Varlık Fonu yurt dışından borçlanabilecek

Dün Resmi Gazete’de yayımlanan KHK’lar ekonomiye ilişkin kapsamlı düzenlemeler içeriyor. Vakıfbank’ın Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait hisselerinin Hazine’ye devri de düzenlemeler arasında yer alıyor.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

MEHMET KAYA

Hükümet tarafından hazırlıkları daha önce duyurulan 695 ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) yayımlandı. 695 sayılı KHK ile kamu görevlerinden ihraçlar ile iadeler düzenlenirken, 696 sayılı KHK ile ekonomiyi ilgilendiren çeşitli düzenlemeler yer aldı. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu ile Şeker Kurumu kapatıldı. Uzun süredir tartışılan Vakıfb ank’ın Vakıfl ar Genel Müdürlüğüne ait hisselerinin Hazine’ye devri de KHK ile yapıldı. Savunma Sanayii Müsteşarlığı ve Savunma sanayiinin karar organı Savunma Sanayii İcra Kurulu Cumhurbaşkanına bağlandı. Askeri fabrika ve tersaneler şirketleştirildi. Askeri Fabrika ve Tersane İşletme Anonim Şirketi (ASFAT) kuruldu. Ayrıca, Jandarma ihtiyaç tedarikinde Savunma Bakanlığı kanalını değil, doğrudan Savunma Sanayii Müsteşarlığı kanalını kullanacak. Kalkınma Bakanlığı tarafından yürütülen Cazibe Merkezleri programı Ekonomi Bakanlığına bağlandı.

Yayımlanan KHK’lardan 695 sayılı olanında 2756 kamu personeli ihraç edildi, 115’i görevine iade edildi. Görevden atılanların 105’i öğretim üyesi. Bu KHK ile 7 dernek, 7 vakıf, 2 gazete ve 1 sağlık kuruluşu olmak üzere 17 kurum kapatıldı. Daha önce kapatılan Türk Genç İşadamları Vakfı tekrar açıldı.

Yayımlanan kararnamelerden 696 sayılı olanda başta kamuda taşeron eliyle çalıştırılanlar olmak üzere bir dizi ekonomik karar alındı. Alınan kararlar şöyle:

Bakanlar Kurulu, Varlık Fonu’nun dış borcunda yetkili

Türkiye Varlık Fonu’nun kuruluşuna yönelik kanunda yapılan değişiklikle, Varlık Fonu ve Fon tarafından kurulan alt fonlar ve fona devredilen kamu iktisadi teşekkülleri ile kamu şirketlerine dış borçlanma imkanı sağlandı. Bu borçlanma imkanı ilgili Bakanın teklifiyle Bakanlar Kurulu tarafından yapılabilecek. Dış borçlanma, dış borcun devri, ikrazı (ödenmesi) Hazine garantisini de kapsıyor. Bu işlemlerden dolayı Hazine alacaklı hale geçerse amme alacakları tahsili usullerine göre alacak tahsili yapabilecek.

Vakıflarbank hisse bedeli kira sertifikasıyla ödenecek

Hisseleri, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve bünyesindeki çeşitli vakıflara ait olması ve özel hukuk hükümlerine tabi yürütülmesi nedeniyle, “farklı bir statüde” bulunan Vakıflar Bankası’nın uzun süredir planlanan hisselerinin Hazine tarafından satın alınmasına yönelik hukuki altyapı da KHK ile yapıldı. Buna göre, Vakıflar bankasının, diğer mülhak vakıflara ait olanları hariç olmak üzere, Genel Müdürlük tarafından yönetilen medeni kanundan önce kurulmuşlar ile Genel Müdürlük tarafından yönetilen “mazbut vakıflara ait” (A) ve (B) grubu hisselerin tamamı Hazineye devredilecek. Hisselerin bedeli için 5 ayrı vadeli kira sertifikası verilecek. Bu hisselerin devriyle Bankanın yüzde 55’i Hazine’nin olacak. Vakıfbank Vakıflar Genel Müdürlüğü yönetiminde görünse de çeşitli vakıflardan gelen hisse yapısı nedeniyle hukuki olarak tam anlamıyla “kamu bankası” niteliği taşımıyordu. Böylece Vakıfbank “kamu bankası” olacak.

