Milli Piyango özelleştirmesinde hukuki altyapı tamam
Talih Kuşunda ihale sürecinin başlaması için Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı bekleniyor
ANKARA - Milli Piyango İdaresinin özelleştirilmesine ilişkin hukuki altyapı, "Şans Oyunları Lisansının Verilmesi, Lisansa Konu Faaliyetlerin Düzenlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında Yönetmeliğin" Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla tamamlandı.
Talih Kuşunda ihale sürecinin başlaması için artık Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı bekleniyor. Maliye Bakanlığı (Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü) tarafından hazırlanan ve şans oyunları lisansının verilmesi ve lisansa konu faaliyetlerle ilgili esasları düzenleyen Yönetmeliğe göre, lisans, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde yeni kurulacak bir iktisadi devlet teşekkülüne veya Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş anonim şirketlere ayrı ayrı veya topluca verilebilecek.
Lisans süresi on yılı geçmemek üzere, şartnameler ve lisans sözleşmesi ile belirlenecek. Lisans süresi faaliyete geçiş tarihinden itibaren başlayacak. Lisans sahibinin şans oyunlarının planlanması, tertibi ve çekilişlerinin düzenlenmesine ilişkin operasyonları ve bu operasyonların üzerinden gerçekleştirileceği şans oyunları sisteminin kurulumu ve işletimi faaliyetleri lisans sözleşmesi ile yürütülecek. Lisans sahibi, lisansı başkasına devredemeyecek ve lisansa konu şans oyunları faaliyetlerinin tamamı veya bir kısmı alt yüklenicilere yaptırılamayacak.
Lisans verilecek tüzel kişilere ait hükümler
Lisans verilecek tüzel kişiliğin müflis veya konkordato ilan etmiş olmaması, hakkında iflasın ertelenmesi kararı bulunmaması, doğrudan yüzde 10 veya daha fazla hisseye sahip ortakları ile yönetim kurulu başkan ve üyelerinin, genel müdür ve yardımcıları ile benzeri üst yönetim personelinin de kasten işlenen bir suçtan dolayı 1 yıl ya da daha fazla süreyle hapis cezası almaması, devletin güvenliği ve anayasal düzene yönelik suçlar işlememesi, hırsızlık, zimmet, irtikap, rüşvet, dolandırıcılık, sahtecilik, görevi kötüye kullanma, kaçakçılık gibi suçlardan mahkum olmaması gerekecek.
Tüzel kişiliğin ödenmiş sermayesinin en az 5 milyon TL ve hisse senetlerinin tamamının nama yazılı olması koşulu da aranacak.
Hasılat paylaşımı ve ihale koşulları
Yönetmelik uyarınca, lisans sahibi, lisans süresince her takvim yılı için elde ettiği hasılattan en fazla yüzde 17, diğer gelirlerin brüt tutarı üzerinden ise yüzde 20 oranında pay alabilecek.
Lisans sahibinin, lisansa konu faaliyetleri gerçekleştirmek için yapacağı her türlü işletme, yatırım ve finansman giderleri, satış birimleri ile alternatif dağıtım kanallarına ödeyeceği komisyon ve ikramiye primleri de bu orana dahil olacak. Diğer gelirlerin elde edilmesi sırasında yapılan her türlü gider ile ödenen vergi ve benzeri yükümlülükler, lisans sahibi tarafından karşılanacak.
Lisans değeri, günün ekonomik koşulları gözönünde bulundurularak, uluslararası finans ve sermaye piyasalarında kabul görmüş değerleme yöntemleri gözönünde bulundurularak Komisyon tarafından belirlenecek ve bu değer Bakanlar Kurulunun onayına sunulacak.
