Orta Avrupa'dan çekilen EBRD önceliği Türkiye'ye verecek

LONDRA - Türkiye'nin, "Avrupa Bankası" olarak Avrupa İmar ve Kalkınma Bankasına (EBRD) tam üyelik başvurusu, banka genel kurulunda bu hafta görüşülecek. Türkiye'nin resmi başvurusunun, genel kurulda görüşülerek "prensip olarak" onaylanması bekleniyor. Nihai resmi onay sürecinin ise 2-3 ay sonra gerçekleşeceği belirtiliyor. Türkiye, tam üyeliğin onaylanmasının ardından, bankanın aktif üyeleri arasında yer alacak ve özel sektöre yeni bir finansman imkanı bulunmuş olacak. Orta Avrupa ülkelerinden aşamalı olarak çekilecek olan olan EBRD, bundan sonraki dönemde yatırımlarda önceliği Türkiye'ye vermeyi planlıyor. "Avrupa'nın Dünya Bankası" olarak da bilinen EBRD'nin, 2010 yılına kadar, 2004 yılında AB'ye tam üye olan 8 eski Doğu Bloku ülkesine mali destek vermeyi ve yatırımlarda bulunmayı keseceğini belirten yetkililer, kuruluşun bundan sonra Türkiye'ye ağırlık vereceğini vurguluyorlar. Genişleme stratejisinin ana hedefi Yetkililer, EBRD'nin, Türkiye'yi de genişleme stratejisinin ana hedefi olarak ilan edeceğini belirtiyor. EBRD'nin, Türkiye'nin ardından çok da fazla genişlemeyeceğine dikkati çeken yetkililer, genişlemenin, AB tam üyelik sürecindeki Türkiye ile AB'nin en çok önem verdiği Rusya ve diğer bazı eski Doğu Bloku ülkesi ve Avrupa'nın coğrafi ve stratejik sınırlarıyla sınırlı olacağını vurguluyorlar. Önemli bazı AB üyelerinin, Türkiye'nin, EBRD'nin mali ve diğer operasyonlarından faydalanmasını desteklediği, diğer bazı ülkelerin ise kararsız ya da Türkiye karşıtı olduğu ifade ediliyor. ABD'nin, Türkiye'nin EBRD'deki etkin üyeliğini en çok destekleyen ülke olduğu vurgulanıyor. Ancak, EBRD'nin geleceği konusunda, AB üyesi ülkeler ile ABD arasında tam bir fikir birliği bulunmuyor. ABD, bankanın operasyonlarını ticari banka mantığıyla yürütmesini isterken, AB ülkeleri, bankanın kalkınma projelerini finanse etmesi gerektiğini ileri sürüyor. Avrupa Bankası'nın, Türkiye'ye Avrupa Birliği ile entegrasyon konusunda da yardımcı olabileceği belirtiliyor. Bankacılık ve turizmi teşvik ediyor Bankanın, Türkiye'ye öncelik stratejisi çerçevesinde yabancı yatırımcıları, Türkiye'de bankacılık, turizm, KOBİ'ler, medya, altyapı yatırımları, enerji, gayrimenkul, sağlık, bilgi iletişim teknolojileri ile tarım ve gıda alanlarında yatırım yapmaya davet edeceği belirtiliyor. Türk şirketlerinin, eski Doğu Bloku ülkelerinde gerçekleştirdiği yatırımlarda da EBRD'nin önemli bir desteği bulunuyor. EBRD'nin, Orta Avrupa'daki yatırımlarından önemli kâr elde ettiği ve bu karlarla, Türkiye ve Rusya ile diğer ülkelerdeki yatırımları finanse edeceği ifade ediliyor. Bankanın, Türkiye'nin AB'ye katılımını kolaylaştırmaya yönelik projeleri de öncelikli olarak destekleyeceği kaydediliyor. Öte yandan, Türk yetkililer ile AB yetkilileri arasında, EBRD'nin Türkiye faaliyetleri konusundaki detaylı görüşmelerin de devam ettiği belirtiliyor. Bankanın, Türkiye'de ofis açmasının ise AB'ye tam üyelik sürecinde çok önemli bir aşama olacağı vurgulanıyor. Avrupa Bankası, 5 milyon Euro ile 300 milyon Euro arasında, 6 ile 16 yıl vadeli uygun koşullu kredi veriyor. Yılda 4 milyar Euro kredi dağıtıyor AB'nin kontrolünde, 1991 yılında, eski Doğu Bloku ülkelerini piyasa ekonomisine hazırlamak ve kalkınmalarını desteklemek için kurulan 20 milyar Euro sermayeli EBRD, eski Doğu Bloku ülkelerinin AB'ye tam üye oluncaya kadarki süreçlerinde çok önemli bir fonksiyona sahip oldu. Yılda ortalama olarak dağıttığı 4 milyar Euro kredi tutarıyla dünyanın en büyük yatırım bankaları arasında yer alan EBRD, kaynaklarının yüzde 70'ini özel sektöre, yüzde 30'unu da kamu sektörü projelerine kullandırıyor. EBRD'yi diğer finansman kuruluşlarından ayıran en önemli özellik, risk alması ve bölgesel kalkındırmaya önem vermesi olarak gösteriliyor. Banka, bütün projelere ise ticari bankaların mantığıyla yaklaşıyor ve fizibilitesi olmayan projeleri desteklemiyor. EBRD'nin yeni başkanı Thomas Mirrow Bu arada Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası'nın (EBRD) yeni Başkanı Thomas Mirrow oldu. Eski Almanya Maliye Bakanı Yardımcısı Mirrow'un, iki kez 4'er yıl görev yaptıktan sonra temmuz ayında görevinden ayrılacak EBRD Başkanı Jean Lemierre'nin yerini alacağı belirtildi. Mirrow, Ukrayna'nın başkenti Kiev'de bankanın yıllık toplantısında yöneticilere yaptığı konuşmada, "Berlin Duvarı'nın çöküşünden bu yana birkaç yıl içinde bu kadar çok şey başaran bir kuruma katılmaktan büyük gurur duyuyorum" dedi.