Yabancının kar transferi 5 yılda 5 kat arttı

ANKARA - Devlet Bakanı Mehmet Şimşek'in verdiği bilgilere göre yabancıların kar transferi 5 yılda 5 kat artış göstererek 2007 yılı sonu itibarıyla 1 milyar 825 milyon dolara çıktı. Ayrıca doğrudan yatırımların öneömli bir kısmı mali ve aracı kurumlar sektörüne gelirken, imalat sanayinde 4 milyar 199 milyon dolarlık yatırım yapıldı. Ekonomi kurmaylarının sürekli artmasıyla övündüğü ancak istihdam yaratmadığı gerekçesiyle eleştirilere hedef olan yabancı sermayeli şirketlerin, Türkiye'de elde ettikleri geliri 'kar transferi' yoluyla, yurtıdışına çıkarmalarının bilonçusu netleşti. Devlet Bakanı Mehmet Şimşek'in CHP Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş'in soru önergesine verdiği cevaba göre, 2002-2007 döneminde kar transferleri yaklaşık 5 kat artış gösterdi. Toplam 622 milyon dolarlık yatırımın geldiği 2002 yılında 379 milyon dolar düzeyinde olan kar transferi, 745 milyon doların geldiği 2003'te 468 milyon dolara çıktı. 2004 yılında Türkiye'ye 1 milyar 291 milyon dolarlık doğrudan yabancı yatırım girişi olurken, kar transferi 822 milyon dolara çıktı. 2005'te yabancı sermaye miktarı 8.5 milyar dolara, kar transferi ise 892 milyon dolara ulaştı. Doğrudan yabancı sermaye girişinin rekor düzeye ulaştığı 2006 ve 2007 yıllarında, kar transferleri de 1 milyar doların üzerinde gerçekleşti. 2006'da 17 milyar 645 milyon dolar sermaye girişine karşılık 1 milyar 25 milyon dolarlık kar transferi gerçekleştirildi. Geçen yıl ise 19 milyar 190 milyon dolarlık doğrudan yatırım girişine karşılık, kar transferi 1 milyar 825 milyon dolara ulaştı. Böylece 2007 yılındaki kar transferi önceki yıla göre yüzde 78, 2002 yılına göre yüzde 381.5 arttı. Yüzde 59'u finans sektöründe Öte yandan 2007 yılında Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı sermayenin yüzde 59.4'ünün finans sektörüne geldiği hesaplandı. 19 milyar 190 milyon dolarlık yabancı sermayenin 11 milyar 409 milyon doları 'mali aracı kuruluşların faaliyetleri' başlığı altında yer alırken, imalat sanayine gelen sermaye miktarı 4 milyar 199 milyon dolar olarak hesaplandı. Bu dönemde ulaştırma ve haberleşme sektöründe ise 1 milyar 119 milyon dolarlık yabancı serrmaye girişi yaşandı. Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, son yıllarda uluslar arası yatırımların artmasıyla yükselen yatırım stkonunun, kar transferlerinin artmasına etkili olduğunu söyledi. 17 Haziran 2003'te çıkarılan kanun ile yabancı yatırımcıların, Türkiye'deki faaliyetlerinden doğan kar, temettü, gibi bedelleri yurtdışına transferinin serbestleştirildiğini hatırlatan şimşek, "Kar transferlerini konusunda bu işlemleri yasaklama ve engelleme yerine öngörülebilir ve güvenilir bir yatırım ortamının oluşturulması politikası benimsenmektedir" dedi. Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) bünyesinde yürütülen çalışmalar sonucunda, yatırım konusunda Türkiye'ye olan güvenin arttığını ifade eden şimşek, "Önümüzdeki dönemde bu artarak devam edecektir. Hükümet programında yer alan 398 eylemdren 262 tanesi yatırım ortamının iyileştirilmesine yöneliktir" şeklinde konuştu. Eski bakan Şener uyarmıştı Öte yandan 2002 yılından itibaren son seçimlere kadar Ekonomiden sorumlu bakanlık ve Başbakan Yardımcılığı görevini yürüten Abdüllatif Şener, bu yıl yayımladığı bir makalede, kar transferi uyarısı yapmıştı. Başbakanlık Müşaviri Kenan Işık ile birlikte Vergi Sorunları dergisinde makalesi yayımlanan şener, yabancıların kar transferinin daha yoğun olduğu hizmetler sektörüne ağırlık verdiğini belirterek, geleceğe yönelik belirlenecek stratejilerde bu konunun dikkate alınması gerektiğini vurgulamıştı. Hiçbir ülke yabancı sermaye artışıyla kalkınmamıştır . Eski Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel: Yabancı sermayenin kar tranferindeki artış miktarını doğal karşılayan Merkez Bankası'nın eski başkanlarından ve DÜNYA yazarlarından Gazi Erçel, "Yabancı sermayle bir ülkeye kar elde etmek için gelir. Yani ekonomik faaliyete katılır, kar elde eder ve bunu de transfer eder" dedi. Türkiye'nin döviz ihtiyacının bir kısmını borçlanıp faiz ödeme yerine yabancı sermaye girişiyle karşıladığının altını çizen Gazi Erçel, "Bu sermayeye faiz ödemiyorsunuz ama elde ettikleri karı götürüyorlar. Bgüne kadar yabancı sermaye ile kalkınan bir ülke görülmemiştir, yabancı sermayeyi üst seviyeye çıkararak kalkınma modeli oluşturulamaz. Eğer yabancı sermayeyi doğru alanlara çekebilirseniz istahdama ve üretime katkısı olur" diye konuştu. Türkiye ürettiğinden fazlasını tüketmeye başladı . Gazi üniversitesi iktisat Bölüm Başkanı Prof.Dr. Mustafa Altuntaş: Yabancı sermayenin ağırlıklı olarak hizmetler ve finans sektöründe yoğunlaşmasının, yeni yatırımların önünü tıkadığını belirten Prof.Dr. Mustafa Altuntaş, "üretim sektöründe faaliyet gösterseler kazandıkları parayı, yeni yatırım, tevsii yatırım ve ek yatırımlarla tekrar buraya aktarabilirler" dedi. üretime gelmeyen yabancı sermayenin bu yüzden istihdam da yaratamadığına dikkat çeken Altuntaş, "Türkiye'nin iç pazarı kiminle bölüşeceğine karar vermesi gerekiyor. Küreselleşen dünyada yatırımlara engel koyamazsınız ancak başta ABD'de olduğu gibi görünmez engeller adı veriler uygulama yapılabilir" diye konuştu. ABD'nin bile 1930'lu yıllarda olduğu gibi "ABD mallarını kullanın" çağırısında bulunduğuna dikkat çeken Mustafa Altuntaş, "Türikye'de krediler vasıtasıyla tüketici yetenekleri giderek artırılan bir ülke oldu. Yani artık ürettiğimizden daha fazlasını tüketir hale geldik. Bu yüzden de cari açık artıyor. Finansmanı açısından sorun bulunmadığını öne sürerek girdi konusunda bir kısıtlama getirilmiyor ve katma değeri düşük fason üretime yönelme oldu" dedi. Uluslararası doğrudan yatırım girişlerinin sektörel dağılımı (Milyon dolar) 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Tarım, avcılık, ormancılık - 1 4 5 5 2 Balıkçılık - - 2 2 1 3 Madencilik ve taşocakçılığı 2 14 75 40 122 341 İmalat sanayi 110 448 214 788 1.868 4.199 Enerji 68 86 69 4 112 555 İnşaat 3 8 23 80 222 260 Ticaret 89 92 103 68 1.167 181 Otel-lokanta - 4 1 42 23 26 Ulaştırma, haberleşme 1 2 639 3.285 6.700 1.119 Mali aracı kuruluşlar 260 51 69 4.018 6.956 11.409 Gayrımenkul kiralama - 6 3 29 99 905 Eğitim - - - 7 - - Sağlık 5 23 53 74 265 178 Diğer sosyal hizmetler 84 10 36 86 105 12 Toplam 622 745 1.291 8.538 17.645 19.190