Teknopark'a hücum; 100 firma aranıyordu, 730 başvuru geldi

İbrahim EKİNCİ

İSTANBUL - İstanbul'da kuruluşu devam etmekte olan Teknopark'a yüzlerce başvuru geldi. İnşaatı devam etmekte olan ilk 6 blokta yaklaşık 100 firmanın yer alması öngörülürken online başvuru sisteminden 730 firma Teknopark İstanbul'da yer almak için ön talepte bulundu. Öncelikli değerlendirme süresi 1 Haziran'da bitmekle birlikte online başvurular devam ediyor. Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) da kendi internet sayfasında Teknopark İstanbul'a, teknoloji alanında faaliyet gösteren yerli ve yabancı şirketler büyük ilgi gösterdiğini açıkladı.

Temeli, Kasım 2011'de atılan Teknopark'ta yer almak için başvuruları değerlendiren İTO Yönetim Kurulu Başkanı Murat Yalçıntaş, daha önce yatığı bir açıklamada, "Avrupa, ABD ve Ortadoğu'dan büyük şirketlerin de yer aldığı başvuruların yüzde 25'i yabancı şirketlerden geldi. Yoğun talep bizi diğer fazlar hızlı bir şekilde geçmeye itecek. İlk bina olduğu için kısıtlı sayıda yerimiz var. Beklentimizin ve kapasitemizin çok üzerinde bir taleple karşılaştık. Ciddi anlamda bir duyuru da yapmamıştık. Sadece kendi WEB sitemizde duyuru yapmıştık. Her arzu eden şirket giremiyor. Mükellefiyetleri yerine getiren ve belli özellikleri taşıyan şirketlerden bir eleme yapacağız. Bir seçim kurulumuz var. Elemeyi yapıp onayladığımız şirketlerin adını açıklayacağız" demişti.

Firmalarla görüşmeler başlayacak

10 Nisan 2012'de Online Başvuru formları ön talepte bununan firmalara gönderilmiş, 1 Haziran 2012'de Online Formların girişleri tamamlanmıştı. 1 Haziran - 31 Temmuz 2012 aralığında 'Başvuruların Ön Değerlendirilmesi' süreci başlamıştı. Halen bu aşama devam ediyor. Ancak açıklamalara göre başvuru gelmeye de devam ediyor. Bu ayın sonunda, 1 Ağustos - 30 Eylül 2012 arasında firmalarla görüşmeler başlayacak ve başvudu kabulleri yapılacak. Şanslı 100 firma belirlenirken, 600'den fazla firma diğer etapları bekleyecek.

Yapımı devam eden 6 blok, 52 bin metrekare kapalı alana sahip olacak. Bloklarda laboratuvarlar, kongre merkezi, konferans salonu, toplantı salonları ve sosyal tesisler yer alacak. "Türkiye'nin en büyük, Avrupa'nın sayılı teknoparklarından birisi olması hedeflenen Teknopark İstanbul"un, Türkiye'nin Dünya'ya açılacak en önemli ve en nitelikli teknoloji penceresi olması amaçlanıyor.
Teknopark İstanbul Projesi, Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nca başlatılan üç aşamalı bir proje. İleri teknoloji, endüstri parkı ve havaalanı İTEP Projesi sonuncu adımını oluşturuyor. Proje çerçevesinde Sabiha Gökçen Uluslararası Havaalanı ile Hava Araçlarına Yönelik Bakım ve Onarım Tesisleri faaliyetlerine başladı. Teknoparkın odaklanacağı ana sektörler şöyle belirlendi: Havacılık ve uzay, savunma sanayii, denizcilik, ileri elektronik, ileri malzemeler, enerji ve endüstriyel yazılımlar.

20 yıllık projede devlere 200 bin metrekare yer ayrıldı

Teknopark projesinin geçmişi 20 yıl geriye gidiyor. 1987'de başlatılan proje için bölgenin teknoloji bölgesi olarak ilan edilmesi 2009 yılında mümkün oldu. Yönetici şirket "Teknopark İstanbul A.Ş" 4 Mayıs 2010'da kuruldu. Teknopark İstanbul'un ortakları şöyle: Yüzde 45 payla Savunma Sanayii Müsteşarlığı, yüzde 40 payla İstanbul Ticaret Odası, yüzde 13 payla İşletme ve Havacılık Endüstrileri A.Ş. (HEAŞ), yüzde 1 payla İstanbul Ticaret Üniversitesi (İTİCÜ), yüzde 1 payla STM A.Ş. Teknopark İstanbul, TEM Otoyolu'nun Pendik Girişi'ne 2 kilometre mesafede, Sabiha Gökçen Havalimanı'na bitişik; tren yoluna, D-100 Karayoluna ve Pendik Limanı'na yaklaşık 7 km mesafede, Doğu-Batı istikametinde 1 milyon 400 bin metrekare ve 200 bin metrekare  büyüklüklerinde, birbirinden ana arterler ile ayrılan 3 sahadan oluşuyor.
Bölgede yer alan 200 bin metrekarelik Özel Yatırım Bölgesi, Teknopark şirketleri ile etkileşim içerisinde yüksek nitelikli teknoloji içeren üretim yapılabilmesi amacıyla, yerli ve yabancı büyük ölçekli birkaç teknoloji devinin yatırımı için ayrıldı. Yabancı firmaların da bölgeye ilgisi yüksek. Sisco gibi bazı teknoloji devlerinin bölgeyle ilgilendiği belirtiliyor.