İhale, pazarlık usulü ile yapılacak ve lisans süresince hasılattan ve diğer gelirlerden alacağı pay karşılığında en yüksek bedeli teklif eden, teklif sahibi üzerine bırakılacak. Komisyonun ihale sonucuna ilişkin nihai kararı Özelleştirme Yüksek Kurulu onayına sunulacak ve bu süreçte Rekabet Kurulu ve Danıştay'dan onay alınacak. Birden fazla gerçek veya tüzel kişi, ortak girişim grubu oluşturmak suretiyle de ihaleye teklif verebilecek.
Kamu payları ve vergiler
Milli Piyango İdaresi, satış geliri ve diğer gelirlerin, doğru, eksiksiz, zamanında toplanması, nemalandırılması ve dağıtımı ile ilgili her türlü tedbiri almaya ve düzenlemeler yapmaya yetkili olacak.
Lisans sahibi tarafından, şans oyunlarından elde edilen satış geliri ile diğer gelirler, belirlenen hesap dönemlerini izleyen en geç 3. iş günü mesai saati bitimine kadar İdareye yazılı olarak bildirilecek ve yine bu süreç içinde belirlenen bankalar nezdindeki hesaplara aktarılacak.
Elde edilecek aylık hasılatın yüzde 3'ü İdare payı olarak lisans sahibince, en geç izleyen ayın 15'inci günü mesai saati bitimine kadar İdareye yazılı olarak bildirilecek ve bu süre içinde İdarenin banka hesabına yatırılacak.
Vergiler ve kamu payı da, yine lisans sahibi tarafından yatırılacak. Süresi içinde ödenmeyen vergiler ve kamu payları, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre gecikme zammı da uygulanmak suretiyle takip ve tahsil edilecek.
Hasılat taahhüdü
Bu arada lisans sahibi, lisans süresince her takvim yılında gerçekleştireceği hasılatın, idari şartnamede belirlenen tutarın altına düşmeyeceğini taahhüt edecek. Lisans süresince her takvim yılı için taahhüt edilmesi gereken hasılat tutarı, bir önceki yıl için taahhüt edilen hasılat, yeniden değerleme oranında artırılarak belirlenecek.
Lisans süresince, herhangi bir yıl, gerçekleşen hasılatın, taahhüt edilen tutarın altında kalması halinde, lisans sahibinin o yıl için alması gereken pay tutarı, aradaki fark kadar noksan olarak hesaplanacak.
Yasak fiiller
Yönetmeliğin denetim, cezai sorumluluk ve lisans iptalini düzenleyen hükümleri uyarınca da, lisans sözleşmesi kapsamındaki faaliyetler Milli Piyango İdaresinin denetimine tabi olacak. Lisans sahibi, şans oyunları faaliyetlerinin kesintisiz, güvenli, kamu yararını ve tüketici haklarını koruyacak şekilde yürütülmesinden sorumlu olacak.
Lisansı kısmen veya tamamen başkasına devredemeyecek, hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, irtikap, rüşvet veya başka yollarla işlemlere fesat karıştıramayacak, hileli işlem, yazılım ve donanım yapamayacak, reklam ve tanıtım faaliyetleri ile bilet, kupon, çekiliş listesi ve benzeri materyaller üzerinde kamu düzenini bozucu, genel ahlak ve adaba aykırı, zararlı ve kötü alışkanlıkları özendirici yazı, logo, amblem ve benzeri işaretler kullanamayacak.
Lisans sahibi, 18 yaşından küçüklere şans oyunu oynatamayacak, bunlara ikramiye ödeyemeyecek, yasa dışı oyunların reklam ve tanıtım faaliyetlerinde bulunamayacak, hasılat ya da diğer gelirleri gizlemeyecek, şans oyunu biletlerini yetkisiz kişilere sattıramayacak. Lisans sahibi, video oyun terminallerinde ya da oyun salonlarında şans oyunu da tertip edemeyecek.
