Yatırımcı tahvilde ‘balon var' diyor

HİLAL SARI

DIŞ HABERLER - Gittikçe daha fazla yatırımcı tahvillerin çok yüksek değerlendiğini, sabit gelirli uzun vadeli varlıkların da düzensiz bir satış dalgasıyla balonun patlayabileceğini belirtiyor. İngiliz Yatırım Profesyonelleri Derneği CFA’nın 300 küresel fon yöneticisiyle yapmış olduğu araştırmaya göre beş fon yöneticisinden dördü tahvillerde balon riski olduğunu belirtiyor. Araştırmaya göre şirket tahvilleri tarihteki en yüksek seviyesindeyken, devlet tahvilleri ise en yüksek değerlenmekte olan varlık sınıfında. 

Halbuki Hazine tahvilleri tüm yatırımcıların her zaman güvenli liman olarak gördüğü varlıklardır. Fakat küresel finans piyasalarının tarihine bakıldığında ABD’de iç savaş gerçekleştiğinde devlet tahvillerinin de ifl as ettiği, uluslararası piyasaların tahvil piyasasının birçok kez çöktüğüne şahit olduğu vurgulanıyor. 1998 yılında Rusya tahvil piyasası da bu örneklerden biri olarak gösteriliyor. 

‘Çok çirkin bir çözülme yaşanabilir’ 

11 bin yatırımcıyı temsil eden bu uzmanlar son üç senedir faaliyette olan kendi değerleme endekslerinin kırmızı ışık yaktığını belirtiyor. Aberdeen Varlık Yönetimi sabit gelirler direktörü Brad Crombie “Bir balonun içinde olduğunuzu sadece balon patladığında görebiliyorsunuz. Ama bu pazar patlayabilir. Uzun süredir değerlemeler üzerinde çok büyük bir gerilim ve endişe var” diye konuştu. Investec Yatırım Danışmanlığı çoklu yatırım direktörü John Stopford ise “Yatırımcılar yüksek getirili varlıklara ve şirket tahvillerine yüklendiği için bir balon oluşmuş olabilir. Eğer piyasalarda bir tersine dönüş görürsek, fiyatlar hızla düşecek ve çok çirkin bir çözülme yaşarız” dedi. 

Geçtiğimiz son altı yılda düşük faiz oranları ve merkez bankalarının para politikalarını gevşetmiş olması, yatırımcıların getiri arayışını zorlaştırmış, bu zorluk fon yöneticilerini yatırım garantilerine, yüksek getirili tahvillere ve gelişmekte olan ülke devlet tahvillerine yönlendirmişti. Fakat ABD’de yürürlüğe giren Volcker kuralı sebebiyle bankaların tahvil işlemlerini pahalı hale getirerek kısıtlamış, fon yöneticileri ise özellikle tahvil varlıklarını hızla artırmıştı. Bunun sonucunda uzmanlar tahvil piyasalarının durma noktasına geleceğinden veya bir finansal krizin yatırımcıları tahvil piyasasından çekmeye yönlendireceğinden endişe ediyor. Bankacılık sektörünün desteği olmadan, fonlar bu tahvilleri satmaya başladığında yeterli alıcı kuruluş olmayacağından da endişe edildiği belirtiliyor. 

Fed’in faiz artışı da balon riskini artırıyor 

ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz oranlarını artıracak olması da tahvil piyasalarındaki riskleri artırıyor. Yatırımcılar Fed’in hamlesinin dalgalanmaya yol açacağını, bunun da tahvilden hızlı bir çıkışa sebep olabileceğini düşünüyor. Öte yandan BlackRock, Vanguard ve Pimco gibi çok dev fon şirketleri tahvil piyasasında oluşabilecek bir tehdit ihtimaline nispeten iyimser baktıklarını belirtiyor.

Nobelli Shiller de balon uyarısı yaptı 

Nobel ödüllü Yale Üniversitesi profesörü Robert Shiller de tahvil piyasalarında balon oluştuğunu düşünen ekonomistlerden. Son 20 yıldaki iki büyük krizi, dot. com ve mortgage krizlerini tahmin eden Shiller çok satan Irrational Exuberance (Akıldışı Coşkunluk) adlı kitabında tahvil piyasalarının güvenli liman olmaktan çok uzak olduğunu, dünyada birçok uzun vadeli tahvil getirilerinin sıfıra yaklaştığını vurguluyor. Geçtiğimiz aylarda Shiller “Tahvil getirileri sıfırın altına bile inebilir...Uzun vadeli sabit gelirlere yatırım yapmak için çok riskli bir dönemdeyiz” diye konuşmuştu.