Sadece ürün satmaya çalışmayın, birlikte üretelim

SEREN GÖKÇE

DEİK Türk İran İş Konseyi toplantısında iki ülke arasındaki ticaret hacminin ilk etapta 30 milyar doların üzerine çıkarılabileceği bildirildi. DEİK Türk-İran İş Konseyi Başkanı Bilgin Aygül, 10 milyar dolara kadar gerileyen ticaret hacminin 30 milyar dolara çıkmaması için bir sebep bulunmadığını belirterek, ambargolar sürecinde Türkiye’nin İran’ı yalnız bırakmadığını hatırlattı. Aras Serbest Bölge Genel Müdürü Muhsin Hadim Arabbağı, İran’a mal satmak isteyen çok sayıda rakip bulunduğuna dikkat çekerek, Türkiye’nin sadece ürün satmaya çalışmamasını, birlikte üretim yapabilmek için çok imkan bulunduğunu söyledi. Doğu Azerbaycan Eyaleti Ulaştırma ve Lojistik Genel Müdürü Manoucheh Salmanzadeh, de 30 milyar dolarlık ticaret hedefine ulaşabilmek için öncelikle lojistik altyapısı problemlerinin çözülmesi gerektiğine vurgu yaptı.

DEİK İran İş Konseyi Başkanı Bilgin Aygül: Ambargo döneminde hep İran'ın yanındaydık

Biz iki komşu, dost aynı kültürleri, aynı tüketim gruplarını paylaşan birbirlerini tamamlayıcı ekonomilerine sahip iki ülkeyiz. Ama birbirimizi yeterince tanımıyoruz. Dış ticaret hacmimiz hala 10 milyar dolar ama iki ülkenin yetkililerinin söylediği 30 milyar dolar hedefe ulaşılmaması için hiçbir neden görülmüyor. İran’ın ambargoya maruz kaldığı dönemde en büyük yatırımı yine Türk girişimciler yaptı. Ambargonun kalkmasıyla birlikte belirlenen ticaret hacmi hedefine daha kolay ulaşılacaktır.

Doğu Azerbaycan Genel Vali Yardımcısı Ali Nevadat: 8.2 milyar ton maden stokumuz var

Doğu Azerbaycan ili olarak biz de ticaret hacmini çok düşük buluyoruz ve bunun arttırılmasını istiyoruz. İlimiz ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için önemli potansiyel barındırıyor. Özellikle 8.2 milyar tonluk maden stokumuz ön plana çıkıyor. Coğrafi açıdan; Ermenistan, Nahcivan , Azerbaycan ve Türkiye ile sınırlarımızın olması, bize büyük avantaj sağlıyor. Bölgemizdeki Aras Serbest Ticari Bölgesi de yatırım için fırsatlar sunuyor.

İran-Türkiye İş Konseyi Yönetim Kurulu Başkanı Reza Kami: Milli paralarla ticaret, sorunun büyük bir kısmını çözer

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İran’a yaptığı ziyarette ekonomik alanda çok iyi kararlar verildiğini görüyoruz. Özellikle iki ülkenin milli paralar üzerinden ticaret yapması bu kez daha çok ön plana çıktı. Bunun hayata geçirilmesi, sıkıntılarımızın önemli bir kısmını ortadan kaldıracaktır. İran’daki görüşmeden çıkan bir diğer olumlu sonuç ise gümrük alanındaki işbirliğidir, bence iki ülke arasındaki ticarette yeni bir sayfa açıldı.

Aras Ticari Ekonomi Serbest Bölge Genel Müdürü Muhsin Hadim Arabbağı: Türkiye'den yatırım yapan tüm iş adamları başarılı oldu

Ben 30 yıldır Türkiye ile ticari ilişkilerimi sürdürüyorum. Başladığım ilk yıllarda fazla rağbet olmamasına rağmen, bugün gelinen noktada ilişkilerin sorunlara rağmen, çok ileri düzeye ulaştığını görüyorum. Bence ekonomik komisyonlar her iki ülkenin meclisinde işbirliği yapmalı ve faaliyetleri çoğalmalı. Türkiye’deki arkadaşlarımızın çoğu ürünlerini İran’a satmak için çok uğraşıyorlar. Fakat bence işbirliği ve ortak yatırım alanında daha büyük adımlar atılması gerekiyor.

Çünkü bugün artık Türkiye için İran’da satış alanında ve işbirliği alanında çok büyük rakipler oluşmuş durumda. Bu rakipleri geride bırakmak için köklü adımlar atmak önemli programlar yapmak gerekiyor. İran İslam Cumhuriyeti özellikle Doğu Azerbaycan Bölgesi sanayi alanında çok büyük bir yatırım potansiyelini barındırıyor. Aras Serbest Bölgesi, yatırım için çok uygun bir bölgedir. Bürokrasiye maruz kalmadan güvenli bir yatırım gerçekleştirebilirsiniz. Bugüne kadar bölgemize Türkiye’den yatırım yapan bütün iş adamları başarılı olmuştur.

