Özel kullanımda olan araçlara işlem kolaylığı

ANKARA - Geçici işalat rejimi kapsamında özel kullanımda olan araçların, kullanım, kaza, çalınma, kayıtlardan silinme gibi işlemlerine ilişkin mevcut uygulama, yeniden düzenlenerek basitleştirildi. 

Buna göre, her yapılacak işlem için Gümrük Müsteşarlığı devrede olmayacak ve işlemlerin, gümrük müdürlüklerinde görülmesi yeterli olacak.  "Özel Kullanıma Mahsus Kara Taşıtlarına İlişkin Gümrük Müsteşarlığı'nın 6 Seri Numaralı Gümrük Genel Tebliği"nde değişiklik yapıldı. Tebliğe göre, Yabancı Taşıtların Geçici Giriş Karnesi ve Geçici Giriş Belgesiyle, Geçici Olarak İşaline İlişkin Uygulanacak İşlemlerde; taşıt, Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesiyle, Türkiye'ye getirilmiş ise, süre uzatım isteği Türkiye Turing Otomobil Kurumu (TTOK) aracılığıyla, bu kişilerin fiilen çalıştığı, incelemede bulunduğu, öğrenim yaptığı ya da Türkiye'de geçici olarak oturmaya izinli bulunduğu yerdeki, bulunmuyorsa, buraya en yakın yerdeki gümrük müdürlüğüne bildirmeleri yeterli olacak. Bu işlemlerin Gümrük Müsteşarlığına yapılması şartı, böylelikle yürürlükten kaldırılmış oldu. İlgililer tarafından süre uzatımına dair belgelerin temini için yapılan resmi başvuruların beklenildiğine dair tevsik (belgelendirme) edici bilgi ve belgeler, karne geçerlilik süresi içerisinde TTOK veya ilgili gümrük müdürlüğüne verilecek ve bu dilekçeler yeterli olacak. Geçici işale ilişkin olarak gümrük idarelerince yapılacak giriş işlemlerini yeniden düzenleyen maddede de değişiklikler yapıldı. 

Buna göre, belgelerin uygunluğu halinde, giriş işleminden sonra Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesinin giriş parçası koparılacak ve ilgilinin pasaportuna gerekli kayıt düşülecek. Daha sonra karnenin giriş parçası Gümrük müsteşarlığına gönderilmek yerine, arşivlenecek. Diğer tüm belgeler, her kişi için özel bir dosya açılarak saklanacak ve kişinin taşıtıyla ilgili yapılacak bütün işlemler, bu dosya üzerinden yürütülecek. 

Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesi düzenlenmek suretiyle getirilen taşıtların süreleri içerisinde olmak koşuluyla birden çok çıkış ve girişlerine izin verilecek. Çıkış ve giriş işlemleri, geçici işal işleminin yapıldığı gümrük müdürlüğünden yapılmış ise; karnenin koparılan giriş ve çıkış parçaları bu müdürlükçe arşivlenecek. Çıkış ve giriş işlemlerinin farklı gümrük müdürlüğünden yapılması halinde de karnenin giriş veya çıkış parçaları geçici işal işleminin yapıldığı gümrük müdürlüğüne bordro ekinde gönderilecek. 

Bu taşıtların takip işlemleri geçici işal işlemi yapılan gümrük müdürlüğünce (İstanbul) Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu nezdinde yapılacak. Yabancı Taşıtların Geçici Giriş Karnesi veya Geçici Giriş Belgesi düzenlemek suretiyle giriş yapan taşıtların kesin çıkışlarında ise; sahibinin görev, öğrenim ve incelemesinin bitmesi veya oturma izin süresinin sona ermesi veya iptal edilmesi nedeniyle çıkarılacak taşıtın, trafik idaresinden ilişiğinin kesilip kesilmediği kontrol edilecek ve taşıtın belgedeki ayniyatına uygunluğu tespit edilerek çıkışına izin verilecek. Taşıtın çıkışı, işal işleminin yapıldığı gümrük müdürlüğünden yapılmış ise Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesinin çıkış parçası koparılarak karnenin giriş parçasıyla çakıştırılacak. Taşıtın çıkışı, geçici işal işleminin yapıldığı gümrükten farklı bir gümrük müdürlüğünden yapılmış ise, karnenin çıkış parçası, giriş parçasıyla çakıştırılmak üzere bordro ekinde geçici işal işleminin yapıldığı gümrük müdürlüğüne gönderilecek. 

