Şirketlerin yüzde 80'i ailevi nedenlerle çöküyor
Akbank’ın araştırmasına göre, aile şirketlerinin sadece yüzde 30’u ikinci kuşağa geçebiliyor. Şirketlerinin çöküşünde yüzde 80 ile ailevi konularda alınan kararlar etkili oluyor.
Türkiye'de aile şirketlerinin ortalama ömrü 25 yıl. Aile şirketlerinin çöküşünde yüzde 80 ile ailevi konularda alınan kararlar etkili oluyor. Şirketlerden yalnızca yüzde 20’si ticari konular nedeniyle çöküyor. Akbank’ın araştırmasına göre, aile şirketleri sorunlarını yemekte çözüyor. Şirketlerin sadece yüzde 30’u ikinci kuşağa geçebiliyor.
Akbank’ın, aile şirketlerinin kurumsallaşma ve sürdürülebilir olma yolculuğunda yardımcı olmak amacıyla, Sabancı Üniversitesi Yönetici Geliştirme Birimi EDU, Deloitte ve TAİDER Aile İşletmeleri Derneği işbirliğiyle hazırlanan “Aile Şirketleri için Sürdürülebilir Başarının Anahtarları” araştırması, düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna açıklandı.
Araştırmada, Sabancı Üniversitesi EDU’nun Türkiye’deki başarılı 15 aile şirketiyle yaptığı görüşmelerin sonuçları, yorumları ve uzman değerlendirmeleri yer alıyor. Deloitte’un, araştırmaya katılan aile şirketleri ile yapılan görüşmeleri derleyerek ve yorumlayarak yaptığı analizleri içeren araştırma kitap, Akbank Aile Şirketleri Akademisi’nde bir kaynak kitap olarak kullanılmaya başlanacak.
Aile şirketleri sorunlarını yemekte çözüyor
Araştırmaya katılan aile şirketlerinin tamamına yakını çoğu zaman aile yemeklerinde veya toplantılarında aslında ‘aile konseyi’ toplantıları yapıyor. Şirketler, aile konseyi mekanizmasının aktif olarak kullanılmasının hedeflere ulaşmayı hızlandıracağına inandıklarını belirtiyor. Aile konseyi için genelde yaş sınırlaması getiriliyor, yaş sınırı kriterini sağlayan aile mensupları şirkette çalışma veya pay sahibi olmasına bakılmaksızın konsey toplantılarına katılabiliyor. Araştırmaya katılan aile şirketlerinin hiçbirinin bir halefiyet planı bulunmuyor. Ancak aksiyon planlarında öncelikli sırada yer alıyor.
Şirketlerin yüzde 30’u ikinci kuşağa geçebiliyor
Akbank KOBİ Bankacılığı’ndan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Bülent Oğuz, Türkiye’de aile şirketlerinin girişimcilik habitatında çok önemli yeri bulunduğuna işaret ederek, “Geleneksel yapımız, aile şirketlerinin kurulup, gelişmesine çok uygun koşullar oluşturuyor. Ancak, yalnızca Türkiye’de değil, hemen hemen tüm dünyada genel olarak aile şirketlerinin çok uzun ömürlü olmadıkları da bir gerçek” dedi ve ekledi: “Türkiye İstatistik Kurumu ve İstanbul Ticaret Odası'nın verilerine göre, sisteme kayıtlı tüm şirketlerin yüzde 95’i aile şirketi. Bunların arasında KOBİ’lerin ise yüzde 98.8’i aile şirketi. Buna göre aile şirketlerinin ortalama ömrü 25 yıl. Bu aile şirketlerinin ise sadece yüzde 30’u ikinci kuşağa, yüzde 12’si üçüncü kuşağa geçebiliyor. Dördüncü kuşağa geçebilenlerin oranı yüzde 3'te kalıyor. Aile şirketlerinin birçok çöküş nedeni var elbette; yüzde 80 gibi çok önemli bir bölümünde bu neden ailevi konularda alınan kararlar olarak tanımlanıyor. Yalnızca yüzde 20’si ticari konular nedeniyle çöküyor.”
Program 5. dönem mezunlarını verdi
Konuşmasını, “Biz de Akbank olarak; ülke ekonomisi için çok önemli değerler olduklarını düşündüğümüz aile şirketlerinin, deneyimleriyle birlikte ekonomik kalkınmaya destekleri sürebilsin diye harekete geçtik” diye sürdüren Oğuz, “Sabancı Üniversitesi ile birlikte aile şirketlerinin yeni kuşaklarda da devam etmesini sağlamak amacıyla "Aile Şirketleri Akademisi" programını oluşturduk. Sabancı Üniversitesi Yönetici Geliştirme Birimi'nin yanı sıra Deloitte ve Pekin & Bayar'ın da katkılarıyla ilk olarak 2014 yılında düzenlediğimiz programda 5. dönem mezunlarını da verdik” dedi ve şöyle devam etti: “Eğitim programlarımız bir yandan sürerken, bir yandan da Sabancı Üniversitesi, Deloitte ve TAİDER Aile İşletmeleri Derneği ile birlikte, ‘Aile Şirketleri Araştırması’ yaptık. Her şeyden önce aile şirketlerinin sürdürülebilir olmaları konusunda başta aile şirketlerine yol gösterebilecek bir çalışma yapmak istedik. Diğer araştırma/anketlerden farklılaşması amacıyla çalışmayı uzun yıllardır faaliyette olan, başarısını kanıtlamış aile şirketleri ile yürüttük; dolayısıyla araştırmada onların görüş ve tecrübelerinin önemli bir yeri bulunuyor. Sabancı Üniversitesi EDU ve TAİDER’in gerçekleştirdiği görüşmelerin ardından Deloitte görüşme sonuçlarını harmanlayıp analiz ederek çözüm önerileri getirdiği bir doküman oluşturdu.”