Tüketiciyi patates, üreticiyi inşaat demiri vurdu / Enflasyon 13 ay sonra yine çift haneye çıktı

ANKARA - Mayıs ayı enflasyonu piyasa beklentilerinin çok üzerinde çıktı. Yıllık bazda ise çift haneyi iki ay önce gören ÜFE'nin ardından TÜFE de mayıs ayında yüzde 10.74 ile iki haneli düzeye gelirken, ÜFE'deki yıllık artış mayısta yüzde 16.83'e kadar çıktı. TÜFE'de yıllık enflasyon 13 ay aradan sonra yeniden çift haneli düzeye çıkmış oldu. Aylık bazda ise TÜFE yüzde 1.49 artarken, ÜFE yüzde 2.12 artış gösterdi. Üretici fiyatlarında aylık bazda en çok artan 10 ürün içinde ilk sırada inşaat demiri yer alırken, bu listede 4 tane petrol ve türevi ürün yer aldı. TÜİK 2008 yıl Mayıs ayına ilişkin fiyat endekslerini açıkladı. Nisanda aylık bazda 4.50 çıkarak ekonomi yönetimi dahil herkesi şok eden ÜFE, mayısta 2.12 artış gösterdi. Nisanda yıllık bazda 14.56 olan ÜFE mayısta 16.53'e yükselirken, 5 aylık ÜFE yüzde 13.39 arttı. Böylece ÜFE 2004 yılı Kasım ayındaki yüzde 17.15'lik seviyeyi gördükten sonra aradan geçen 42 ayda en yüksek rakama ulaşmış oldu. Mayısta TÜFE de ciddi oranda artış gösterek yıllık bazda 10.74'lük seviyesiyle iki haneli rakamları görmüş oldu. Nisanda 1.68 artan aylık TÜFE, mayısta ise yüzde 1.49 oranında artış gösterdi. Üreticiye demir darbesi Mayıs ayında en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler listesinde ilk sırayı yüzde 18.46 artışla inşaat demiri alırken, ikinci sırada yüzde 15.93 ile beton travers, yüzde 15.72 ile de ahşap yemek odası mobilyaları üçüncü oldu. Bu dönemde motorin yüzde 11.50, ham petrol yüzde 10.21 fuel oil fiyatı ise yüzde 7.03 arttı. Sanayinin alt sektörleri bazında yapılan sınıflandırmada ham petrol ve doğalgaz çıkarımı yüzde 9.20, rafine edilmiş petrol ürünleri yüzde 8.27, ana metal sanayi yüzde 6.6 arttığı gözlendi. Tüketicide patates lider Mayıs ayında TÜFE'de fiyatı en çok artan ürün yüzde 34.35 ile patates olurken, bunu yüzde 15.11 ile mercimek, yüzde 14.80 ile yemek odası takımı takip etti. TÜFE'ye göre, geçen ay patatesi yüzde 15,11 ile mercimek, yüzde 14,80 ile yemek odası takımı, yüzde 14,17 ile kuru üzüm, yüzde 13,55 ile limon izledi. Mayısta, ayçiçek yağının fiyatı yüzde 12,50, tahin helvasının fiyatı yüzde 9,53, bayan tişörtünün fiyatı yüzde 9,17, pirincin fiyatı yüzde 8,54, tavuk etinin fiyatı yüzde 8,30, çocuk gömleğinin fiyatı yüzde 6,38 arttı. TÜİK verilerine göre, mayıs ayında, dana etinde yüzde 6,17, şehirlerarası otobüs ücretinde yüzde 6,06, mazotta yüzde 5,58, erkek takım elbisesinde yüzde 5,07, tek kişilik yatakta yüzde 4,55, uçak bileti ücretinde yüzde 3,30, ekmekte yüzde 3,29, buzdolabında yüzde 2,89, benzinde yüzde 2,27 fiyat artışı oldu. Fiyatı düşen ürünler Mayısta fiyatı en fazla düşen ürünler arasında ilk sırayı yüzde 51,62 ile sivri biber aldı. Sivri biberi fiyatı yüzde 41,22 oranında azalan salatalık ile yüzde 33,64 oranında düşen patlıcan izledi. Mayıs ayında yeşil soğanın fiyatı yüzde 8,60, mücevherin fiyatı yüzde 6,16, yumurtanın fiyatı yüzde 5,90, domatesin fiyatı yüzde 3,87, sütün fiyatı yüzde 3,27, kaşar peynirinin fiyatı yüzde 1,60, kahvaltılık tereyağın fiyatı yüzde 1,16, yoğurdun fiyatı yüzde 0,80 oranında azaldı. TÜFE'de Düzey-2 sınıflandırmasına göre de aylık en yüksek artış yüzde 2.13 ile Adana-Mersin bölgesinde, yıllık en yüksek artış ise yüzde 13.77 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde gözlendi. Petrol fiyatları etkili oldu Mayıs ayında sanayinin üç sektöründen madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 2,66, imalat sanayinde yüzde 1,87, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 0,60 artış gerçekleşti. ÜFE sonuçları sanayi alt sektörler bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artışın yüzde 9,20 ile madencilik kapsamındaki ham petrol ve doğal gaz çıkarımı alt sektöründe gerçekleştiği dikkati çekti. Yıllık artış yüzde 57 Geçen yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu sanayi alt sektörlerin, yüzde 56,67 ile kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri, yüzde 55,46 ile ham petrol ve doğal gaz çıkarımı, yüzde 41,95'le metal cevheri, yüzde 37,78'le ana metal sanayi, yüzde 21,98'le elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı olduğu belirlendi. ÜFE fiyatı en çok artan ürünler (aylık) değişim oranı(yüzde) İnşaat demiri 18.46 Beton travers 15.93 Ahşap yemek odası mobilyası 15.72 Motorin 11.50 Kırmızı mercimek 10.54 Hem petrol 10.21 Fuel oil-6 7.03 Kurşunsuz benzin 7.01 Çikolata ile tatlandırılmış gıda 5.01 Kuru soğan 4.86 TÜFE fiyatı en çok artan ürünler (aylık) değişim oranı(yüzde) Patates 34.35 Mercimek 15.11 Yemek odası takımı 14.80 Kuru üzüm 14.17 Limon 13.55 Ayçiçek yağı 12.50 Tahin helvası 9.53 Bayan töşörtü 9.17 Pirinç 8.54 Tavuk eti 8.30