Üç adımda güçlü yapıya kavuşan OSBÜK, 30 maddede değişiklik istiyor
Organize sanayi Bölgelerinin çatı kuruluşu OSBÜK, artık yetkilerle donatılmış tüzel kişiliği olan bir kurum haline geldi. OSBÜK Başkanı Memiş Kütükcü, yeni dönemde neler yapacaklarını ve yönetmelikle ilgili taleplerini anlattı.
Handan Sema CEYLAN
Üretim Reform Paketi, organize sanayi bölgelerinde (OSB) yeni bir dönemin kapısını açtı. Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) yasa ile üç adımda güçlü bir yapıya kavuştu. Bunlar; OSBÜK’ün tüzel bir kişilik kazanması, tüm OSB’lerin OSBÜK’e üyeliğinin zorunlu kılınması ve hizmet üretebilecek bir bütçe oluşturabilmesi için OSBÜK’ün OSB’lerden aidat alması...
Üretim Reformu Paketi olarak anılan ve 1 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayınlanan “7033 Sayılı Kanun Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ardından 184 madden oluşan Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) Uygulama Yönetmeliği yayınlanmıştı. OSBÜK’ün yaptığı çalışma ile sanayicinin istekleri doğrultusunda bu maddelerin 30’unda değişiklik önerisinde bulunuldu. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı şu anda bu değişiklikler üzerinde çalışıyor. Geçtiğimiz günlerde TOSB Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Burhanoğlu, sanayicinin yer sıkıntısını çözmek için yer altını da kullanabilmesinin yönetmeliğe eklenmesini istemiş, OSBÜK de talebi desteklemişti.
15 yıl önce kurulan OSBÜK’ün yetkilerle donatılmış mevcut başkanı; Memiş Kütükcü... Kütükcü, vinç sektörünün önde gelen firmalarından birinin sahibi, makine mühendisi… Sanayinin içinden geliyor. 2009 yılından bu yana Konya Sanayi Odası için çalışıyor. 2013’ten beri de odanın başkanı. TOBB'da Yönetim Kurulu Üyesi. Geçtiğimiz yıl OSBÜK başkanlığını üstlenen Memiş Kütükcü, yeniden yapılanma sürecini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile birlikte yürüten isim. Kütükcü’nün sanayi bölgelerini yönetirken yararlandığı iki ayrı şapkası daha var. Birisi daha önceden yaptığı belediyecilik diğeri ise liseden öğretmen okulu mezunu olması dolayısıyla eğitimcilik. OSB’leri “Cumhuriyet tarihin en başarılı projesi” olarak nitelendiren Kütükcü’den OSBÜK’ün yeni dönemini, eğitim hamlesini, enerji konusundaki görüşlerini kendi kelimeleriyle aktarıyoruz:
OSBÜK bugün dünden daha önemli
OSBÜK 2002 yılında kuruldu. 15 yılı geride bırakıyor. Bu dönem içinde OSB’ler arasında işbirliğini artırmak, dayanışmayı temin etmek ve bakanlık ile OSB’ler arasında köprü görevi görmek üzere oluşturulmuş bir kurum. Tabi bu tür kurulların işlevlerini sürdürebilmesi için kamu otoritesi tarafından tüzel kişilik olarak tanımlanması gerekiyor. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız ile yaptığımız 7033 Sayılı Kanun ile OSBÜK için üç ana düzeltme talebimiz oldu. Eğer biz OSBÜK’ün daha faydalı çalışmalarla ülkeye hizmet etmesini istiyorsak, bunları gerçekleştirmeliyiz. Bence OSB’ler Cumhuriyet tarihinin en başarı projelerinden bir tanesi.
Şu anda Türkiye’de planlı sanayileşmeyi hayata geçirebilmiş olmamızın en büyük işlevi OSB’ler üzerinde oluşmuş. Dolayısıyla planlı sanayileşmeyi sürdürecek ve OSB’leri üretim üsleri olarak geliştireceksek, bunu planlamalıyız. Üretim kabiliyetimizi ve OSB’lerimizi geliştiremez, üretim teknolojimizi ve niteliğini artıramaz isek, ülkenin hedeflerini yakalamakta zorlanacağız demektir. Sanayi üretiminin niteliğini artırmamız gerek, OSB’lerimizi daha nitelikli hale getirmemiz gerek…
Tam da burada OSBÜK önem kazanıyor. 314 sanayi bölgesi var, bunun 301 tanesi Sanayi Bakanlığımıza bağlı. Diğerleri tarıma dayalı OSB’ler. Her gün OSB sayısı artıyor. Hatta biz konuşurken 315’incisinin temeli atılıyor olabilir. Dolayısıyla bu OSB’lerin tek üst kurum ve kurul tarafından tamamının temsil edildiği, hükümetle, bakanlıklarla OSB’ler adına karşılıklı bu üretim alanlarının meselelerinin görüşülüp değerlendirilip çözüm aranabildiği bir üst kurum niteliğinde OSBÜK şu anda. Bugün dünden daha önemli hale geldi, yarın daha da önemli hale gelmiş olacak. Çünkü bu sanayi bölgeleri bizim geliştirmek isteğimiz yerler, ülke stratejisi olarak da böyle.