Şeker Kurumu ve Tütün-Alkol Piyasası Kurumu kapatıldı

Kapatılması daha önce de gündeme gelen Şeker Kurumu KHK ile kapatıldı. Şeker Kurumu yanında, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) da kapatıldı. TAPDK, alkollü içecekler ile tütün ürünleri üreten, toptan-perakende ticaretini yapan şirketlerin ruhsat ve izinlerini de düzenliyordu. Kapatılan her iki kurumun görevleri Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına verildi. KHK ile kapatılan kurumların personelin görevlendirilmesine ilişkin düzenlemeler de yapıldı.

PTT’ye personel

MKEK için yapılan düzenlemeye benzer bir personel alım avantajı PTT’ye de verildi. Buna göre, PTT kamuya personel alımı mevzuatı dışında bir personel rejimi uygulayabilecek. Düzenlemeyle, 1 Ocak 2017 tarihinden sonra yapılan sınavlarda başarılı olan ve haklarında yapılan güvenlik soruşturması olumlu sonuçlanan adayların atama işlemlerinin geçerliliği devam etmesine karar verildi.

Yüksek yargı üyesi olmak kolaylaştı

KHK ile Danıştay’a 16, Yargıtay’a 100 yeni üye atanması için kadro açıldı. Ayrıca Danıştay ve Yargıtay üyesi olmak kolaylaştırıldı. Üye seçilebilmek için hakimlik ve savcılık mesleğinde 17 yıl çalışmış olmak şartı kaldırıldı. Öte yandan, Danıştay Başkanı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeler ile bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderleri, Yargıtay’da da aynı kapsamdaki kişilerin sağlık giderleri kurum bütçesinden ödenecek.

Sağlık Bakanlığında üst düzey göreve gelme de kolaylaştırıldı

Yargıtay ve Danıştay üyeliklerine kolaylaştırma benzeri Sağlık Bakanlığı teşkilatı için de yapıldı. Buna göre, başhekim olmak için en az 5 yıl tecrübeli olma şartı ile ilçe sağlık müdürü için aranan en az 3 yıl iş tecrübesine sahip olma şartı kaldırıldı.

Şehitler için vakıf

KHK ile şehit yakınları ile gazilere manevi ve maddi destek sağlamak, toplumla ve kendi aralarında iletişim ve dayanışmalarını güçlendirmek, şehit yakınları ve gazilere yönelik sosyal, sportif, eğitim, kültür ve diğer alanlarda faaliyetlerde bulunmak amacıyla Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesinde, merkezi Ankara’da olan Türkiye Şehit Yakınları ve Gaziler Dayanışma Vakfının kurulması da kararlaştırıldı.

MİT detayı

Öte yandan, KHK’da Milli İstihbarat Teşkilatı’na yönelik personelin istifasını güçleştiren ve görev yapmalarına yönelik katılığı artıran dikkat çekici bir personel düzenlemesi de yapıldı. Buna göre, personel yazılı olarak istifa edebilecek ve görevinin bütün detaylarını içeren bir rapor düzenlenecek. Bu raporun sonucuna göre bir işlem tesis edilecek. İstifa edenler 5 yıl kamu görevinde çalışamayacak. Bu süreçleri tamamlamadan görevinden ayrılan personel, yapılacak idari soruşturma sonucunda iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası verilebilecek. 10 gün göreve gelmeyen MİT personeli memuriyetten çıkarılacak. Bunlar hakkında 2 yıldan 4 yıla hapis cezası verilecek.

Tartışmalı zanlı kıyafet düzenlemesi yapıldı

Bu arada, uzun süredir kamuoyunda tartışılan, zanlıların mahkemedeki kıyafetleri uygulaması da yürürlüğe girdi. Cumhurbaşkanı bu düzenlemenin sadece yargılama sırasında uygulanacağını, tek tip kıyafet olmadığını söyledi. Buna göre, “Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar” nedeniyle hükümlü ve tutuklu bulunanlar duruşmalara badem kurusu ve gri renkte tulum giyerek getirilecek. Düzenleme kapsamı darbe girişimine karışanlara karşı açılan davalardaki suç isnatlarına dayalı olarak belirlendi.

Ayrıca 696 sayılı KHK ile darbe teşebbüsüne karşı mücadele eden kamu görevlilerine ilişkin inceleme-soruşturma yapılmamasına yönelik düzenlemeye siviller de dahil edildi.