Mobille daha iyi bir gelecek yaratmak!

VOLKAN AKI

Yaklaşık 108 bin kişinin katıldığı, 13. Barselona Mobil Dünya Kongresi, mobilin geleceğimizi nasıl değiştireceğiyle ilgili önemli ipuçları barındırıyordu. Yeni yaşam biçimlerimiz, teknoloji devrimleri ve yeni nesil network’ler… Tüm bu genel tablonun altında aslında 5 kritik tema vardı üzerinde konuşacağımız… Bu hafta onlarla ilgili notlarımı sizlerle paylaşacağım...

Paradigma değiştiren 5G...

Evet, son yılların başrol oyuncularından 5G, artık bu konuda operatör ve ekosistem oyuncularının belli standartlar üzerinde anlaşmasıyla gerçek haline geldi. 2016’da belki sadece örnekleri ve hayaller, konseptler vardı… 2017’de ilk denemeler başlamıştı. 2018'de ise 5G’nin ticarileşen ve kullanıma hazır ürünleriyle karşılaştık pazarda. Şimdi 4G’den 5G’ye nasıl bir köprü kurulacak, operatör ve diğer oyuncular nasıl bir oyun planı izleyecek, bunu göreceğiz. Çünkü 5G, aslında büyük bir paradigma değişimi getiriyor. 4G teknolojisi ile arasında büyük farklar var. Yani sadece hız değil, teknoloji ve çalışma biçimleri de farklılaşacak. Öncelikle kapasite müthiş artacak, artık tek değil, çift yönlü bir iletişim söz konusu olacak. Bu kesintisizlik konusunda garanti veriyor. Diğer tarafta ise kesintisizlik yanı sıra ‘düşünce hızında’ bir iletişim söz konusu olabilecek. Bu da aslında insanın gözü ve beyni arasındaki iletişim hızına neredeyse ulaşıyor demek. Bunun açacağı kapıları düşünmek bile insanı heyecanlandırıyor. O zaman bir bilgisayar oyununda oyuncu ya da birkaç salise içinde karar verip uygulayabilen akıllı sistemler gerçek olabilecek. O yüzden tüm markalar, “ilk önce 5G” sloganını kullanıyor.

Yeni nesil cihazlar dünyası

Elbette yeni mobil network özellikleri yeni cihaz taleplerini de beraberinde getirecek… Kapasiteler ve özellikler değişiyor. Akıllı cihazlar dünyası büyük olanaklara ulaşıyor. Samsung yeni tanıttığı Galaxy S9 ile bu yeni döneme hazırlandığının sinyalini verdi. Huawei de altyapıda olduğu gibi akıllı telefonlarda da 5G devrimine hazırlanıyor. Tüm yeni ürünlerde ‘kamera odaklılık” öncelikli rekabet alanı olarak ortaya çıktı. Yüz ve parmak izi tanımalar yine telefonda odaklanılan özelliklerden bazılarıydı.

Asus, Sony, HMD (Nokia), Lenova / Moto ve TCL Comunications (Alcatel and Black- Berry) gibi firmalar da bu konuda çalışıyor. Bundan sonra satılacak telefonlar 5G şebekelerinde avantaj sağlayacak modeller olacak. Diğer yandan VR (Virtual Realty - Sanal Gerçekçilik) teknolojileri, bununla ortaya çıkan çözümler yakında hayatın bir parçası haline gelecek.

İçeriğin gücü etkili olacak

Yeni güçlü network’ler ve bunlarla uyumlu cihazlar tüketicinin elinde olunca daha fazla içerik (content) talep edilecek. İçerikten kastımız uygulamalar, yeni çözümler, hayatımızı kolaylaştıran teknolojiler. Böylece 2023 yılı için yapılan tahminlere göre mobil hatlar üzerinden geçen trafiğin yüzde 75’i veri bazlı olacak ve bunların önemli bir kısmı da video ağırlıklı olacak. Sosyal medya da trafikte önemli bir yer kaplayacak. Yeni OTT yani bağımsız video içerikleri önemli servisler hâline dönüşecek. İçeriğin ağırlığında yine sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik (Augmented Reality) ile bunların kişiselleştirilmiş modelleri etkin olacak.

Finansal teknolojiler

Finansal teknolojiler ya da diğer adıyla Fintech’ler artık mobil dünyada da tartışılıyor. Her ne kadar daha geniş bir teknoloji yelpazesini kaplasalar ve finans sektörüne odaklansalar da 5G teknolojileri ve büyüyen network kapasiteleri ile artık mobil onların da en güçlü standardı oldu. Tüm ödemeler içinde mobilin payı çok hızlı yükseliyor. Yüzüklerde, saatlerde ödeme aplikasyon lansmanları yapılıyor. Ödeme mobil dünyanın ve geleceğin yaşam tarzının önemli bir parçası haline geliyor.

Yapay zeka, etik ve fırsatlar...

Amerika’da gerçekleşen CES Fuarı’nda her yerde Yapay Zekâ (Artificial Intelligence) konuşuluyordu. Bunları size aktarmıştım… Fakat buradaki tartışmaların derinliği biraz daha fazlaydı. Bu yükselen teknoloji ile birlikte, yeni etik konular ve fırsatlar tartışmaların odağını oluşturuyordu. Tartışılan ana konuların temelinde sorulan soru; sadece bilgisayarlar ne yapabilir değil, bilgisayarlar ne yapmalıdır? Yoksa yazılımcılar da doktorlar gibi bir tür Hipokrat yemini mi etmeliler? Konular giderek ilginçleşiyor değil mi?

Nesnelerin  "dünyası"

IoT yani Internet of Things-Nesnelerin İnterneti tanımını ben nesnelerin dünyasına çevirdim. Çünkü böyle bir dünya geliyor… Onlar kendi aralarında konuşurken biz ne yapıyor olacağız? Öyle ki bu dünya pek çok fırsatlar yaratırken yine riskleri de beraberinde getirebilecek. IoT’nin yarattığı en önemli konsept kuşkusuz ‘smart cities’ yani akıllı şehirler… Ama Endüstri 4.0’ın da temelini artık IoT uygulamaları oluşturacak. Bir fabrikada geliştirilen bir robotun tüm modelleri 5G kullanarak tüm dünyada anında geliştirilecek. Tabii tüm bunlar tartışılırken güvenlik ve gizlilik gibi kavramlar da konuşuluyor.