Sanayi politikaları için OSB'lerin temsilcisi olacak
OSBÜK’ün bir tüzel kişilik tanımına kavuşması ilk ve en öncelikli talebimizdi. İkinci talebimiz de OSBÜK’ün nitelikli hizmet üretir hale getirilebilmesi için kamu tüzel kişiliği kazandıktan sonra, tüm OSB’lerin temsil yeteneğinin resmen tescillenmesiydi. Bunun da yolu tüm OSB’lerin OSBÜK’e üyeliğiyle gerçekleşiyor. Üçüncüsü; OSBÜK’te hizmet üretebilecek bir bütçe oluşturabilmemiz gerekiyordu…
Bu bütçenin oluşturulabilmesi için OSB’lerin zorunlu üyelik ödemesini yasayla garanti altına almış oldu. Üç yeni adımda OSBÜK’ü daha güçlü bir yapıyla yeniden inşa etmiş olduk. Tüm OSB’ler adına bakanlıklarımızın muhatap alacağı ve OSB’leri temsil yeteneği olan, hükümetimize ve bakanlıklarımıza öneriler götüren, oradan gelen talepleri analiz eden ve hükümete veri üreten, sanayi politikaları adına OSB’leri ilgilendiren konularda politikalar üreten bir yapıya kavuştuk.
Bakan Özlü'ye taleplerini ilettiler
Üretim Reform Paketi'nin ardından Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından çalışmaları yürütülen OSB Uygulama Yönetmeliği’ne de önemli katkılarda bulunduk. OSBÜK olarak 184 maddeden oluşan bu yönetmeliğin 30’unda değişiklik yapılmasını istedik. Geçtiğimiz haftalarda Bakanımız Faruk Özlü’yü ziyaret ederek OSB'lerden gelen bazı değişiklik önerilerini bizzat ilettik. Bakanlığımız her konuda olduğu gibi uygulama yönetmeliğinin hazırlanması sürecinde de çözüm odaklı bakıyor. OSB'lerimizden gelen talepler doğrultusunda 30 maddede önerdiğimiz değişiklikler de hayata geçtiğinde OSB'lerimizin pek çok sorunu çözüme kavuşmuş olacak.
Üç geleneksel alanda zirve: Eğitim, enerji, çevre
OSBÜK olarak üç geleneksel alanda zirve yapıyoruz. Eğitim, enerji ve çevre… Bunlar önümüzdeki dönemde hem üretim politikalarını hem de gelişmişliği belirleyecek unsurlar. Geçtiğimiz haftalarda bunlardan birisini Sivas’ta gerçekleştirdik. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanımız ve Milli Eğitim Bakanımız katıldılar. İki gün boyunca mesleki eğitimi tartıştık. İlk gün Mesleki Eğitim Genel Müdürümüz, Özel Eğitim Kurumları Genel Müdürü, İşKur Genel Müdürü birer sunum yaptılar. OSB yöneticileri de akıllarındakileri sordular.
İkinci gün de eğitim alanında başarı yakalamış Manisa ve Sincan OSB’lerimiz deneyimlerini diğer OSB’lere aktardılar. İkitelli OSB’deki okulların tanıtımını yaptık. Onları okul konusunda yüreklendirdik. Çevre konusunda önemli işler yapıyoruz. ‘En Çevreci OSB’ yarışmamız bunlardan biri. Ayrıca sanayicimizin temel girdisi enerji konusunda da önemli çalışmalar içindeyiz.
OSBÜK'ün yeni teşkilat yapısı şekilleniyor
OSBÜK’ün sağlıklı çalışabilmesi için önemli bir adım daha şart. Bu çalışmaları yapabilmemiz için teşkilatlanmamızı düzgün yapmamız gerekiyor. Bu konuda bakanlığımızla çalışıyoruz. Bağımsız bir kuruma saha çalışması yaptırdık, ihtiyaçları belirledik. İmar, enerji, eğitim, teknik, iş sağlığı ve güvenliği gibi birimlerimiz olacak.
