Yatırım ve tasarruf teşvikleri yürürlükte

ANKARA - Yatırımlara devlet teşviki düzenleyen ve İstanbul'un finans merkezi olması için, Türkiye'de kurulacak ve uluslararası fonları yönetecek portföy yönetim şirketleri ile bunların yönettiği yabancı fonlar için teşvik edici düzenlemeler yapılmasını öngören yasa yayımlandı.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla, asgari 500 milyon lira sabit yatırım öngörülen stratejik yatırımlar için inşaat işleri nedeniyle yüklenilen KDV'nin ilgili takvim yılının sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen kısmı, izleyen yılda mükellefe iade edilerek yeni bir teşvik unsuru getirilecek. Yatırımların işletmeye başlanmasından sonra yararlanılabilen indirimli kurumlar vergisi uygulamasından, yatırım döneminde de yararlanabilme imkanı sağlanacak.

Düzenlemeyle, girişim sermayesi fonları ve bu kapsamda ayrılan fonların belli bir oranının gelirlerden veya kurum kazancından indirilmesi imkanı sağlanacak. Girişimciliğin geliştirilmesi amacıyla kurumların, tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kar payları, kurumlar vergisinden istisna bırakıyor. Bankalar ve finans kuruluşları dışında kalan şirketler, yabancı kaynaklardan yapacakları borçlanmalarındaki faiz-diğer giderlerinin yüzde 10'una kadarlık kısmını gider olarak yazamayacaklar. Yasa ile bu uygulama için Bakanlar Kurulu'na yetki veriliyor.

Elektrik dağıtım şirketleri ile elektrik üretim tesis ve şirketlerinin özelleştirilmesi çalışmalarının devam etmesi nedeniyle özelleştirilecek şirketler için 31 Aralık 2023 tarihine kadar vergi kolaylığı sağlanacak.

Cep telefonu ve sigara vergilerinde değişikliğe gidiliyor

Yasa ile yurtdışından getirilen cep telefonlarından 100 liralık harç alınmasının yanı sıra, GSM sektöründe makineden makineye iletişim sağlayan SIM kartlarda ÖİV'nin sıfırlanmasını da düzenleniyor. Yasa alkollü içecekler ve sigaradaki maktu verginin, Ocak ve Temmuz aylarında ÜFE'ye bağlı olarak otomatik olarak güncellenmesini düzenliyor. Ancak bu düzenleme 1 Ocak 2013'ten itibaren uygulamaya başlanacak.

Düzenlemeyle ayrıca sigarada maktu ve nispi verginin birlikte uygulanmasına ilişkin yeni bir düzenleme getiriliyor. Maktu vergi tutarlarının vergileme ölçüsü, 20 adet sigaradan veya 50 gram tütünden oluşan birim ambalaj itibarıyla belirlenecek. Muhalefet partileri bu uygulamayla sigaraya yüzde 15'e kadar zam yapılmasının yolunun açılacağını iddia ederken, hükümet ve ekonomi yetkilileri bu yönde bir kararın söz konusu olmadığını ifade ediyorlar.

Yüksek gelir grupları için kira istisnasının kaldırılmasını da düzenleyen yasa ile ayrıca, konutların satışından metrekareye göre KDV alınması uygulamasının değer esasına göre belirlenmesini de düzenliyor. Bu uygulama, 1 Haziran 2012'den geçerli olacak. Ancak kentsel dönüşüm ve özelleştirilecek kuruluşlar bu uygulamanın kapsamı dışına olacak.

İstanbul Finans Merkezi'nin önü açıldı

Yasayla, bugüne kadar fon yönetim şirketlerinin Türkiye'de ofis açmalarına engel olarak görünen vergi düzenlemeleri değiştirilerek, durumun Türkiye için bir avantaj haline dönüştürülmesi, finans piyasalarının geliştirilmesi ve derinleştirilmesi amacıyla yabancı fonların Türkiye'den yönetimi teşvik ediliyor. Yabancı fonların, Sermaye Piyasası Kurulu'nca verilen portföy yöneticiliği yetki belgesine sahip tam mükellef şirketler aracılığıyla, organize bir borsada işlem görsün veya görmesin her türlü menkul kıymet ve sermaye piyasası aracı, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi, varant, döviz, emtiaya dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi, kredi ve benzeri finansal varlıklar ve kıymetli maden borsalarında yapılan emtia işlemlerinden elde ettikleri kazançları nedeniyle, portföy yöneticiliği yapanlar; söz konusu fonlar için daimi temsilci, bunların işyerleri de bu fonların işyeri veya iş merkezi olarak sayılmayacak. Girişimciliğin teşvik edilmesi amacıyla; Türkiye'de kurulmuş veya kurulacak olan, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı içerisinde olan girişimci şirketlere kaynak tahsis eden girişim sermayesi yatırım fon veya ortaklıklarına sermaye koyan işletmeler için yeni teşvik getiriliyor. Buna göre, beyan edilen gelirin yüzde 10'unu aşmamak şartıyla girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların, gelir vergisi matrahının tespitinde beyanname üzerinden indirilmesine imkan tanınıyor.

Sermaye Piyasası Kurulu'nun düzenleme ve denetimine tabi olarak Türkiye'de kurulmuş veya kurulacak olan, girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya girişim sermayesi yatırım fonlarına sermaye olarak konulması veya bunların paylarının satın alınması amacıyla, kurum kazancının veya beyan edilen gelirin yüzde 10'unu ve öz sermayenin yüzde 20'sini aşmamak şartıyla, ilgili dönem kazancından veya beyan edilen gelirden girişim sermayesi fonu ayrılabilmesine imkan sağlanacak.

Varlık kiralama şirketlerince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan iratlar, vergi kesintisi kapsamına alınıyor. Yasa ayrıca, ibadethane ve yaygın din eğitimi verilen tesisler için yapılan yardımların vergiden indirilmesine olanak tanıyor. Model yılı 1985 ve daha eski olan taşıtların düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten 31 Aralık 2011'e kadar bedelsiz olarak il özel idarelerine veya MKEK Hurda İşletmesi Müdürlüğü'ne ait hurda müdürlüklerine teslim edilerek hurdaya ayrılmak suretiyle tescil kaydının silinmesi durumunda, bu taşıtlar için taşıt sahipleri adına 2011 sonuna kadar tahakkuk etmiş ama ödenmemiş MTV ile bu vergiye ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve 28 Şubat 2009'a kadar tescil plakasına kesilen idari para cezaları silinecek.