Ertaş: Halka arz büyüklüğü çok daha yüksek olacak

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vahdettin Ertaş, 2018 yılında gerçekleşmesi beklenen halka arz büyüklüğünün çok daha yüksek olacağını bildirdi. 

Ertaş yaptığı açıklamada, son dönemde şirketlerin halka açılmalarının önündeki maliyetlerin düşürülmesi adına yenilikçi uygulamalar getirdiklerini, bu uygulamalar ve 2015'in ikinci yarısında yürürlüğe giren vergi reformlarının şirketlerin nakit sermaye artırımlarına çeşitli teşvikler getirdiğini anlattı.

Söz konusu teşviklerin, halka açık şirketlere sermaye artırımları bakımından daha avantajlı bir durum sunduğunu ifade eden Ertaş, "Bu yılın üçüncü çeyreğinin sonunda toplam birincil halka arz büyüklüğü 1 milyar 407 milyon TL’ye ulaştı. Halka açılma amacıyla bize başvuruda bulunan ve 2018'de tamamlanması öngörülen halka arzların toplam büyüklükleri de göz önünde bulundurulduğunda, 2018 yılındaki halka arz büyüklüğü çok daha yüksek olacaktır. Halka arz edilmesi gündemde olan şirketlerin bilançolarının, geçen dönemdeki örneklere göre çok daha büyük olduğunu görüyoruz." şeklinde konuştu.

Ertaş, ülke ekonomisine katma değer sağlayan ve büyümeye katkı sunan şirketlerin halka açılmaları, bu şekilde oluşan katma değerin tabana yayılmasının sağlanması ve sermaye piyasalarının gelişiminin desteklenmesinin öncelikli hedefleri olduğunu vurguladı.

2013’ten bu yana özel sektör tahvil ihracının her geçen yıl arttığını belirten Ertaş, bu kapsamda geçen yıl 350 milyar lira, bu yıl da 500 milyar lira civarında bir kaynağın tahvil ihracı yoluyla sağlanması için şirketlere izin verdiklerini bildirdi.

Ertaş, son dönemde bazı şirketlerin ödeme yükümlülüklerini yerine getirmede güçlüklerle karşılaştığının hatırlatılması üzerine de, geciken ödemelerin borçlanma aracı piyasası büyüklükleri göz önünde bulundurulduğunda oldukça önemsiz seviyelerde olduğunu ifade ederek, "Uluslararası konjonktür, faiz oranlarında gözlenen artış ve küresel likiditede gözlenen azalma, benzer bazı durumların ortaya çıkmasına neden olabilir." dedi.

"Özel sektör tahvili yatırımcılarının hakları daha da güçlenecek"

Vahdettin Ertaş, son dönemde finansal açıdan zorlanan ihraççıların ihraç etmiş olduğu borçlanma araçlarının yeniden yapılandırılması için kurula yapmış oldukları talepleri de dikkate alarak bazı düzenlemeler yaptıklarını, bu yıl sadece 2 şirketin vadesi gelen tahvil borçlarının faiz ve anapara ödemelerinde sıkıntı yaşandığını kaydetti.

Bu şirketlerden birinin kısmi ödemelere başladığını ve borçlarının yeniden yapılandırma süreci içinde olduğunu belirten Ertaş, geçen yıl bu rakamın 7 olduğunu, dolayısıyla yüzlerce ihraç içinde bir 2 ödemenin gününde yapılamamasını önemli bir risk unsuru olarak değerlendirmediklerini söyledi.

Ertaş, bu konuda Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) ile birlikte yürütülen çalışmalar sonunda ortaya çıkan düzenleme taslaklarının Adalet Bakanlığı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Adalet Komisyonu’nun değerlendirmelerine sunulduğunu, bu düzenlemelerin hayata geçmesi halinde tahvil sahiplerinin haklarının daha da güçleneceğini vurguladı.

Sosyal medyada yatırımcılara tavsiyelerde bulunan hesaplara ilişkin de Ertaş, yatırım danışmanlığı faaliyetlerinin sadece yatırım kuruluşlarının kuruldan izin almaları şartıyla yapılabileceğini vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Bu faaliyetlerin icrası sırasında dikkatle baktığımız nokta, sunulan yorum ve tavsiyelerin belli bir kişiye veya mali durumları, risk ve getiri tercihleri benzer olan bir gruba yönelik olup olmadığıdır. Yaptığımız incelemelerde, sosyal medya ve diğer mecralarda sunulan yorum ve tavsiyelerin önemli bir bölümünün kişiye özel nitelikte olmadığını görüyoruz. Sosyal medyada binlerce adres var, her birinin 24 saat kontrolü fiilen imkansız. Burada yatırımcılara da büyük görev düşüyor. Bu tür sitelerde yapılan yorum ve haberlere göre yatırım kararı vermemelerini, kesinlikle bunlara itibar etmemelerini, yetkili aracı kurumlardan danışmanlık almalarını öneriyoruz."

"Foreks piyasasında kaldıraç ve teminat tutarlarında değişiklik gündemde değil"

SPK Başkanı Ertaş, gündemlerinde foreks piyasasına ilişkin yeni düzenleme olup olmadığına ilişkin soru üzerine, kaldıraçlı işlemler ile ilgili olarak bu yıl bireysel yatırımcıların yüksek kaldıraca dayalı risk almaları ve yüksek kaldıracın yol açacağı muhtemel mağduriyetlerin önlenmesi için azami kaldıraç oranını düşürdüklerini, işlemlere başlayabilmek için asgari 50 bin lira teminat yatırılması zorunluluğu getirdiklerini, kaldıraç oranı ve teminat tutarı konusunda yeni bir değişikliğin gündemlerinde olmadığını bildirdi.