1 milyon 400 bin metrekarelik orman alanı içerisinde 200 bin metrekarelik yapılanma izni ile üniversitelerarası ortak teknoloji enstitüsü ve teknoparkın teknoloji felsefesini yansıtacak teknoloji bazlı sosyal sorumluluk projeleri hayata geçirilecek. Bu iki sahanın ortasında yer alan 900 bin metrekarelik alan ise, Teknopark İstanbul projesinin ana gövdesini teşkil edecek. Teknoparkın iç ulaşımı monoray ile yapılacak. Metro ise Sabiha Gökçen Havaalanı istasyonundan sonra ana girişe kadar gelecek ve teknoparkın kuzeyinde son durağa ulaşacak. Böylece 30 bin çalışan sorunsuz bölgeye ulaşabilecek.

Teknoparkın kurumsal hedefleri

Teknoparkta 2 milyar dolarlık toplam yatırımı içeren 15 yıllık bir gelişim sürecinde bine yakın firmanın, 30 bin aşkın nitelikli personeliyle, yüksek teknoloji bazında 10 milyar doların üzerinde ciro üretecek bir teknoloji altyapısı oluşturması hedefleniyor. Toplamda 650 bin metrekare kapalı alan olacak bölgede kurulması çalışmaları sürdürülen risk sermayesi fonu ile girişimci gruplar için sıfır maliyetli kuluçka ortamı yanatılacak. Teknopark İstanbul'da yerleşecek firmalar için yakın bölgedeki çok yüksek nitelikli 7 üniversite ile istanbul il sınırları içerisindeki 44 üniversite ve yüksek okulun işbirliği potansiyelleri inceleniyor. Muhtemel işbirliği alanları için bu üniversitelerle çalışmalar yapılıyor.

Nasıl konumlanacak?

Teknopark istanbul'un temel amaçları şöyle özetleniyor:
"- Türkiye'nin kendi markalarını yaratacak bir teknoloji üssü,
- Yerli ve yabancı yatırımcılar için cazibe merkezi uluslararası bir teknopark,
- Ar-Ge, akademi ve iş dünyasının buluştuğu, yaratıcılığın ürüne dönüştüğü bir merkez,
- Hedeflenen endüstrilerdeki mükemmeliyet merkezlerini içeren bir bölge,
- Yüksek yaşam ve çalışma standartları sağlayarak, bir teknoparktan öte, birinci sınıf bir yaşam alanı,
- Uzun vadede, uluslararası bilim ve teknoloji dünyasının saygı duyulan referans bir markası olacak ve Teknoloji üretimi kadar iş merkezi kimliğiyle de Türkiye'nin teknoloji açılımında global adresi rolünü üstlenecek."

Birçok avantaj sağlıyor

Bölgede yer alacak firmalara yönelik, kurucu ortaklar olan SSM ve İTO'nun desteği olacak. Çok yakın çevrede yerleşik 7 üniversite ile organik bağ oluşturulacak. İlk 6 blokta yaklaşık 2 bin metrekare büyüklüğünde alan kuluçka merkezi olarak tahsis edilecek. Çekirdek ve girişim sermayesi fonu kurularak kuluçka merkezinde yer alan girişimciler öncelikli olmak üzere Teknopark İstanbul'da yer alan firmalara destek sağlanacak.

Teknopark İstanbul, yüksek teknoloji yatırımları ve ar - ge ile ilgili genel teşviklerden, 4691 sayılı kanunun teşvik ve avatajlarından yararlanabilecekler. 4691 sayılı Teknoloji Gelistirme Bölgeleri Kanunu ile bölgede yer alan kuruluşlara, üniversite ve kamu personeline ve bölge yönetici şirketine önemli avantajlar sağlanıyor.
- Yazılım ve AR-GE faaliyetlerinden elde edilen kazançlar gelir ve kurumlar vergisinden muaf olacak.
- Ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, her bir çalışan için beş yıl süreyle Maliye bütçesinden karşılanacak.
- Girişimcilerin bölgede ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, işuygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri KDV'den istisna olacak.
- Her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi alınmayacak.
- Üniversite ve Kamu Kurum ve Kurulusları personeli izin alarak sürekli veya yarı-zamanlı olarak bölgede çalışabilecek.
- Ögretim elemanlarının gelirleri üniversite Döner Sermaye kapsamı dışında tutulacak. Arastırmalarının sonuçlarını ticarilestirmek amacıyla sirket kurabilecek, ortak olabilecek.

Çekirdek Girişim Sermayesi Fonu

Avrupa Komisyonunda Melek Yatırım Sistemini temsil eden EBAN, 27 ülkedeki melek yatırım sisteminin şemsiye örgütü konumunda bulunmaktadır. Her yıl artan oranda katılımcıyla düzenlenen organizasyona bu sene 150 ülkeden katılım olmuştur. Bu toplantıda, Teknoparkİstanbul olarak önümüzdeki dönemde kurmayı hedeflediğimiz "Çekirdek ve Girişim Sermayesi Fonu" için ulusal ve uluslararası fonlar, melek yatırımcılar ve girişimcilerle görüşmeler yapılmış ve kurmayı planladığımız Fon un yapısına ilişkin görüşler paylaşılmıştır.