Van TSO: Doğu için yerel üretim modeli geliştirilmeli

ANKARA - Van Ticaret ve Sanayi Odası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin kalkınması için bir rapor hazırladı. Raporda, sanayiinin ve genel ekonomik yapının gelişmesi için hangi alanda potansiyeli olduğunun tam olarak bilinmediği, bu konuda kapsamlı bir araştırmaya ihtiyaç olduğu belirtildi. Göç hareketlerinin ve kayıtdışılığın en önemli sorunlar arasında bulunduğu belirtilen raporda, "İl, ilçe ve köy bazında hangi üretimlerin yapılacağı belirlenmelidir. Bu göçü önlemede en etkin unsur olacaktır" görüşüne yer verildi. Van TSO raporunda, bölge sanayisi için "stratejik ürünler" belirlenerek, bu ürünlerin üretimine ağırlık verilmesi istendi. Van TSO raporunda, bölge hakkında detaylı bilgi sahibi olunmadığı belirtilerek, "bölgenin kaynakları nelerdir, bu kaynakların hangi illere, kasaba ve köylere yayıldığı tespit edilmelidir. Bu kaynakların potansiyel değerler ile ekonomiye kazandırabilme olanakları konusunda detaylı bir çalışma yapılmalıdır. Bu çalışma, bölgenin kalkınması için üretilecek strateji için gereklidir" görüşüne yer verildi. Sürekli teşvik sistemi uygulanmalı Bölgenin "sürekli bir teşvik sistemine" ihtiyaç duyduğu kaydedilen raporda, 2008 sonunda tamamlanacak teşviklerin yerine geçecek yeni bir sistem kurulmaması halinde, mevcut sistemin süresinin uzatılması gerektiği kaydedildi. Bölgenin büyük oranda göç veren yapısının önlenmesi için farklı yaklaşımlar belirlenmesini talep eden raporda, bu yaklaşımlardan birinin, yerleşimlere göre yatırım planlaması olması istendi. Buna göre, il, ilçe ve köy bazında yerleşim yerlerinin yapısı ve potansiyeline dayalı olarak üretim yapısının belirlenmesi ve buna titizlikle uyulması önerildi. Van TSO raporunda yer alan talepler . Anadolu Yaklaşımı, benzeri bir sistem bölge için "kamu borçları"na yönelik olarak uygulanmalı. Yatırımcıların kamu borçlarına faiz affı getirilmeli, ana para borçları da taksitlere bağlanmalı. . Elektrik indirimi işletmelerin kapasite kullanım oranlarıyla ilişkilendirilmektedir. Bundan vazgeçilerek, bütün işletmelere yüzde 50 indirim biçimine dönüştürülmelidir. . İşletmelerin yeni kredi kullanabilmesi için sosyal güvenlik prim ve prime bağlı ceza-faiz borçlarının olmaması gerekmektedir. Ancak kapanmış ya da çok düşük kapasite ile çalışabilecek atıl durumdaki işletmelere istisna yapılmalı, işletme kredisi alarak hayata dönmesine imkan verilmelidir. . Yerel asgari ücret uygulaması bölge için yararlı olacaktır. Asgari ücretin işveren payları devlet tarafından ödenmelidir. . Sosyal güvenlik sisteminin yardımları çeşitlendirilmelidir. Yeşil Kart taşıyanlar, sağlık hizmeti alabildiği için kayıtlı çalışma pazarlığına girmektedir. Bunu önleyecek sosyal yardım mekanizması geliştirilmelidir. . Bölgeye yapılacak yatırımlara sigorta güvencesi sağlanmalıdır. . Bölgenin başta Van olmak üzere geçmişe dayalı bir turizm geleneği bulunmaktadır. Bunun ağırlığının artırılması için bölgeye turizm teşvik edilmeli, tur operatörlerinin bölgeye düzenleyeceği turlar özendirilmelidir.