Ünlü ekonomist Nouriel Roubini'ye göre Amerika'da faizler düşmeye devam edecek / FED faizleri sıfıra yaklaşacak

Dünyaca ünlü Amerikalı ekonomist Nouriel Roubini, ABD ekonomisinin durgunluğa girmesini engellemek için Amerikan Merkez Bankası'nın (FED) faiz indiriminde geç kaldığını belirterek, FED'in çok ciddi biçimde faiz oranlarını azaltmaya devam edeceği görüşünü aktardı. 2001 yılında faizin yüzde 6'dan yüzde 1'e indirildiğini hatırlatan Roubini, "FED, faizleri bu yıl yüzde 2 ve altına indirebilir. Önümüzdeki yıl ise yüzde 1'e inmesini, hatta sıfıra yaklaşmasını bekliyorum" diye konuştu. İş Yatırım'ın "sermaye piyasalarının gelişimine katkıda bulunmak" misyonu doğrultusunda, 2003 yılından bu yana "Geniş Açı" adı altında, sadece özel davetlilerin katılımına açık olarak düzenlediği toplantıların dün akşamki konuğu ekonomi profesörü Nouriel Roubini oldu. Beyaz Saray Ekonomi Danışmanları Konseyi'nde 1998-2000 yılları arasında Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Kıdemli Ekonomist, ardından ABD Hazinesi Uluslararası İlişkiler Sekreteryasında Kıdemli Danışmanlık yapan ABD ekonomisinde ve global piyasalarda yaşanan gelişmeler ve bu gelişmelerin gelişmekte olan ülkelerle Türkiye'ye yansımaları konusundaki analizlerini katılımcılarla paylaştı. İş Yatırım Genel Müdürü İlhami Koç'un açtığı "Geniş Açı" toplantılarının beşincisinde katılımcılara bir sunum yapan Prof. Roubini, ABD'de finansal sistemde hane halkının ipoteklerinin gerektirdiği taahhütleri yerine getirememesinden kaynaklanan kayıpların en az 1 trilyon dolara ulaşacağını, hatta 2 trilyon doları bulabileceğini, bunun 1929'daki Büyük Buhran'dan sonra ABD'deki en kötü konut sektörü durgunluğu olacağını kaydetti. "8 milyon Amerikan hanesinin gelir-gider dengesinde negatife düştüğünü" belirten Roubini, "Bu sayı daha da artabilir. Giderek daha fazla ailenin gelirleri giderlerinin altında kalıyor. Evlerinden çıkmak için oldukça geçerli nedenleri var. Zaten birçoğu evlerini bırakıp kaçıyor. Anahtarı da bankaya gönderiyor" dedi. "Zora düşen bankaların kamulaştırılmasının gündeme gelip gelmeyeceği" yönündeki sorumuzu, "Eğer durum zorlaşırsa daha büyük bir bankacılık krizi bekleyebiliriz. Şu anda Amerika'da mortgage zararları için bir fon oluşturmaya çalışıyorlar. Bu fon oluşturulursa, bankalar mortgage alacaklarını tahsil etmiş olacaklar. Aslına bakarsanız bu da bir çeşit kamulaştırmadır" sözleriyle yanıtladı. Roubini'nin, "Konut piyasasındaki çalkantının ABD'yi resesyona sokmaması için FED'in faiz oranlarını nereye kadar düşüreceği" yönündeki sorumuza yanıtı da, "ABD şu anda resesyona girdi. FED'in çabaları bu resasyonu engelleyebilmesi zor. Ama faiz oranlarını düşürmeye devam edecek. Faizler bu yıl yüzde 2'nin altına inebilir. Önümüzdeki yıl ise yüzde 1'e inmesini, hatta 0'a yaklaşmasını bekliyorum" oldu. Türkiye'de büyük bir kriz ve durgunluk beklemiyoruz Konuşmasında, gelişmekte olan piyasalar içinde Türkiye'nin durumunu değerlendiren Prof. Roubini, Türkiye'nin 2006 yılında bütçe açığının azaldığını, döviz kurlarının daha esneklik kazandığını, finansal sistemin güçlü ve para birimlerine karşı daha dayanıklı olduğunu anlattı. Roubini, şöyle devam etti: "Güzel bir düzenleme denetleme kurumunuz var. Özelleştirmeler gayet güzel ilerliyor. Türkiye'nin AB'ye katılım süreci bütün bu gelişmeleri olumlu yönde etkiliyor. Tabii ki bu uzun yıllar alabilir. Ama bu Avrupa için, Türkiye için, global ekonomi için olumlu bir gelişme. Türkiye makro düzlemde çok güzel şeyler yaptı. Finansal ve politik anlamda gerçekten çok daha güçlü bir hale geldi. Türkiye'de çok büyük bir durgunluk, kriz görmüyoruz. Son dönemde makro finansal durumlarda özellikle global ekonominin zayıflamasıyla birlikte bazı negatif etkiler görüldü ve daha da görülecek. Ancak Türkiye kesinlikle gelecekte umut vaat eden bir ülke." Kredi köpüğü söndü, parti bitti Bu yıl ABD'de bir resesyon bulunduğunu ve global anlamda da durgunluk yaşanacağını belirterek, "Kredi köpüğü söndü. Parti bitti. Yatırımcılar bunu bilsin ve öyle hareket etsin. Önümüzdeki yıllarda daha riskli bir ortamın bizi beklediğini düşünüyorum" dedi. Yatırımcılara "öncelikle dikkatli olmaları" çağrısı yapan Roubini, görüş ve önerilerini şöyle özetledi: - 2008'de ABD ekonomisi resesyon yaşarken, dünyada da ekonomik büyüme ciddi ölçüde yavaşlayacak. Ocak-şubat verileri şimdiden bir daralmaya işaret ediyor. ABD'deki resesyon, 4-6 ay boyunca devam edecek. - Merkez bankaları mevcut durumu geriden takip ediyor. FED'in faiz indirimleri ABD'de bir resesyon yaşanmasına engel olmayacak, sadece gerilemenin sınırını çizecek. - Büyük finansal zararlara (1 trilyon dolar ve üzeri) ek olarak, bankacılık ve finans sisteminde bir sitemik kriz oluşma riski var. - ABD ekonomisindeki ve dolayısıyla küresel ekonomideki sert bir yavaşlama "recoupling" dediğimiz şekilde, dünyanın geri kalanının da aynı yönde hareket etmesine sebep oluşturur. - 2008'de ABD ve diğer ülkelerin finansal piyasalarında (hisse senedi, krediler, döviz) yaşanan dalgalanmalar artacaktır. - Bu durumda gelişmekte olan ekonomilerin yapabileceği en iyi şey, dışardan gelecek riskleri kontrol altına almak. - Türkiye, özelleştirmelere önem verirse, üretim kapasitesini arttırırsa bu şokları kontrol altına almayı, hatta elemeyi başarabilir. - Risk unsurları daha keskin olarak fiyatlanmaya devam edecek. Bu süreçte, "nakit" yine revaçta: Riskli varlıklardan kaçının!