VİOP’ta sözleşme türlerine göre kaldıracın 1'e 20 seviyelerini bulduğuna dikkati çeken Ertaş, VİOP’un, küçük yatırımcılar tarafından daha fazla tercih edilmesini beklediklerini söyledi.

Ertaş, yurt dışından Türkiye’de yerleşiklere yönelik kaldıraçlı işlem yaptıran siteler için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'na (BTK) başvuruda bulunarak erişimin engellenmesi talebinde bulunduklarını, tespit edilen 73 farklı internet sitesine erişimin engellenmesi için BTK’ya başvurduklarını anlattı.

Vatandaşların bu konuda bilinçli olmalarının büyük önem taşıdığını vurgulayan Ertaş, "İlk olarak yatırımcılarımızın mutlaka SPK’nın yetkilendirdiği yatırım kuruluşları ile çalışmaları gerekiyor. Kurulumuzca yetkilendirilmemiş olan kuruluşlar veya siteler üzerinden yapılan işlemlerde yatırımcılarımızın mağdur olabileceğini ve hak arayabilecekleri bir merci de bulamayabileceklerini hatırlatmak isterim." dedi.

Ertaş, sermaye piyasalarında sistemin işleyişi açısından aksaklıkları gidermede diyalog kanallarını her zaman açık tuttuklarını ve tutmaya devam edeceklerini, buna karşın 2017 yılının ocak-kasım döneminde 105 farklı gerçek ve tüzel kişiye 194 ihlalden dolayı toplamda 25 milyon 96 bin 427 TL idari para cezası verildiğini bildirdi.

Mevcut durumda 65 tane faaliyette olan aracı kurum bulunduğunu ifade eden Ertaş, "2013’te başlattığımız konsolidasyon süreci devam ediyor. Biz çok sayıda küçük aracı kurum yerine daha az sayıda ancak sermaye, teknoloji ve insan kaynakları itibarıyla daha güçlü kurumlarla piyasanın büyümesini öngörüyoruz. Çünkü artık dünyayla yarışıyoruz. Rekabet edebilmek için her yönüyle kurumlarımızın güçlü olması gerekiyor. Karlılığını tek bir faaliyete bağlamış kurumların sektörden çıkmalarını doğal bir durum olarak görmek gerek. Bu yıl 9 ayda foreksteki daralmaya rağmen aracı kurumlarımızın karı, bir önceki yıla göre yüzde 50'den daha fazla arttı. Sektör, artık daha emin adımlarla büyüyor, piyasaya katma değer sağlıyor." şeklinde konuştu.

Sanal paralar konusunda çalışmalar yürütülüyor

Vahdettin Ertaş, Bitcoin ile ilgili gelişmeleri değerlendirirken, finansal sistemi çeşitli kanallardan etkileyen teknolojik gelişmelerin geleneksel para kavramını değiştirmeye başladığını, herhangi bir merkez tarafından düzenlenip kontrol altında tutulmayan ve yönetilmeyen Bitcoin ve benzeri para birimlerinin son 10 yılda gittikçe daha çok ön plana çıktığını söyledi.

Sanal paraların piyasa değerinin aşırı oynak olması, platformlarda yapılan işlemlerin blok zinciri dışında gerçekleşme riski ve yapılan işlemlerin geri döndürülemez olması sebebiyle de çeşitli uzmanlar ve kurumlar tarafından eleştiri konusu yapıldığını hatırlatan Ertaş, konuyla ilgili olarak tüm dünyada olduğu gibi ekonomi kurumlarıyla ortak çalışmalar yürüttüklerini bildirdi.

Ertaş, yapılacak çalışmalar çerçevesinde kurulun görev alanını ilgilendirebilecek bir düzenleme gereğinin ortaya çıkması halinde de gerekli çalışmaların yapılacağını belirterek, "Mevcut durumda bu platformlarda alım satım yapan kişiler tamamen kendi kararlarına binaen aldıkları risklerle hareket etmektedir. Çok dikkat edilmesi gereken bir alan olduğunu bir kez daha vurgulamak isterim." diye konuştu.

Girişimlerin internet siteleri üzerinden fonlanmasına imkan tanıyan ve birçok ülkede hızla büyümekte olan yeni nesil bir finansman aracı olan kitle fonlamasına ilişkin kanunun yürürlüğe girdiğini anımsatan Ertaş, gerek kitle fonlaması işlemleri gerekse kitle fonlaması platformlarının faaliyetleri ile yatırım süreç ve kurallarının belirlenmesi için alt düzenleme çalışmaları yapılmasının, 2018'in ilk aylarında üzerinden önemle duracakları konular arasında olacağını vurguladı.

Ertaş, 2018'de kurumsal yönetim uygulamalarında da bazı değişiklikler yapmayı planladıklarını belirterek, şunları kaydetti:

"Şirketlerin yönetimine kadınların katılımının artırılmasına imkan sağlayacağız. 2018 yılı için planladığımız diğer önemli çalışmalar yatırım kuruluşlarına ilişkin konularda olacak. AB düzenlemeleri ile uyum çerçevesinde aracı kurumların sermaye yeterliliğine ilişkin düzenlemeleri yeniden ele alacağız. Ayrıca gerek kredili alım, açığa satış ve ödünç alma ve verme işlemlerine ilişkin düzenlemelerimizde gerekse yatırım hizmetleri ve yatırım kuruluşları düzenlemelerimizde sektörden gelen talepler ve uluslararası uygulamalara uyum çerçevesinde çeşitli değişiklikler yapacağız."