”Tarım sektöründe sorunların çoğu çözüldü”

TBMM - Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, 2 yıl üst üste yaşanan kuraklığa rağmen tarım sektörünün, son 5 yılın 4'ünde büyüme göstererek uzun yıllardır görülmeyen bir büyüme trendi yakaladığını belirterek,  "Tarım, 2008 yılında yaşanan yüzde 3.5 oranında büyüme ile küresel mali krizden en az etkilenen ve krizin etkilerini hafifleten sektör olmuştur" dedi.

Plan ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığının 2010 yılı bütçesini sunan Eker, 2007 ve 2008 yıllarında dünya genelinde yaşanan kuraklık, gıda ve petrol fiyatlarındaki artışlar ile tüketim alışkanlarının değişmesinin sektörün önemini bir kat daha artırdığını söyledi.

Eker, "Özellikle 2008 yılında gıda fiyatlarında yaşanan artışlar, tarımı gelişmiş ve tarımsal ürün ihracatı yapan ülkelerin gelirini artırmakla birlikte gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde ciddi sıkıntılara neden olmuştur. Hatta bazı ülkelerde ayaklanmalar ve asayiş problemleri ile de karşı karşıya kalınmıştır" diye konuştu.

Mehdi Eker, 2008 yılı sonları ve 2009 yılı başlarında ise fiyatlarda belirgin düşüşler yaşandığını, ancak bu kez de küresel krizin etkilerinin hissedilmeye başladığını ifade ederek, "Dünyada yaşanan bu gelişmeler tarımı stratejik ve tampon sektör olarak ön plana çıkartmakta, gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ülkede tarım gündemin öncelikli maddeleri arasında yerini almaktadır" dedi.

Eker, tarımsal büyümenin toplam büyümeden daha büyük bir oranda gerçekleşmesi ve tarımın toplam büyümedeki kayıpları azaltmasının tarıma yönelişi daha çok artırdığını söyledi.

Hükümetin bu gelişmeler karşısında tarım sektörünün geliştirilmesi için önemli adımlar attığını belirten Eker, son 7 yılda sektörde yapısal bir değişim ve dönüşüm yaşandığını, yapılan çalışmaların kısa sürede meyvelerini vermeye başladığını anlattı.

Eker, 2 yıl üst üste yaşanan kuraklığa rağmen sektörün son 5 yılın 4'ünde büyüme göstererek uzun yıllardır görülmeyen bir büyüme trendi yakalandığını ifade ederek, "Tarım, 2008 yılında yaşanan yüzde 3.5 oranında büyüme ile küresel mali krizden en az etkilenen ve krizin etkilerini hafifleten sektör olmuştur" diye konuştu.

Bu büyüme eğiliminin, 2009 yılında da devam ettiğini kaydeden Eker, açıklanan 6 aylık verilere göre sektörün yüzde 4.3 oranında büyüme gösterdiğini söyledi. Eker, "Bu büyüme ile birlikte tarımın milli gelire ve dış ticarete katkısında da önemli artışlar olmuştur. Son 7 yılda tarımsal gayri safi yurtdışı hasıla cari fiyatlarla yüzde 139 artarak, 2008 yılında 56.7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir" dedi.

Eker, bakanlığının 2010 bütçesini, Plan ve Bütçe Komisyonuna sunuşunda, 2002 yılında yüzde 59 olan tarımsal kredi faizlerinin önce yüzde 17,5'e, 2009 yılında da yüzde 15'7'e düşürüldüğünü belirterek, birçok alanda sübvansiyonlu kredi kullanma imkanı getirildiğin kaydetti.

Ziraat Bankasının kullandırdığı kredilerin yüzde 94'ünün sübvansiyonlu kredi olduğunu belirten Eker, 2002 yılında 550 bin çiftçinin 529 milyon TL kredi kullandığını, 2009 yılı Ekim sonu itibariyle ise 1 milyon 121 çiftçiye 9 milyar TL tarımsal kredi verildiğini anlattı.

Eker, özel bankalarla birlikte tarım sektörüne kullandırılan kredi miktarının 12 milyar TL'yi aştığını bildirdi.

Tarım sektöründe yaşanan pek çok yapısal sorunun çözüldüğünü, temel tarım ürünleri üretiminde önemli artışlar sağlandığını kaydeden Eker, 7 yıl öncesine göre mısırda yüzde 102, çeltikte yüzde 111, kayısıda yüzde 109, muzda yüzde 115, ayçiçeğinde yüzde 23,5, elmada yüzde 23, kirazda yüzde 93, sütte yüzde 46, su ürünlerinde ise yüzde 149 daha fazla ürün elde edildiğini bildirdi.

