli nedenlerinden biri olduğunu belirtti.

Krizle ilgili her gün yeni açıklamalar yapıldığını, veriler açıklandığını, bir veri bombardımanının yaşandığını ifade eden Bilgin, "Türkiye küçük bir ülke değil. Hem dünyada, hem de bulunduğumuz coğrafyada, 70 milyon küsur nüfuslu büyük bir ülkeyiz. Zeka problemi de yaşamıyoruz. İsteyen açıklamalarını istediği gibi yapar. Hatta yapılmayan açıklamalar, tamamen sorumsuzluk sonucu yapılmış gibi de yazılabilir" diye konuştu.

Akgiray: 'Hadi bakalım biz nefes alalım, devam edeceğiz'

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray, "Belki de bu kriz soluklanma süreci aslında. Çok hızlı büyüdü ve çeşitlendi, bazı şeyler patlak verdi. Bunu 'Hadi bakalım biz nefes alalım, devam edeceğiz' şeklinde yorumluyoruz" dedi.

Finansal krizin mutlaka reel etkilerinin bulunduğunu ifade eden Akgiray, krizin etkilerinin Bursa gibi otomotiv şehrinde görülmediğini söylemenin mümkün olmadığını söyledi.

Özince: Motoru revize etmeniz gerekiyor

Bankalar Birliği Başkanı ve Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince, "Türkiye Cumhuriyeti'nin finans sektörünün gayri safi milli hasılaya (GSMH) oranı, gelişmekte olan ülkelerin ortalamasının altındadır. Demek ki, motor küçük veya ekonominiz büyük. Motoru revize etmeniz gerekiyor" dedi.

Türkiye'deki bankalarda mevduat vadesinin 33 günden 28 güne indiğini anımsatan Özince, "Kredi musluklarına gelen kaynağın vadesi azaldı. Yani sular kesilmeyecek, kesik değil ama su miktarı az. Bankaların kaynağı topladığı mevduatı, kredi olarak aktarır. Mevduat dışında genellikle yurt dışından kredi alır. Kaynaklar daralıyor ve vadesi kısalıyor. Hep birlikte mevduatların vadesinin uzaması için harekete geçmeliyiz ve üzerimize düşeni yapmalıyız. Sistem üzerine yatırım yapılmalı" diye konuştu.