Laleli'ye ilk kurşunu Rusya ikincisini 'düşük kur' sıktı

İSTANBUL - Gündüz bavul ticareti, gece ise eğlencenin kalbinin attığı, 24 saat uyumayan bölge "Laleli" şimdilerde can çekişiyor. Yaklaşık 6 milyar dolarlık ticaret hacmi ile, ülkenin en büyük döviz kapılarından biri olan Laleli'yi Rusya'nın uyguladığı yüksek gümrük vergileri ve 'düşük kur' vurdu. DÜNYA'nın yaptığı araştırmaya göre yaz sezonuna hazırlanan bölgede, tekstil ve hazır giyim mağazalarından, otellere ve restoranlara kadar hemen her işletme sessiz bir bekleyiş içinde. Bir zamanlar sokaklarından yürüyerek geçmenin bile zor olduğu Laleli'de şimdilerde hemen hiçbir dükkanda müşteri bulunmuyor. Eminönü Laleli Turizmci İşadamları Derneği (ELTİD) Başkanı Mehmet Zelzele, bölgede sıkıntının had safhaya ulaştığını söyledi. Bölgede bavul ticaretinin bittiğini iddia eden Zelzele, "Rus hükümeti gümrüklerde sıkı tedbirler aldı ve vergileri inanılmaz şekilde yükseltti. Eskiden ayda 4-5 kez Laleli'ye gelen Ruslar, şimdi ancak 1 kez geliyor. Ayrıca bir zamanlar bavul ticareti yapanlar, şimdi geldikleri ülkelerde patron oldu" diye konuştu. Türk işadamlarının büyük bölümünün de Rusya'ya yatırım yaptığını kaydeden Zelzele, Rus turistin de, eskisi kadar Laleli'ye rağbet göstermeyip, başka ülkeleri tercih ettiğini savundu. Laleli'de turizmcinin yaşadığı en büyük sıkıntılardan birinin de haksız rekabet olduğunu dile getiren Zelzele, birçok otelin lobilerini yıkarak, dükkan yapıp kiraya verdiğini ve böylece 4 yıldızlı bir otelin, gelen turisti 3 yıldızlı otel fiyatına yatırarak, haksız rekabet yarattığını iddia etti. 50 Rus yerine 5 Avrupalı gelsin Bölgede yaklaşık 500 otelin faaliyet gösterdiğini bildiren ELTİD Genel Sekreteri Mahmut Akar'da, otelcilerin Avrupalı, esnafın ise Rus turist istediğini vurguladı. Akar, Avrupalı turistin, harcamasının büyük bölümünü otel içinde yaparken, Ruslar'ın sadece konaklama harcaması yaptığını iddia ederek, bu kıyasla 5 Avrupalı turistin 50 Rus'a bedel olduğunu söyledi. Akar, bunun dışında bölgeye Avrupalı turistin Ruslar yüzünden gelmek istemediğini iddia ederek, "Ancak şimdi otelleri ne Avrupalı ne de Rus dolduruyor. Ama ikisi de bir arada kalmıyor. Yani büyük bir belirsizlik ortamı var" ifadelerini kullandı. Karahan: 3. çeyrekte 731 milyon dolar kayıp Laleli'nin her zaman bir 'umut kapısı' olduğunu vurgulayan Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği (LASİAD) Başkanı Ayhan Karahan da, bölgede 2000'li yılların başına kadar yaklaşık 9 milyar dolar olan ticaret hacminin 6 milyarlar dolayına indiğini kaydetti. Laleli'nin, son dönemlerde yaşanan ekonomik durgunluğun üzerine her gün yeni bir kur darbesi yediğinin altını çizen Karahan, Merkez Bankası Ödemeler Dengesi verilerine göre, bavul ticaretinde 2007'nin 3. çeyreğinde yüzde 35 oranında bir daralma kaydedildiğini, bunun da 731 milyon dolara tekabül ettiğini bildirdi. Üzerimize kara bulutlar çöktü "Kimse durumundan memnun değil. Sektörün üzerine kara bir bulut çökmüş durumda" diyen Karahan, yaklaşık 6 bin işletmenin faaliyet gösterdiği Laleli'de üretici ve esnafın bu kurlarla hareket edebilme kabiliyetini tamamen kaybettiğini dile getirdi. Karahan şöyle devam etti: "Şimdi yaz sezonu başlayacak. İnsanlar ona göre bir maliyet hesaplaması yapacaklar ama kur yeniden tepetakla olup 1.18'lere düştü. Bunun 1'e eşitlenmeyeceği ne malum?" Kadın giyimi üzerine faaliyet gösteren Reglan'ın satış temsilcisi Maria Baku da, Rusya'nın uyguladığı vergiler nedeniyle Rusya ve Türki Cumhuriyetleri'nden gelen müşteri sayısında büyük bir azalma yaşandığını bildirdi. Ne istedilerse yapıp Rusya'nın Çin'i olduk Laleli'nin bu zamana kadar yaptığı en büyük hatanın kendi markasını yaratamamak olduğunu dile getiren ve ismini vermek istemeyen mağaza sahibi, "Şimdiye kadar biz kendi markamızı yaratıp, kurallarımızı koyamadık. Onlar neyi hangi fiyattan istediyse yerine getirdik ve sonunda Rusya'nın Çin'i olduk" ifadelerini kullandı. Rakamlarla Laleli Eminönü ve Laleli bölgesinde son verilere yaklaşık 6 bin işletme faaliyet gösterirken, otel sayısı ise 500'e yakın.