Para cezaları
Lisans sahibinin ilgili mevzuat ve lisans sözleşmesi hükümlerine aykırılık teşkil eden fiillerine, bir önceki takvim yılında elde edilen hasılatın yüzde 5'ine kadar idari para cezası uygulanacak. Yönetmelik kapsamında, çeşitli fiillere uygulanacak idari para cezaları da şöyle olacak:
-Hasılatın aylık ortalamasının binde 1'i kadar idari para cezası uygulanacak fiiller: Biletlerin dağıtım, pazarlama, satış ve ikramiye ödemelerinin yetkisiz kişilere yaptırılması, iştirakçilere borç para vermek suretiyle ya da kredi kartıyla veya kredili hesaptan bilet satılması, Yönetim Kurulu onayı olmadan bilet ve kuponlar üzerinde reklamlara yer verilmesi,
-Hasılat aylık ortalamasının yüzde 1'ine kadar idari para cezası uygulanacak fiiller: İdareye hasılat üzerinden ödenmesi gereken payların tam ve süresi içinde ödenmemesi, çekiliş sonuçlarının ilan edilmemesi, İdareden yazılı onay almadan çekiliş tarihinin değiştirilmesi, çekilişin iptali, ikramiyelerin ödenmemesi,
-Hasılat aylık ortalamasının yüzde 2'sine kadar idari para cezası uygulanacak fiiller: Oyun planları, Milli Piyango İdaresi Yönetim Kurulunca onaylanmadan veya plan dışına çıkılarak şans oyunları düzenlenmesi, İdare izni olmaksızın ortaklık yapısının değiştirilmesi, şans oyunları sisteminin iyi ve çalışır durumda bulunmaması.
-Hasılat aylık ortalamasının yüzde 5'ine kadar idari para cezası uygulanacak fiiller: Sahte belge ve teminat düzenlenmesi, hasılat ve diğer gelirlerin gizlenmesi, lisans sözleşmesinde belirtilen tarihte faaliyete geçmemek, işlemlere fesat karıştırılması.
Bağımlılık yaratılmayacak
Yönetmeliğe göre, lisans sahibi, aşırı oynamayı teşvik ettiği veya bağımlılık yarattığı kanıtlanmış oyunların tertip edilmemesi ve 18 yaşından küçüklerin oyunlara iştirakinin önlenmesi hususunda İdarenin belirleyeceği sorumlu oyun anlayışına ve ilkelerine uyacak.
İdare de, bu anlayışa aykırı şans oyunlarına müsaade etmeyecek, lisans sahibinin buna aykırı faaliyetlerini de durduracak. Bir gün içinde birden fazla çekiliş yapılan oyun türlerine, video oyun terminalleri ile şans oyunlarının oynatıldığı oyun salonlarına da İdare tarafından izin verilmeyecek.
Lisans sahibi, lisans süresince, uygulamaya koyacağı her bir şans oyunu için, oyun tasarımıyla tutarlı bir oyun planı hazırlayacak. Planlar, incelenmek ve değerlendirilmek üzere Milli Piyango İdaresine sunulacak. Şans oyunları, İdare Yönetim Kurulunun onayının ardından tertip edilebilecek.
Yönetmeliğin uygulama kurallarıyla ilgili hükümleri çerçevesinde de, lisans sahibi, lisans sözleşmesinin imzalandığı tarihi takip eden en geç 90 gün içinde pazarlama, dağıtım, satış, iade, çekiliş, ikramiye ödeme, satış birimleri gibi uygulama kurallarını belirleyerek, İdare Yönetim Kurulunun onayına sunacak.
Yönetmeliğe konulan bir geçici maddeye göre de, idare ile gerçek ve tüzel kişiler arasında imzalanmış olan başbayilik ve bayilik sözleşmeleri, faaliyete geçiş tarihi itibariyle hiçbir işleme gerek kalmaksızın feshedilecek. Ancak yeni lisans sahibine yazılı başvurmaları koşuluyla, bayilik verilmesinde bunlara öncelik tanınacak.