Yazıcı: Denetimleri artırdık

ANKARA - Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, okulların açılmasına az bir süre kala denetimleri artırdıklarını belirterek, özellikle Ağustos ve Eylül aylarında kırtasiye ürünleri ve okul kıyafetleriyle ilgili denetimlerin yoğun olarak yapılacağını bildirdi. Yazıcı, bu denetimlerde 20 Nisan 2012 tarihinde yayınlanarak 1 Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe giren "Tüketici Ürünlerinin Güvenlik Risklerinin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ" kapsamında kırtasiye ürünlerinde ağır metallerle ilgili kontrollerin de yaptırılacağını bildirdi. 

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, okul ve kırtasiye malzemelerine yönelik değişik illerde yapılan piyasa denetimine ilişkin yazılı açıklama yaptı. Piyasa gözetim ve denetiminin toplum sağlığı, tüketicinin korunması ve ekonomimizin rekabet gücünü artırmak bakımından önemli bir alan olduğunu belirten Yazıcı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın ilk günden beri ortaya koyduğu hedeflerden birinin "Türkiye'yi ticaretin en güvenli yapıldığı ülkelerden biri haline getirmek" olduğunu ifade etti. 

Bakanlık olarak sorumluluk alanlarındaki tüketici ürünlerine yönelik denetimleri 81 ildeki ticaret il müdürlükleri vasıtasıyla sürdürdüklerini dile getiren Yazıcı, şunları kaydetti: 
"Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak hem gümrüklerde hem de Türkiye'nin 81 ilinde bulunmamız nedeniyle ciddi bir avantaja sahibiz. Ürünleri ülkeye giriş aşamasında olduğu kadar iç piyasaya girdikten sonra da takip edebiliyoruz. Gümrük ile iç piyasanın birbirinden bağımsız olduğu bir Piyasa Gözetim Denetim sistemi düşünülemez." 

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın önümüzdeki döneme ilişkin planlarını ve yapılanmasını gümrük ve iç piyasanın entegre olduğu ve etkin bir denetim ve takip mekanizmasının oluşturulduğu bir yapı üzerine kurduğunu dile getiren Bakan Yazıcı, hali hazırda 119 olan ve önümüzdeki dönemde sayılarını 300'e çıkarmayı planladıkları, konusunda uzman denetmenler eliyle etkin bir piyasa gözetimi ve denetimi yapmayı planladıklarını bildirdi. Piyasa gözetimi ve denetimine bakış açılarının sadece ürünlere ilişkin uygunluk kontrollerinden ibaret olmadığını belirten Bakan Yazıcı, "Yapılan faaliyetin öncelikle bireyin sonra da tüm toplumun sağlığının korunmasına yönelik bir adım olarak kabul ediyoruz. Bu nedenle hedefimiz; hem firmalar hem de tüketici nezdinde bir anlayış değişikliğini gerçekleştirerek ürün güvenliği bilincini topluma yerleştirmektir. Böylece, piyasada bir otokontrol mekanizması kurulmuş olacaktır" dedi. 

İlk uygulama Ankara, İzmir, İstanbul ve Gaziantep'te 
Bakan Yazıcı, hazırladıkları "Bazı Tüketici Ürünlerinin Tehlikeli Kimyasal Madde İçeriğine Yönelik Piyasa Gözetimi Ve Denetimine İlişkin Tebliğ"in 2 Nisan 2011 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini vurguladı. Tebliğ ile tekstil, hazır giyim, deri ürünleri ve kırtasiye ürünleri başta olmak üzere bazı tüketici ürünlerinde azo boyar maddeler ve fitalatların kullanımı ile ilgili sınırlamalar getirildiğine dikkat çeken Yazıcı şu açıklamalarda bulundu: 
"Tebliğ kapsamında ilk uygulama kırtasiye, okul önlüğü ve ayakkabılarına yönelik olarak 5-9 Eylül 2011 tarihinde Ankara, İstanbul, İzmir ve Gaziantep illerinde gerçekleştirilmiştir. Riskli görülen ürünlerden alınan numuneler akredite laboratuvarda test ettirilmiştir. Bu denetimlerde 43 firmada 33 bin 556 adet ürün denetlenmiştir. 28 firmanın 12 bin 718 adet ürününün aykırı olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak denetim sayılarına bakıldığında kırtasiye ürünlerindeki güvensizlik yüzde 53, çocuk ayakkabılarındaki güvensizlik oranı yüzde 87 olarak görülmektedir. Söz konusu firmalara yönelik güvensiz ürünlerin toplatılması, piyasaya arzının yasaklanması ve ilanına ilişkin idari yaptırımlar uygulanmıştır. 2011 yılı için uygulanan idari para cezası miktarı 554 bin 715 TL'dir. Ayrıca firmalardan 4703 sayılı Kanun gereği güvensiz ürünleri ile ilgili olarak toplatma, iki ulusal gazete ve iki ulusal televizyon kuruluşunda ilan yükümlülüklerini yerine getirmeleri istenmiştir. Firmalarca yapılan ilanlar ilaveten Bakanlığımız internet sitesinde de yayımlanmıştır. İlanı yapmaktan kaçınan firmalara ilişkin ilanlar ülkemizde ilk defa Bakanlığımızca yaptırılmış ve masraflar hakkında, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanmıştır. Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğümüzce 2012 yılında da Bazı Tüketici Ürünlerinin Tehlikeli Kimyasal Madde İçeriğine Yönelik Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin Tebliğ kapsamında Ağustos ve Eylül aylarında okul kıyafetleri, ayakkabılar ve kırtasiye malzemeleri konularında denetimler yapılmıştır." 

