Türkiye'nin STA ağı genişliyor

Ankara - Türkiye-Morityus Serbest Ticaret Anlaşması yarın yürürlüğe girecek. Ekonomi Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Türkiye-Morityus Serbest Ticaret Anlaşması (STA) yarın yürürlüğe girecek. Anlaşmayla Morityus, Türkiye menşeili 1.182 sanayi ürününe ithalatta uyguladığı gümrük vergilerini yarından itibaren sıfırlayacak.  Söz konusu anlaşma, sahra altı Afrika bölgesinde bir ülke ile imzalanan ilk STA olma özelliğini taşıyor.

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Morityus ile imzalanan STA'nın yarın yürürlüğe gireceğini belirterek, “Türk ihracatçılarının Morityus pazarında AB’li ihracatçılar ve Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı (COMESA) üyesi ülke ihracatçıları karşısında bulundukları dezavantajlı durum ortadan kalkacak" değerlendirmesinde bulundu.

Çağlayan, Morityus'un 1,3 milyonluk nüfusa sahip küçük bir ada ülkesi olmasına rağmen Dünya Bankası verilerine göre 8 bin 800 dolara yaklaşan kişi başına geliri, Asya’yı Afrika’ya bağlayan geçiş güzergahındaki konumu, iyi işleyen ekonomisi ve yüksek eğitimli nüfusu ile özellikle Doğu ve Güney Afrika bölgesinde öne çıkan ülkelerden biri olduğunu kaydetti.

Morityus ile imzalanan STA'nın sanayi ürünlerindeki ihracat ve ithalatta uygulanan gümrük vergileri ve miktar kısıtlamaları başta olmak üzere, ticarette teknik engeller, dahili vergilendirme, damping, korunma önlemleri, ödemeler, menşe kuralları ve fikri, sınai mülkiyet hakları konularında düzenlemeler içerdiğini ifade eden Çağlayan,  yarından itibaren, bazı konfeksiyon ve ayakkabı ürünleri hariç olmak üzere Morityus menşeli sanayi mallarının Türkiye’ye ithalatında uygulanan gümrük vergilerinin sıfırlanacağını belirtti.

Söz konusu konfeksiyon ve ayakkabı ürünlerine Türkiye’nin uyguladığı gümrük vergilerinin, anlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren 4 yılda aşamalı olarak kaldırılacağını kaydeden Çağlayan, Morityus'un da Türkiye menşeli 1.182 sanayi ürününe ithalatta uyguladığı gümrük vergilerini anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle kaldıracağını bildirdi.

Morityus'un Türkiye menşeli 2 bin 101 ürüne ithalatta uyguladığı gümrük vergilerini 1 Ocak 2017'de, 945 üründeki vergileri ise 1 Ocak 2022'de kaldıracağını belirten Çağlayan, "Tarım ürünlerinde, Türkiye menşeli 392 ürünün Morityus’a ithalatında uygulanan gümrük vergileri anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte, 145 üründe 1 Ocak 2017'de, 94 üründe ise 1 Ocak 2022'de  sıfırlanacak. Buna mukabil, Türkiye’nin tarım ürünlerindeki hassasiyeti göz önünde tutularak, Morityus menşeli sınırlı sayıda tarım ürününde (46 ürün) belirli kotalar çerçevesinde gümrük vergisi indirimi yapılacak" bilgisini verdi.

Bakan Çağlayan, geçen yıl ithalatı 5,2 milyar dolar, ihracatı 2,3 milyar dolar olan Morityus'un, Türkiye ile ticaret hacminin 41,7 milyon dolar olarak gerçekleştiğini ifade eden Çağlayan, şunları kaydetti:

"2012 yılında Türkiye’nin Morityus’a ihracatı 35,5 milyon dolar iken, Morityus’tan ithalatımız 6,2 milyon dolar düzeyinde olmuştur. Ayrıca, 2013 yılı Ocak-Mart aylarında ülkemizin Morityus’a ihracatı 7,8 milyon dolar; ülkemizin Morityus’tan ithalatı ise 1,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

Sahra altı Afrika bölgesindeki bir ülke ile akdedilen ilk STA olan bu anlaşma, AB ile Morityus arasındaki Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın 14 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe girdiği düşünüldüğünde, Türk ihracatçılarının Morityus pazarında AB’li ihracatçılar ile Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı üyesi ülke ihracatçıları karşısında bulundukları dezavantajlı durumu zaman içerisinde ortadan kaldıracak. Ayrıca ihracatımızın sektörel ve bölgesel temelde çeşitlendirilmesine katkı sağlayacak, bu pazarlarda ülkemiz ihraç ürünlerinin rekabet gücünü arttıracak."

-Serbest Ticaret Anlaşmaları

Ekonomi Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Serbest Ticaret Anlaşmaları pazara girişte önemli avantajlar sağlıyor. 2000-2012 döneminde, Türkiye’nin genel ihracat artış oranı yüzde 446 iken, STA olan ülkelere ihracatı yüzde 551 oranında arttı. Türkiye'nin STA imzaladığı ülkelere ihracatı 2000 yılında 2,2 milyar dolar seviyesinden, 2012 yılında 14,5 milyar dolar seviyesine yükseldi. Diğer taraftan, aynı dönemde Türkiye’nin genel ithalat artış oranı yüzde 340 olarak gerçekleşirken, STA ülkelerinden yapılan ithalatın artış oranı yüzde 280 oldu. STA imzalanan ülkelerden ithalat 2000 yılında 2,8 milyar dolar seviyesinden, 2012 yılında 10,7 milyar dolar seviyesine yükseldi.

Türkiye'nin halihazırda imzaladığı 19  STA bulunuyor, 22 ülke (ABD, Kanada, Meksika, Ekvator, Kolombiya, Peru, Japonya, Malezya, Endonezya, Hindistan, Vietnam, Ukrayna, Moldova, Kosova, Faroe Adaları, Libya, Cezayir, Güney Afrika Cumhuriyeti, Seyşeller, Kamerun, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Gana) ve 4 ülke grubu ile STA müzakeresi yürütülüyor.