Aracı aile fertleri ve yakınları da kullanabilecek 

Hak sahibi dışında taşıt kullanabilecek kişilere esneklik de tanındı. Buna göre, taşıt sahibinin araçta bulunma koşulu ve Türkiye Gümrük Bölgesi dışında kullanıma serbestiyet verildi. Böylece, turistik kolaylıklardan faydalanıldı ve geçici olarak işal edilen taşıtlar, taşıt sahibinin eşi veya diğer aile fertleri ve ikamet yeri Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunan kişilerce de kullanılabilecek. Belirli bir süredeki görevi yerine getirmek veya öğrenimde bulunmak üzere gelenlerle, Türkiye'de geçici olarak oturma iznine haiz emekli yabancılar tarafından geçici olarak işal edilen taşıtlar da, yine taşıt sahibinin eşi veya diğer aile fertlerince kullanımda olabilecek.  Öte yandan, öğrenim görmek üzere gelenlerle, Türkiye'de oturma iznine haiz emekli yabancıların taşıtsız olarak yurt dışına çıkmak istemeleri halinde, gümrük idaresine teslim edilen taşıta ait Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesinin çıkış parçası koparılarak arşivlenecek. Farklı gümrük idaresine teslim edilen taşıta ait karnenin çıkış parçası, taşıtın geçici işalinin yapıldığı gümrük müdürlüğüne gönderilmesi yeterli olacak. Bu işlemler gümrük idaresine artık bildirilmeyecek. 

Kazaya uğrayan veya tamir gerektiren araçlara ilişkin hükümleri düzenleyen 17. madde de daha pratik hale getirildi ve böyle bir durumda; Taşıt, Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesi ve Geçici Giriş Belgesiyle girmiş ise bu taşıtlara ait teminatların çözümü ve ilgili dosyalarının kapatılması için geçici işalinin yapıldığı gümrük müdürlüğüne gönderilmesi yeterli görüldü. Çalınan taşıtlarda, ilgili gümrük idaresince, çalınma olayına ilişkin belgeler uygun bulunursa pasaport kayıtlarından gerekli düşüm işlemi yapılacak ve taşıt bilgi formu doldurulacak ve taşıt, 1 Nolu Taşıt Takip Programı'na kayden girmiş ise bilgisayarda giriş kaydı; çalındığı tarih itibariyle ve çalıntı kaydıyla kapatılacak. Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesi veya Geçici Giriş Belgesiyle girmiş ise teminatın çözümü ve taşıt kaydının kapatılması için geçici işal işleminin yapıldığı gümrük müdürlüğüne bildirilecek. Ayrıca gerekli takibatların yapılabilmesi bakımından tüm Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüklerine bildirimde bulunulacak ve Taşıt Bilgi Formu ile çalınma olayına ilişkin belge örnekleri Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilecek. 

Taşıt kayıtlarının kapatılması ise yapılan araştırma sonucunda, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu tarafından düzenlenen Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesiyle, Türkiye'ye giren taşıtların, bir gümrük idaresince teslim alındığının, gümrük idaresine terk edildiğinin ya da yurt dışı edildiğinin anlaşılması üzerine, ilgili gümrük müdürlüğünce Kurum nezdinde giriş kayıtları kapatılacak. Kurumun kefalet ettiği yabancı otomobil kulüplerince veya Gulf Otomobil Federasyonunca düzenlenen belgelere istinaden; Türkiye'ye giren taşıtlarla ilgili olarak Müsteşarlığımızca (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) yapılan araştırma sonucunda; taşıtın yurt dışında olduğuna ilişkin TTOK veya Arap Turizm Seyahat ve Ticaret Acentesi tarafından yabancı ülke resmi kuruluşlardan alınacak belgelere istinaden, taşıtın bir gümrük idaresince teslim alındığının ya da bir gümrük idaresine terk edildiğinin anlaşılması durumunda ise gümrük idarelerince Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilen belgelere dayanılarak taşıt kayıtları kapatılacak. Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan tebliğin, "Hak Sahibi Dışında, Araç Sahibinin Araçta Bulunma Zorunluluğu Olmadan Diğer Yakınlarının Kullanabileceğini" öngören maddesi, 1 Ekim 2008 tarihinden yürürlüğe girecek. Diğer maddeleri ise yayımıyla birlikte yürürlüğe girecek.