Doğu Azeri Maliye ve Ekonomi İşler Kurumu Genel Müdürü Rıza Hüseyni: 25 yıla kadar vergi muafiyeti

Türkiye’yi ekonomik ve ticari hedeflerimizin en başında tutmak için çok sayıda sebebimiz var. Doğu Azerbaycan ili sanayi , ticaret, üretim ve hizmet sektörünün kalbi sayılır. İran ticaretinin yüzde 10’u bu bölgede gerçekleşmekte ve ülke genelinde 6’nncı sırada yer almaktayız. İlimize yabancı sermaye yatırımlarının artması için her türlü kolaylığı sağlıyoruz, ancak önemli olan burada ortak faaliyetlerin olmasıdır. Eğer gecikme yaşanırsa pastayı başkası kapacaktır. Bölgede bizi en çok tedirgin eden konu transit meselesidir. Çin, Avrupa ile olan transit ticaretini İpekyolu üzerinden yapmak istiyor fakat Rusya üzerinden. Bizim tercih ettiğimiz şey ise Türkiye üzerinden İran’ın kuzeybatısı Tebriz üzerinden İran’a ve doğu tarafındaki diğer ülkelere geçmesidir. Ülkemizde en yüksek vergi oranı yüzde 25 olup, 5 yıldan 25 yıla kadar vergi muafiyeti sağlanmaktadır.

Tebriz Büyükşehir Belediye Başkan Yardımcısı ve Tebriz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Sonya Endiş: Odaların işbirliğiyle hedefe ulaşmak kolay olur

Bence iki ülke arasındaki işbirliklerinin artırılması için sanayi ve ticaret alanında hizmet vermek üzere ortak komiteler kurulmalı. Bunun için odalar işbirliğine gidebilir. Bunlar kurulup hareket planı ortaya çıktıktan sonra adım adım 30 milyar dolarlık hedefimize yaklaşabiliriz.

İran Dışişleri Bakanlığı Kuzey-Batı Bölge Temsilcisi İsmaeil Babaei: Dışişleri bakanlığı destekliyor

İki ülke gümrük teşkilatının işbirliği çok iyi düzeydedir. Zaten Cumhurbaşkanlarımız arasında imzalanan anlaşmalardan 4 tanesi gümrüklerle ilgili. Türkiye ve İran arasındaki ticaret faaliyetin yaklaşık yüzde 70’i Doğu Azerbaycan ili ile yapılıyor. Bizim gümrük tarifelerini, makine ve ekipman alımındaki vergi muafiyetine uyumlu hale getirmemiz gerekiyor. Türkiye’nin özellikle Kafkas Bölgesinde ve Uzakdoğu bölgesine yönelik ticaretinin neredeyse tamamı bizim üzerimizden geçiyor.

Sahlan Özel Ekonomi Bölge Genel Müdürü Reza Nazari: Dış yatırım için 2 bin dönüm arazi ayırdık

Gümrük alanında ardiye ve depolama hizmeti sunuyoruz. Yaklaşık 55 yıldır faaliyet gösteren Sahlan gümrüğü alanında 17 kilometrelik demiryolu hattı mevcut. Ayrıca Sahlan bölgesinde dış yatırımlar için 2 bin dönümlük arazi ayırmış durumdayız.

Doğu Azerbaycan Eyaleti Ulaştırma ve Lojistik Genel Müdürü Manoucheh Salmanzadeh: Lojistik merkezi talebi

Bugün 30 milyar dolarlık bir ticaret hacminden bahsediyoruz ama lojistik faaliyetlerimizin altyapısının da bu ticaret hacmini kaldıracak kadar hazır olması lazım. Şu an İran ile Türkiye arasındaki sınır kapılarımız kapasitelerini kullanmış bulunuyorlar. Bu yüzden iki tarafta da lojistik faaliyet merkezlerimizin çoğalması gerekiyor. Şu anda Türkiye Cumhuriyeti’nin Irak ile olan ticareti Kuzey Irak Kürt Bölgesinden yapılmaktadır. Mevcut gelişmelerden dolayı bunun İran üzerinden yapılması daha doğrudur. Hacmi yaklaşık 3 bin kamyon olan bu ticaret Doğu Azerbaycan ilinden geçmeden olmaz. Bunu da göz önünde bulundurduğumuzda lojistik meselesinin üzerinde daha çok durmamız gerektiğini düşünüyorum.

Aras Ticari Ekonomi Serbest Bölge Genle Müdür Yardımcısı Hatemi Alemdar: Serbest bölgenin önemi arttı

Aras Serbest Bölgesinin potansiyelini göz önünde bulundurarak bölgemizde çok önemli rol oynadığının altını çizmek isterim. Özellikle bakır ve petrokimya alanında yatırım için büyük potansiyel var ve yatırımlar zaten bu alanda yoğunlaşıyor. Raylı sistem altyapısına yapılan yatırımlar, serbest bölgemizin önemini daha da arttırmıştır.