Türkiye, geçen yıl 12,4 milyar dolarlık doğrudan yatırım çekti

İSTANBUL - Türkiye, 2012 yılında dünyada en fazla uluslararası doğrudan yatırım çeken ülkeler arasında 2 basamak yükselerek 24'üncü olurken, gelişmekte olan ülkeler arasında 14'üncü, Batı Asya bölgesinde ise 1'inci sırada yer aldı.

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü (UNCTAD) tarafından hazırlanan ve tüm dünyada eşzamanlı olarak duyurulan 2013 Dünya Yatırım Raporu'nu Türkiye'de YASED açıkladı.

Rapora göre, uluslararası doğrudan yatırımlar 2012 yılında dünyada yüzde 18 düşüş kaydederek 1,35 trilyon dolara indi. Bu rakam aynı dönemde Türkiye'de yüzde 23 gerileyerek 12,4 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Türkiye'de uluslararası doğrudan yatırımlardaki düşüş 2012'de dünya ortalamasının üzerinde olsa da, Türkiye uluslararası doğrudan yatırım liginde 2 basamak yükselerek 26. sıradan 24. sıraya yükseldi.

Geçen yıl dünyada en çok uluslararası doğrudan yatırım çeken ülke 167,6 milyar dolar ile ABD oldu. Bu ülkeyi 121,1 milyar dolar ile Çin, 74,6 milyar dolar ile de Hong Kong takip etti.

Türkiye söz konusu sıralamada gelişmekte olan ülkeler arasında bir sıra gerileyerek 14. sırada yer aldı. Çin, Hong Kong, Brezilya, Singapur, Virgin Adaları, Rusya, Şili, Hindistan, Endonezya, Kolombiya, Kazakistan, Meksika ve Arjantin en çok uluslararası doğrudan yatırım çeken gelişmekte olan ülkeler oldu.

Türkiye Batı Asya'da birinci

2013 UNCTAD Dünya Yatırım Raporu'na göre, Avrupa'da yaşanan kriz sebebiyle doğrudan yatırımların son yıllarda Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden Güney ve Doğu Asya'ya doğru kaydı.

Türkiye 2012 yılında yüzde 23'lük düşüşe karşın Batı Asya bölgesinde son 6 yıldır en çok uluslararası doğrudan yatırım çeken Suudi Arabistan'ı geride bırakarak birinci oldu.

Geçen yıl Türkiye'nin dünya genelindeki uluslararası doğrudan yatırımlardan aldığı pay ise yüzde 0,9 olurken (2011 yılında yüzde 1), 169 gelişmekte olan ülke toplamında ise payı yüzde 1,6 olarak gerçekleşti.

Doğrudan yatırımların 2015'te 1,8 trilyon dolar olması bekleniyor 

Uluslararası doğrudan yatırımlardaki düşüşte AB'deki borç krizi ve durgunluğun etkili olduğu belirtilen rapora göre orta vadede beklentiler iyimser.

Uluslararası doğrudan yatırımların 2013 yılında 1,45 trilyon dolar, 2014 yılında 1,6 trilyon dolar, 2015 yılında ise 1,8 trilyon dolar olması bekleniyor. 

Rapora göre, doğrudan yatırım girişlerinde gelişmekte olan ülkelerin payı ilk defa 2010 yılında yüzde 50'nin üzerine çıkmış, 2011 yılında da bu durum yüzde 50,9 ile korunmuştu. 2012 yılında ise gelişmekte olan ülkeler yüzde 58,5 pay ile farkı daha da açtı.

Rapora göre, bu durum özellikle kriz sonrası AB ve ABD'de yaşanan olumsuz ekonomik gelişmelerle, sermayenin gelişmekte olan ülkelere doğru kaydığının ve bu ülke ekonomilerinin global konjonktürde giderek önem kazandığına işaret ediyor. 

Geçen yıl en fazla uluslararası doğrudan yatırım yapan ülkeler liginde ABD yine birinci oldu. ABD'yi Japonya ve İngiltere izlerken, gelişmiş ülkeler kaynaklı yatırımlar dünyada toplam uluslararası doğrudan yatırımların yüzde 65'ini oluşturdu.

Türkiye ise 2011 yılında 2,5 milyar dolarlık dış yatırımı ile 43. sırada iken, 2012 yılında 4,1 milyar dolarlık dış yatırım ile 7 basamak birden yükselerek 36. sıraya yükseldi ve yatırımcı ülke olarak da dikkat çekti.

Uluslararası doğrudan yatırım stoğu 22,8 trilyon dolar
Geçen yıl itibari ile dünyada toplam uluslararası doğrudan yatırım stoğu 22,8 trilyon dolar olarak gerçekleşirken, ABD, İngiltere ve Hong Kong en fazla uluslararası doğrudan yatırım stoğuna sahip ülke olarak sıralandı.

Gelişmekte olan ülkeler arasında ise Hong Kong, Çin, Brezilya, Singapur, Rusya ve Meksika en fazla stoğa sahip ülkeler olurken, Türkiye aynı dönemde 181 milyar dolar değerinde stok  ile 31. sıradan 28. sıraya yükseldi ve uluslararası doğrudan yatırım stoğu GSYİH'nın yüzde 23'üne ulaştı. Türkiye, 2000 yılında yatırım stoğu sıralamasında 45. sırada yer alıyordu.

Rapora göre, dünyada uluslararası birleşme ve satın alma işlemlerinin toplam değeri ise 2012 yılında bir önceki yıla göre yüzde 45 düşerek 308 milyar dolara düştü.