'Faizlerdeki baskı yıllarca sürebilir'

Fed Başkanı Janet ​Yellen, ABD Senatosu Bankacılık Komitesi önünde ülke ekonomisinin genel durumu ve Fed’in politikaları hakkında sunum yaptı. 

Yellen, ABD ekonomisinde 7 yıldır devam eden eşiğin altında büyümenin ardından, bunun ekonominin yeni uzun vadeli durumu olabileceğinin, bu gelişmenin yıllarca faiz oranları üzerinde baskı yaratabileceğinin yavaş yavaş farkına varmaya başladı. 

İş gücü piyasasının son dönemde ivme kaybettiğine işaret eden Yellen, tedbirli para politikasının hem iç hem de küresel ekonomideki riskler nedeniyle uygunluğunu koruduğunu belirtti. Yellen şöyle devam etti: 

"İstihdama yönelik son göstergeler ve düşük yatırımlar, iç talebin gücünü kaybedebileceğini ortaya koydu. Ben ABD ekonomisinin uzun vadeli performansı konusunda iyimser olsam da bazı önemli ekonomistlerin belirttiği gibi düşük verimliliğin gelecekte de devam etme ihtimalini göz ardı edemeyiz. Küresel ekonomideki kırılganlıklar da varlığını koruyor. Düşük emtia fiyatlarına ve yavaşlayan Çin ekonomisine yönelik endişeler yılın başına kıyasla azalsa da Çin ekonomisini ihracat odaklı büyümeden iç talep odaklı büyümeye dönüştürürken ciddi zorluklarla yüzleşmeye devam ediyor." 

Yellen, İngiltere'de bu hafta gerçekleşecek Avrupa Birliği (AB) üyeliği referandumunun, piyasalar için büyük önem taşıdığına dikkati çekerek, "İngiltere’nin AB’den çıkmasının önemli ekonomik yansımaları olabilir." dedi. 

Fed’in para politikalarını belirleyen Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) tüm uluslararası gelişmeleri yakından izlemeye devam edeceğini bildiren Yellen, Komitenin, ekonomik şartların kademeli faiz artışını uygun kılacak şekilde iyileşmeye devam edeceği öngörüsünü koruduğunu dile getirdi. 

"Durgunluk ihtimali çok düşük" 

Konuşmasının ardından senatörlerin sorularını yanıtlayan Yellen, düşük faiz ortamının finansal istikrara zarar verme ihtimalinin bulunduğunu, ancak şu an böyle bir riskin söz konusu olmadığını söyledi. 

Yellen, ABD’nin durgunluğa girme ihtimaline ilişkin bir soru üzerine, "ülke ekonomisinin zayıf dış talep, güçlü dolar ve düşük enerji fiyatlarının negatif etkilerine rağmen genişlemeyi sürdürdüğünü" kaydetti.

"ABD’de ekonomik durgunluk ihtimalinin oldukça düşük olduğunu düşünüyorum. Durgunluk yaşanmasını kesinlikle beklemiyorum." ifadesini kullanan Yellen, buna karşın Fed’in para politikasıyla ekonomiyi desteklemeyi sürdüreceğini bildirdi. 

"Sözlü yönlendirmeyi eskisi kadar kullanmıyoruz" 

Yellen, Cumhuriyetçi Senatör Richard Shelby’nin sorusu üzerine, Fed’in faiz artırım zamanlaması açısından sözlü yönlendirmeye eskisi kadar başvurmadığını dile getirdi. 

Bunun yerine, her üç ayda bir üyelerin faiz oranlarına yönelik beklentilerini kamuoyuna sunduklarını anımsatan Yellen, "Bu projeksiyonların ekonominin gidişatını anlamak açısından yararlı olduğuna inanıyorum. Bununla birlikte, faiz projeksiyonları her zaman vurguladığım gibi önceden belirlenen bir plan ya da bir taahhüt değil. Gelen veriler ışığında, ekonominin görünümüne ve risklere yönelik değerlendirmemizi sürekli güncelliyoruz ve bunun para politikasının kritik bir parçası olduğunu düşünüyorum." diye konuştu. 

"İvme kaybının geçici olduğundan emin olmak istiyoruz"

Yellen, bir başka soru üzerine negatif faiz oranlarına değinirken, "ABD’de negatif faiz oranları için yasal zeminin bulunduğunu, ancak Fed’in şu anda böyle bir politikayı değerlendirmediğini" söyledi. 

Kademeli normalleşmenin devam etmesinin uygun olacağını yineleyen Yellen, sözlerini, "Faiz artırımına devam etmeden önce iş gücü piyasasındaki ivme kaybının geçici olduğundan emin olmak istiyoruz." diyerek tamamladı. 

Analistler, Yellen'in mesajlarını, Fed'in temmuz sonunda yapılacak FOMC toplantısında da beklemede kalabileceği şeklinde değerlendirdi. 

FOMC, 14-15 Haziran'da gerçekleşen toplantısında zayıf istihdam verileri nedeniyle faiz artışına gitmemişti.