Eker, tüm bu gelişmelerin ve rakamların, Hükümetin tarım sektörüne verdiği önemin ve yürütülen çalışmaların sonucu olduğunu belirtti.

Sektörün küreselleşmenin sonucu olarak artan bir şekilde rekabet ile karşı karşıya kaldığını ifade eden Eker, bunun kaynakların etkin kullanımını öngören bir tarım politikasını zorunlu kıldığını söyledi.

Hükümetleri döneminde "tarım strateji belgesi" hazırlandığını, tarımda dönüşümün önüne açan 12 yasa çıkarıldığını ifade eden Eker'in, değindiği diğer bazı konular ise satır başlarıyla şöyle:

-Hükümetimiz döneminde 23 yeni destek uygulaması başlatıldı. Bitkisel üretim yapan üreticilere üretimin her aşamasında pek çok tarımsal destek veriliyor. Arıcılığın geliştirilmesi için "arıcılık desteği", su ürünlerinin artırılması ve geliştirilmesi için "su ürünleri desteği", hayvancılıktaki tür çeşitliğinin korunması için "hayvan gen kaynakları desteği", tekstile hammadde için "tiftik üretim desteği", "ipek böcekçiliği" desteği ödeniyor.

-Üretim destekleri ile üretim maliyetlerinin önemli bir kısmı karşılanıyor.  

-2003-2009 yılları arasında çiftçilere yaklaşık 30 milyar TL nakit tarımsal destek ödendi.

-Hayvancılık destekleri 16 kat, prim destekleri yaklaşık 9 kat artırıldı.

-Son 7 yılda 1600 tarımsal kalkınma kooperatif projesine 1 milyar 260 milyon TL kredi tahsis edilerek, 170 bin aile bu desteklendi.

-Tarım havzalarını destekleme modelini hayata geçirdik, 30 adet tarım havzası belirledik. Her havzada hangi ürünün verimli bir şekilde yetiştirilebileceği tespit edildi. Modelle tarımsal desteklemeler daha etkin bir şekilde kullanılma imkanını kavuşacak, arz açığı olan ürünlerde üretim artışı sağlanarak arz talep dengesi sağlanacak, etkin bir üretim planlaması sağlanacak, doğal kaynakların korunması sağlanacak, verimlilik artacak.

-15 Şubat 2009 tarihi itibariyle reçeteli ilaç uygulamasına geçildi. İnsan ve çevre sağlığı açısından zararlı olan metilbromür, öngörülenden 7 yıl önce, 2008 yılı başında uygulamadan kaldırıldı. Bu uygulamalar ile tarladan sofraya gıda güvenirliliği sağlanacak, halkımızın sağlığı korunacak ve ihracatımızın önündeki engeller kaldırılacak.

-2009 yılı Gıda Güvenliği yılı ilan edildi. Ülke genelinde güvenilir gıda konusunda gelen talep ve şikayetleri karşılayacak ve tüketicilerin gıda denetimlerinde etkin rol almasını sağlayacak 174 Alo Gıda Hattı 2009 yılı şubat ayında hizmete girdi. Yapılan şikayetler sonucunda 1531 adet idari para cezası verildi, 739 adet işletme üretimden men edildi.

-Sertifikalı fidan üretimi 8 milyon 70 milyon adede çıkarıldı.

-Son 6 yılda su ürünlerinde üretim yüzde 150 artırıldı.

-2004 yılında yüzde 10 seviyesinde olan hibrit sebze tohumu kullanım oranı bugün yüzde 30'lar düzeyine çıkarıldı.

-Uygun gübre kullanımını sağlamak için 50 dekar ve üzeri büyüklükteki arazilere kimyevi gübre desteğinde toprak analizi şartı getirildi.

TMO fındık almayacak

Fındıkta yeni strateji oluşturuldu. 2010-2012 yılları arasında uygulanacak destek modeliyle yaklaşık 290 bin üreticiye 2.6 milyar TL destekleme yapılması planlanıyor. Yeni stratejide TMO tarafından fındık alınması öngörülmüyor, TMO'nun elinde bulunan fındık stoku ise piyasaların olumsuz etkilenmesine izin vermeyecek şekilde değerlendirilecek. Fındık yerine alternatif ürüne yapılacak desteklerle katma değeri yüksek ürünlerin yetiştirilmesi sağlanacak. Geçiş dönemi olarak belirlenin 3 yılın sonunda ruhsatsız alanlarda fındık üretimine izin verilmeyecek.