Bankalar muslukları açtı, destan yazdı

BORSA / FİNANS SERVİSİ

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) 60'ıncı Genel Kurulu bugün gerçekleştirildi. Genel Kurul'da bankacılık sektöründe son dönemde yaşanan kredi artışı ve bunun olumlu yansımalarına dikkat çekildi.

Genel Kurul'da konuşan Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, son 10 aylık dönemde Türkiye’nin her türlü badireyi atlattığını artık yaşanmamış dip kalmadığını da belirterek, “Gemiyi güvenli limanlara demirledik” dedi. Canikli, geçen süre içerisinde bankacılık sektörünün refleksini anlatırken de, “Bankalar şaşırttı, muslukları açtı, destan yazdı” ifadesini kulandı.

Canikli, son 1,5 aylık dönemde bankalar tarafından yaklaşık 140 milyar liralık Kredi Garanti Fonu (KGF) destekli kredi kullandırıldığını, toplam 10,8 milyar lira olarak tahsis edilen faizsiz KOSGEB kredisinden de 6,3 milyar liranın 257 bin KOBİ tarafından kullanıldığını bildirdi. Canikli şöyle konuştu:

3 makroda tek hane

“Bu inanılmaz ve mükemmel bir performans. Bankacılık sistemimiz bu esnekliği sağladı. Eğer konvansiyonel yöntemlerle devam etseydi, bu imkan bu kısa süre içerisinde reel sektöre aktarılamamış olsaydı bugün belki 10 binlerce firmanın zincirleme sıkıntıyla karşı karşıya kalması tablosunu yaşayabilirdik. Gelişen olaylar böyle bir tabloyu ortaya çıkarma potansiyeli taşıyan olaylardı.”

“Yıl sonunda bu üç 'makroda' tek haneli rakamları göreceğiz” diyen Canikli, enfl asyon, faiz ve işsizlik oranları gibi makro ekonomik verilerdeki bozulmanın kalıcı olmadığını belirtti. Canikli, makro ekonomik görünüm hakkında özetle şu değerlendirmelerde bulundu: “2017 yılında yüzde 4’ün üzerinde büyüme rakamını yakalayacağız, hatta olumlu anlamda sürprizler de yaşayabiliriz. 2017 enfl asyon rakamlarına 2 puan ekside başlıyoruz çünkü 2016’da enfl asyonu 2 puan yukarı çıkaran düzenlemelerin hiçbiri bu yıl olmayacak. Enfl asyonda kurdaki artışın geçişkenliği de büyük oranda azaldı, sonbaharda biraz daha yansıyabilir ama rakamları sıçratacak boyutta olmaz. TCMB’nin brüt rezervlerinde bir azalma var, ama orada da bir sona gelindi, bundan sonra TCMB’ye brüt rezervlerini artırma imkanı sunacak bir dönemdir. Cari açığın finansmanında bir sıkıntı yok, ilk hedefimiz cari açığı (milli gelire oranını) yüzde 3’ün altına düşürmek, yüzde 4’ün üzerine çıkmasına da müsaade etmeyeceğiz.”

Faiz yarışı olmamalı

Canikli, bankalara mevduat tarafında yarışa girmemeleri konusunda da uyarıda bulundu. Canikli, ‘Faizi siz belirlemiyorsunuz ama etkileyebilirsiniz’ mesajı verirken mevduat faizinin kredi faizinin omurgası olduğunu belirtti. Türkiye’de tasarrufun her zaman kıt olduğunu da hatırlatan Canikli, “Olan tasarrufun elde edilme yarışı kaynak miktarını kesinlikle artırmaz, sadece onun maliyetini yükseltir. Dolayısıyla esas itibarıyla beklentimiz, bankacılık sektöründe faiz oranlarını da artıracak şekilde mevduatta böyle bir yarışın olmaması. Bu yarış nedeniyle mevduatta aslında rasyonel olmayan 1 ya da 2 puanlık artışlar aynı oranda elbette kredi faizlerine yansıyor” dedi. Canikli, reklamlarda mevduata yüzde 14 faiz verdiğini deklare eden bankalar olduğunu da kaydederek bankalardan sadece dengeli hareket etmek istediklerini vurguladı.

