TÜSİAD: Ekonomi bu yıl yüzde 5.2 küçülebilir

İSTANBUL - TÜSİAD, ekonomik daralmaya yönelik öngörüsünü yüzde 4.1'den yüzde 5.2'ye çekti.

TÜSİAD tarafından üç ayda bir yayınlanan Konjonktür Değerlendirme Raporu'nun yeni sayısı açıklandı. TÜSİAD Başekonomisti Dr. Ümit İzmen'in koordinasyonunda, Ekonomik Araştırmalar Bölümü tarafından hazırlanan raporda 2009 yılı tahminleri güncellendi.

2009 yılı Nisan ayı TÜSİAD Konjonktür raporunda, 2009 yılında ekonominin yüzde 4.1 daralacağı tahminine yer veren TÜSİAD, bu raporunda ekonomik daralma öngörüsünü aşağı yönlü revize etti.

Bir önceki raporda, yerel seçimlerin geride bırakılmış olmasının ve Mart ayında açıklanmış olan önlem paketlerinin, Nisan ayından sonra, ekonomideki olumsuz gidişatın derinleşmesini engelleyeceği belirtilmişti. IMF ile anlaşmanın da önümüzdeki dönemde tamamlanacağı varsayımı altında, ikinci çeyrekten itibaren ekonomideki daralmanın şiddetinin azalacağı öngörülmüştü. Ekonominin yılın son çeyreğinde büyümeye geçse de toparlanmanın yavaş olacağı ve yılın bütünü için bakıldığında ekonominin yüzde 4.1 küçüleceği tahmin edilmişti.

Bu değerlendirmelerin yapıldığı Nisan ayından bu yana geçen süre içinde, tahminleri etkiyen bazı gelişmeler meydana geldiğini bildiren TÜSİAD, IMF anlaşmasının sonuçlandırılmamış olmasının büyüme perspektiflerini sınırladığını açıkladı. Maliye politikasında bütüncül bir çizgi izlenmiyor olmasının, bütçe performansının giderek bozulmasına yol açtığı kaydedilirken, enerji fiyatlarında son aylarda görülen düşüşler ve Türkiye'nin başlıca ihracat pazarı olan AB ekonomisinde beklenen toparlanmanın gecikmesinin, cari açıktaki toparlanmayı beklentilerin altına çektiği ifade edildi.

İkinci çeyrekte yüzde 8.4 daralma bekleniyor

TÜSİAD bu gelişmeler üzerine 2009 yılı temel büyüklüklerini aşağı yönlü revize ettiğini kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu:

"2009 yılı Temmuz ayı itibariyle elde olan son verilere göre yapılan güncellemeler ekonomideki daralmanın daha şiddetli olacağına işaret etmektedir. 2009 yılının ilk çeyreğinde yüzde 22 gerileyen sanayi üretimi, Nisan ve Mayıs aylarında da yüzde 18.5 ve yüzde 17.4 gerilemiştir. Böylece 2009'un ilk çeyreğinde yüzde 13.8 daralan ekonominin, ikinci çeyrekte de yüzde8.4 gerileyeceği tahmin edilmektedir.

Son çeyrekte pozitif büyüme hızı elde edilebilir

Tüketici ve reel kesim güveninin toparlanıyor olması, stokların mevsim normallerinin altına inmiş olduğuna ilişkin göstergeler ve bazı Avrupa ülkelerinde ekonominin toparlanma sürecine girdiğine ilişkin veriler, yılın ikinci yarısında ekonominin yavaş bir toparlanma sürecine girebileceğine işaret etmektedir. Bu durumda, ekonomideki daralmanın şiddetinin ikinci çeyrekten itibaren azalacağı ve son çeyrekte pozitif büyüme hızı elde edilebileceği düşünülmektedir.

2009 yılında ekonomi yüzde 5.2 küçülebilir

Ekonomi yılın son çeyreğinde büyümeye geçse de toparlanma zayıf ve yavaş olacaktır. Son çeyrekte yüzde 3.7 olarak hesaplanan büyüme hızına rağmen, yılın bütünü için ekonominin yüzde 5.2 küçüleceği tahmin edilmektedir.

Enflasyonun, Merkez Bankası öngörüleri doğrultusunda şekilleneceğini düşünülmektedir. Sene sonunda TÜFE enflasyonunun yüzde 5.5'e gerileyeceği tahmin edilmektedir.

Bütçe dengesinin yüzde 1 açık verebileceği tahmin ediliyor

Krize karşı alınan maliye politikası önlemleri, bütçe harcamalarında artışa yol açmışken, ekonominin daralması, vergi gelirlerini azaltmaktadır. Bu durumun bütçe üzerinde baskı yaratacağı ve GSYH'ya oran olarak bütçe açığının yüzde 6'ya ulaşacağı, faiz dışı bütçe dengesinin ise yüzde 1 açık vereceği tahmin edilmektedir.

103 milyar dolar ihracat öngörüldü

Ekonomideki daralma, dış ticaret açığını düzeltici etki yapmaktadır. Yılın ilk yarısında çok düşük yurtdışı ve yurtiçi talebe bağlı olarak hem ihracat hem ithalat hızla daralmıştır. İkinci yarıda ise, yurtiçi talebin kıpırdanacağı ve stok erimesi nedeniyle ithalatın tekrar hızlanacağı düşünülmektedir. Son aylarda enerji fiyatlarında görülen artış ve TL'de görülen değerlenme de ithalat faturasını olumsuz etkileyecektir. Böylece yıl toplamında ithalat 145, ihracat 103, cari işlemler açığı ise 17.5 milyar dolar olması beklenmektedir.

Faizler yıl sonuna doğru artabilir

Kurlarda ilk çeyrekte görülen değer kaybının yılın kalanı için söz konusu olmayacağı düşünülmektedir. Yıl sonuna kadar reel kurun mevcut seviyesini koruyacağı beklenmektedir. Yıl sonu dolar kuru tahmini 1.55 TL civarındadır.

Merkez Bankasının faiz indirim politikası piyasa faizlerinde de düşüşe yol açmaktadır. Ancak bozulan mali disiplin ve artan kamu borç yükü dikkate alındığında, yılın kalanında dengeleyici önlemler alınmaması ve Orta Vadeli Program ile kredibilitesi yüksek bir ekonomik çerçeve ortaya konulmaması durumunda faizlerin yıl sonuna doğru artma eğilimine girmesi riski vardır."