Sanayiciye atığının yüzde 54'ünü geri dönüştürme görevi
Bir süredir, "plastik poşet ücretli olacak" başlığı etrafında tartışılan “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”, aslında sanayiciye bunun ötesinde yükümlülükler getiriyor.
Sibel Sancaklı
İSTANBUL - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, iki yıllık bir değerlendirme sürecinin ardından yeniden düzenlediği “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”, 27 Aralık 2017 günü Resmi Gazete’de yayınlandı. 1 Ocak 2018 itibarıyla yürürlüğe giren yönetmelik, yürürlükte olan yönetmeliğin yerini aldı. Bu alanda Türkiye’nin ilk yetkilendirilmiş kuruluşu ÇEVKO Vakfı, yeni yönetmeliğin uygulanmasında da öncülüğünü sürdürmeyi hedefliyor. Bu bağlamda DÜNYA'ya bilgiler veren ÇEVKO, Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı Genel Sekreteri Mete İmer, bu yönetmelikle sanayicilere belli hedefler koyulduğunu ifade ederek, "Artık, bir sanayi kuruluşu yıl içinde sattığı 100 ton ambalajlı ürünün ağırlığını hesaplayarak yüzde 54'ünün toplanıp geri dönüştürüldüğü Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na belgelemekle yükümlü" dedi. Ayrıca önceki yönetmeliklerde de yer alan, Ambalaj Komisyonu'nun daha etkinleştirilmesinin hedeflendiğini kaydeden Mete İmer, komisyonun yılda en az bir kez toplanır hale getirildiğini kaydetti.
Yönetmelik, tüketicilere ve hizmet sektörüne de yükümlülükler getiriyor. Buna göre sitelerde, otel ve restoranlarda atıkların yerinde ayrıştırılması hedefleniyor. Bu doğrultuda atık toplama ekipmanlarının renkleri yeniden düzenlendi. Karışık ambalaj atığı mavi, cam yeşil veya beyaz, kağıt mavi, plastik sarı, metal gri konteynırlarda toplanacak. Belediyeler, evsel atık toplamak için kullandıkları araç kapasitesinin en az yüzde 20’si kadar ambalaj atığı toplama kapasitesine sahip araç bulunduracaklar. Konunun sanayi tarafından ziyade evlerinde bu ambalajları satın alıp kullanan tüketici boyutuna da önem verildiğini ifade Mete İmer, geri kazanım hedeflerinin en az yüzde 80’inin sanayi dışındaki kaynaklardan sağlanmasının planlandığını vurguladı. Yönetmelikle ayrıca plastik poşetin ücretli olacağı satış noktaları için öngörülen 200 metrekare limiti de kalkıyor, böylece tüketicinin, nereden alışveriş yaparsa yapsın aldığı ürünün poşete koyulmasını isterse bunun için ayrıca ücret ödemesinin önü açılıyor.
Yönetmelik lisanslı kuruluşları da sınıflandırdı
Yürülüğe giren yeni yönetmelik atık toplayıcılarını da ilgilendiriyor. Toplayıcıların öncelikle belediyelerden alınmış lisanslarının bulunmasının gerektiğini ifade eden İmer, lisanslı olan kuruluşların sınıflandırmasını da şöyle sıraladı: "Birinci tip lisanslı tesisler, 400 binin üzerinde bir nüfusa hitap ediyor olmalılar. O zaman burada çalışacak lisanslı tesisin en az 3 bin metrekare olması ve en az günde 2 bin metreküplük ayırma kapasitesine sahip olması gerekiyor. Eğer tesis ikinci tip ise yani 100 binle 400 binlik nüfusa hitap ediyorsa, 2 bin metrekare alana sahip ve 600 metreküple 2 bin metreküplük kapasiteye sahip olmak durumunda. Üçüncü tip tesisler içinse 100 bin ve daha nüfusa hitap etmek ve bin metrekare alana sahip olmanın yanısıra ve 100 metreküp/gün veya 600 metreküp/günlük kapasiteye sahip olunması gerekiyor."