300 OSB'de teknik kolej
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü “300 OSB’ye 300 teknik kolej” kampanyası başlattı. Sayın Bakanımız bu projeyi OSBÜK’ün öncülüğünde yürütmek istiyor. Biz de bu sorumluluğu üstleniyoruz. Daha önce Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) başlattığı bir çalışma vardı. OSB’lerde kurulacak özel endüstri meslek liselerine teşvik veriyorlardı. Bu çalışmanın üzerine OSB’lerde okullaşma başladı. Şu anda OSB’lerde 67 endüstri meslek lisesi var. Şimdi artı 300 teknik kolejimiz olacak. Okulu olan OSB’lerde de bu kolejlerden kurulacak. Bu kolejlerden ilkini Konya’da yapacağız. Endüstri 4.0’ın da içinde yoğun olarak öğretildiği okullar olması gerekiyor.
Artırılmış gerçeklikten tutunuz, tersine mühendislik atölyelerine robotik atölyelerine kadar bu okulların geleceğe hazırlanan bir insan kaynağını yetiştirebiliyor olması lazım. Artık 3D modellerinin metaller üzerinde yapılabildiği bir dönemdeyiz. OSB yönetimlerimizin de buna sahip çıkması lazım, sanayici kendi sorununa sahip çıkmalı. Kolej bilerek istenilerek seçilmiş bir tanım. O yüzden müfredat günümüzün gerçeğinin ihtiyaçlarına göre olacak.
OSB yöneticileri kolejin yapımına para harcamayacak
MEB’in uygulamaya koyduğu öğrenci başına 4 bin 700 lira 6 bin 700 lira öğrenim desteğine ilaveten bu 300 teknik kolej için Sanayi Bakanlığımızda OSB’lerimize okul inşaatları için yapım kredisi desteği ayrıca içinin teçhizatı için de kredi desteği mekanizması oluşturdu. Şu anda bakanlık bunu vermeye hazır. Buna ilaveten kendi kredisini bulan OSB’lere de kredi faiz desteği veriyor. Yani OSB yöneticilerimiz okulun yapımına para harcamayacak. Okulun yapını Sanayi Bakanlığı kredilendirecek, MEB de öğrenci için okulun işletmecisine kredi verecek. OSB işletiyorsa OSB’ye, başka bir işletmeci bu okulu yürütüyorsa ona veriyor. Böylece sanayicinin ihtiyacına göre eğitim yapılmış olacak. Bu kolejlerin kurulmasının önünde hiçbir engel yok. Okullaşmış OSB’lerin koleje ilgisi daha çok. Çünkü bu bölgeler ilk korkuyu atmışlar, faydasını görmüşler. Bakanlık bundan sonra kurulacak OSB’lerde mutlaka bölge içinde teknik kolej eğitim alanı ayırmayı zorunlu hale getirdi.
Konya OSB’de 300 lira burs ve yurt
Ayrıca Konya OSB içinde bizim de bir okulumuz var. MEB’e bağlı bir okuldu. Bakanlıkla protokol yaparak proje okul haline getirdik. Okulu, OSB yönetimimizden Milli Eğitim yetkililerinden oluşan bir icra kurulumuz yönetiyor. Okulumuz 170 kontenjan açmıştı ilk defa 170’i de doldu. Öncelikle 200 kişilik öğrenci yurdu kazandırdık. Ayrıca 4 bölümden oluşan atölye kompleksi yaptık. Sanayicilerimiz 1 milyon liranın üzerinde teçhizat bağışı yaptı. Bilgisayar laboratuvarı, akıllı tahtalar yaptık. Belediyemiz de spor salonu yapıyor. 375 puanın üzerinde okulumu seçen öğrencilere aylık 300 lira burs verdik. 170 öğrencinin 45’i burs kazandı. Okulumuzun puanı da böylece 435’e yükseldi. 500 tam puan üzerinden büyük bir seviye. Bir de bu öğrencilerimize iş taahhüt ettik, işleri hazır. Akademik çalışma yapmak isteyen öğrencilerimizin de yolu açık. Üretim Reform Paketi yeni bir şey daha getirdi. OSB’lerin içine üniversitelerin meslek yüksek okulu kurması halinde YÖK, buraları destekleyecek.
567 fabrika, 38 bin kişilik istihdam
DÜNYA Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Güldağ’a 2’şer yıllık süreçte Konya OSB’nin nasıl geliştiğini uydu fotoğrafl arı ile anlatan Memiş Kütükcü, şunları söyledi: “1976 yılında kurulan Konya OSB 41 yılda 4 genişleme hamlesi yaptı. Şu anda 16 milyon metrekareden üretim yapılan bölge, 5. genişleme alanının tahsise hazırlanmasıyla 23 milyon metrekare büyüklükte üretime başlayacak. 6. genişleme alanı için de yer seçimi sürecini başlattık. Hedefimiz Türkiye’nin en büyük OSB’si olmak. Bölgede şu anda 567 fabrika üretim yapıyor, 38 bin kişiye istihdam sağlanıyor. Konya OSB 480 kilometre ile Türkiye’nin en uzun fiber optik alt yapısına sahip OSB’si.”