MB kaldığı yerden devam edecek

Nurettin Canikli, Türkiye nin son bir yıl içinde büyük badireler atlattığını, geçmiş dönemde de buna benzer sıkıntılar yaşandığında Merkez Bankası’nın 550 baz puanlık faiz artışları yaptığını anımsattı. Tüm gelişmelere rağmen bu defa geçmiş dönemlerde yaşanan artışlar kadar faizlerin yükseltmediğine değinen Canikli, şunları kaydetti: “Belki diyeceksiniz ki; ‘faiz artırılmadı ama Merkez Bankası geç likidite penceresi yoluyla fonlama maliyetini artırdı.’ Bu ikisi farklı şeyler. Merkez Bankasının politika faizini artırması demek, piyasalara faizin kalıcı olarak artırıldığı mesajını vermek demektir. Bu geçici şartlar ortadan kalktığında karar almasına gerek olmaksızın Merkez Bankası fonlama yöntemini değiştirerek tekrar kaldığı yerden devam edecek.”

Banka senedi MB'ye likidite aracı olabilecek

Nurettin Canikli, bankaların aktiflerini menkulleştirmeye yarayacak bir banka senedi projesi ile ilgili teknik çalışmalar tamamlandığını ve SPK tarafından regüle edileceğini söyledi. Canikli, “Planlanan banka senedini, Merkez Bankası da gerektiğinde likidite enjekte etme aracı olarak kullanabilecek” dedi. Canikli, banka senedi çalışmasına Ziraat Bankası’nın üçüncü havalimanı için kullandırdığı kredilere talep geldiği açıklaması sonrası planlandığını anlattı. Canikli, Türkiye’nin menkulleştirme konusunda daha fazla mesafe alması gerekliliği üzerinde dururken “Bütün yük bankacılık sektöründe, banka dışı finansal araçlarımızı istediğimiz oranda geliştiremedik” şeklinde konuştu.

Kredinin nereye aktığını inceleyecek

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, mevduatta bir faiz yarışına girilmemesi gerektiğini “KGF ve KOSGEB kredileri ile ilgili taşıt, döviz ve konut alımı gibi beklenti dışı kullandırıldığı yönünde eleştiriler var; bunları da ciddi inceleyeceğiz. 2017 büyümesine KGF kredilerinin yüzde 1-1.5 katkı sağlaması bekleniyor. Kredilerde büyüme hızlanıyor, bunun kazaya uğramadan sağlıklı bir şekilde büyümesini temenni ediyoruz” dedi.

Aydın: Kredilerin yüzde 99'u amacına uygun

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Başkanı Hüseyin Aydın, Kredi Garanti Fonu ile ilgili yapılan son düzenlemenin tam zamanında yapıldığını belirterek krediyi kullanan müşterilerin araba – arsa aldığı haberlerini hatırlatarak “Biz soruyoruz, araştırıyoruz. Kullananların yüzde 99’u amacına uygun kullanıyor” dedi. “Doktorun iyileşmemiz için verdiği hapın hepsini aynı gün içmemiz de gerekmiyor” uyarısında da bulunan Aydın, kredilerin tabana yayıldığını söyledi.

Genel Kurul’un açılış konuşmasını yapan TBB Başkanı Hüseyin Aydın, Türk bankacılık sektöründe aktif kalitesinin yüksek, tahsili gecikmiş alacak oranının ise düşük olduğunu belirterek bu rasyonun da bankacılık sektörünün doğru insanlara kredi verdiğinin göstergesi olduğunu söyledi.

Aydın, son 4-5 yılın en iyi dört ayını geçirdiklerini ve en iyi kredi büyümesini sağladıklarını kaydederek güçlü kredi büyümesini de sektörün öz kaynaklarıyla karşıladığını belirtti. Finansal kesimdeki bütün yükün bankacılık sektörünün üzerinde olduğunu belirten Aydın, mevduatın büyümesinin yavaş olduğunu da anlatarak “Kredi artışının sürmesi için Hazine’nin itfanın altında oranla borçlanmayı sürdürmesi, sermaye piyasalarından veya dış piyasalardan kaynak bulunması gerek” dedi. Aydın, dolar cinsi bakıldığında son beş yılda öz kaynaklarda bir artış olmadığına da işaret etti. Aydın gelecekte faiz marjının daha düşük olacağını dolayısıyla daha az kazanılacağını da belirtti. Aydın, sektörde 2016 yılında yüzde 105’e yükselen toplam aktifl erin milli gelire oranının 2023’te yüzde 140’a ulaşmasını beklediklerini de ifade etti. Kredi faizinin aşağı yönlü hareket etmesi için ellerinden geleni yapacaklarını söyleyen TBB Başkanı Aydın, “Faizi biz belirlemiyoruz, mevduat sahipleri belirliyor. Yüksek faiz ortamını biz de istemiyoruz, düşük faiz ortamında stabil ortamlarda biz de daha fazla para kazanıyoruz” dedi.