Tüm ürünlerdeki güvensizlik 2012 yılında yüzde 8.73'lere düştü
Kırtasiye ürünlerine yönelik olarak İstanbul'da ithalatçıların yoğun olarak bulunduğu İSTOÇ bölgesinde, satışların yoğun olduğu Tahtakale bölgesinde ve ayrıca çeşitli büyük marketlerde denetim yapıldığını vurgulayan Bakan Yazıcı, "Alınan numuneler akredite laboratuvarda test ettirilmiştir. Ayrıca Eskişehir ve Kocaeli illerimizde de denetimler yapılmıştır. 2012 yılında kırtasiye sektöründe 47 firmanın 9 bin 49 ürünü denetlenmiş, güvensizlik tespit edilen 11 firmanın 2 bin 200 ürünü için 148 bin 237 TL idari para cezası kesilmiştir. Kırtasiye ürünlerindeki güvensizlik oranı yüzde 24 olarak tespit edilmiştir. 2012 yılında okul kıyafetleri denetimlerimiz ise Kayseri, Malatya, Samsun, Bursa, İzmir ve Şanlıurfa illerinde yapılmıştır. Alınan 73 numunenin tamamının azo boyar testlerinden geçmiş olduğu görülmüştür. Samsun ve İstanbul'dan alınan ayakkabı numuneleri de uygun bulunmuştur. Sonuçlarda 2011 yılına oranla ciddi bir düzelme görülmüştür. 2011 yılında kırtasiye oranlarında yüzde 53 olan güvensizlik rakamı 2012 yılında yüzde 24 oranına düşmüştür. Tüm ürünlerdeki güvensizlik ise 2011 yılında yüzde 38.64 iken 2012 yılında yüzde 8.73'lere düşmüştür." 

Denetimleri artırdık
6 Eylül 2013 tarihinde okulların açılacağını belirten Yazıcı, açıklamalara şöyle devam etti: 
"Yüzbinlerce öğrenci ve velileri değişik yerlerde alış verişler yapacak. Dolayısıyla biz okulların açılmasına az bir süre kala denetimlerimizi de arttırdık. Özellikle Ağustos ve Eylül ayları, kırtasiye ürünleri ve okul kıyafetleri ile ilgili denetimlerin yoğun olarak yapılacağı aylar olacaktır. Bu denetimler Genel Müdürlüğümüzce yapılan risk analizleri sonucunda belirlenen adreslerde yapılacaktır. Bu denetimlerde 20 Nisan 2012 tarihinde yayınlanarak 1 Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe giren 'Tüketici Ürünlerinin Güvenlik Risklerinin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ' kapsamında kırtasiye ürünlerinde ağır metallerle ilgili kontroller de yaptırılacaktır. Denetimler Genel Müdürlüğümüz koordinasyonunda 22-23 Ağustos 2013 tarihlerinde Trabzon, 26-27 Ağustos 2013 tarihlerinde İstanbul, 28-29 Ağustos 2013 tarihlerinde İzmir ve 6 Eylül 2013 tarihinde Şanlıurfa illerinde yapılacaktır. İlave olarak Adana, Bursa, Eskişehir, Gaziantep, Kayseri ve Konya illerinde okul kıyafetleri ve ayakkabıları denetlenecektir. Bakanlık olarak ürün güvenliği konusundaki politikamız ‘güvensiz ürüne karşı sıfır tolerans'tır. Piyasa gözetimi ve denetimine bakış açımız sadece ürünlere ilişkin uygunluk kontrollerinden ibaret değildir. Yaptığımız çalışmalar öncelikle bireyin sonra da tüm toplumun sağlığının korunmasına yöneliktir. Bu nedenle hedefimiz; hem firmalar hem tüketici nezdinde bir anlayış değişikliğini gerçekleştirmek ve ürün güvenliği bilincinin toplumda yerleşmesini sağlamaktır. Böylece, piyasada bir otokontrol mekanizması da kurulmuş olacaktır."