Zeytinyağında Suriye endişesi

Ali Ekber YILDIRIM

AYVALIK - Suriye’den kaçak olarak Türkiye’ye giren binlerce ton zeytinyağı sektör temsilcilerini endişelendiriyor. Ayvalık’ta yapılan 9. Zeytin Hasat Şenliği’nde geçen sezon Suriye’den 60 bin ton zeytinyağı’nın Türkiye girdiğine dikkat çeken sektör temsilcileri kaçak yağ girişi engellenmezse piyasa istikrarının sağlanamayacağını dile getirdi.

Ayvalık Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi Gençer, zeytinyağı ile Ayvalık’ın özdeşleştiğini, Ayvalık denilince akla ilk olarak zeytinyağının geldiğini belirterek, bunda 9 yıldan beri düzenledikleri zeytin hasat şenliğinin önemli rolü olduğunu söyledi. Gençer, şunları söyledi: “Biz bu şenliği ilk düzenlediğimizde yani 9 yıl önce kişi başına yıllık ortalama zeytinyağı tüketimi 900 gram civarındaydı. Bugün 1.9 kilo civarında. Bu şenlik sektöre bir heyecan getiriyor. Fakat Türkiye’de tarımın çok ciddi sorunları var. Girdilerimiz sürekli artıyor. Üretim maliyetlerimiz yükseliyor. Ama bizim gelirlerimiz düşüyor. Bilinmesi gerekir ki çiftçi yoksa yemek yok,aş yok. Geçen yıldan beri zeytinyağındaki en önemli sorunlardan birisi de Suriye’den Türkiye’ye kaçak olarak giren zeytinyağı. Geçen sezon 50-60 bin ton kaçak yağ girişi olduğu tahmin deliyor. Bu senede kaçak yağ girişi olacağı endişemiz var. Bu kaçak girişin mutlaka engellenmesi, durdurulması gerekir.”

Tüketim artırılmalı

Ayvalık Belediye Başkanı Hasan Bülent Türközen ise konuşmasında hasat şenliklerinin ilk başladığı günlerden bu yana zeytinyağı sektöründe ve Ayvalık’ta ciddi değişimler yaşandığını vurguladı. Uygulanan politikalarla zeytincilikten geçinmenin her geçen gün zorlaştığını, Ayvalık civarındaki köylerdeki üretici çocuklarının, gençlerin şehir merkezinde otellerde, belediyede iş aradığını hatırlatan Türközen, “Zeytinyağı tüketiminin artması gerekir.Zeytinyağını sanki zenginler tüketir, bu yağ çok pahallı imajı var. Bu doğru değil. Ben 4 kişilik bir aileyim yıllık zeytinyağı tüketimimiz 100 kilo. Zeytinyağının öncelikle tüm otellerde restoranlarda kullanımının yaygınlaşması sağlanmalı. Bu çalışmalarla birkaç yılda kişi başı tüketim 3-5 kiloya ulaşır. Bu çalışmaları şimdiden başlatmalıyız. Çünkü yarın zeytinyağı üretimi 350-400 bin tonlara gelince nasıl tüketeceğiz” dedi.

Milli yağ margarindi

Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit Çetin de Suriye’den kaçak giren zeytinyağının önlenmesini istedi. Çetin, şu bilgileri verdi: “Zeytinyağı milli yağ. Çok şükür bunu hatırladık. 1950’li yıllarda margarinin ülkeye girişi ile milli yağımız margarin olarak sunuldu. Zeytinyağı çoğu zaman ülke gündemine giremedi. Bu ülkeye 3 milyar dolarlık bitkisel yağ giriyor. Son dönemde zeytinciliğe önemli yatırımlar yapıldı. Ulusal bir politika ile zeytincilik desteklenmezse bu yatırımların anlamı olmaz. Tariş olarak biz yıllardır söylüyoruz. Ulusal politikamız olsun ve onu ırzımız gibi koruyalım. Fakat geçen sene Suriye’den giren 60 bin ton zeytinyağı ile ırzımız delindi. Bu kadar kaçak yağ giren bir pazarda ne fiyat istikrarı sağlayabilirsiniz ne de üretimi ve üreticiyi koruyabilirsiniz. İlgili bakanlıklara defalarca yazdık. Kaçak zeytinyağı girişini durdurun diye. Ama kaçak yağ girişi devam ediyor. Üretici üretim heyecanını kaybederse bu politika çöker.”

Muhtar Kent ve Tuncay Özilhan’dan destek

Coca-Cola Company Başkanı ve CEO’su Ayvalıklı Muhtar Kent ve eşi Defne Kent ile Anadolu Grubu Başkanı Tuncay Özilhan, CHP İzmir Milletvekili Mehmet Ali Susam’da 9.Ayvalık Zeytin Hasat Şanliği’ne katılarak destek verdi. Ayvalıklı olarak zeytinyağı konusunda her zaman duyarlı olduğunu ve kendisinin de zeytinyağı ürettiğini belirten Muhtar Kent gazetecilerle yaptığı sohbet toplantısında şunları söyledi: “ Benim dedem Sezai Ömer Madra, aynı zamanda Salih ve Sezai Madra’nın da dedesi. Çocukluğumuzda her zaman, ‘Zeytin ağacının yetişmediği yere gitmeyin ve oralarda yaşamayın çünkü zeytin ağacının olduğu yerde kültür vardır. Zeytin ağacının olduğu yerde iyi hava vardır. Zeytin ağacının olduğu yerde her zaman iyilikler olur” derdi. Biliyorsunuz ben Ayvalıklıyım.İnsan geldiği yeri bilmesi için nereden geldiğini bilmeli. Doğduğum Ayvalık’a hep zaman ayırmak istedim. Geçenhafta Asya’daydım. Önümüzdeki hafta Avrupa’da bazı işlerimiz var.

Araya bu kez Ayvalık Hasat Şenliği programını da sıkıştırdım. Efes İçecek Grubu’nu yönettiğim 7 yıl boyunca birlikte güzel işlere imza attığımız Tuncay Bey’e Ayvalık’ta olacağımı söyledim. Zeytinyağı şirketi de olan Tuncay Bey de geldi. Burada hep birlikte olmaktan çok mutluluk duydum.” Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan ise, zeytinyağı sektörüne yatırım yapmaktan son derece memnun olduklarını söyledi.