Foreks, birinci yılını deviriyor

Ece CEYHUN

İSTANBUL - Foreks piyasası ilk yılını geride bırakıyor. Bugün dünyada günlük işlem hacminin 4 trilyon dolar düzeyinde seyrettiği foreks piyasası Türkiye'de aylık bazda 120-130 milyar TL düzeyinde bulunuyor. Yıl sonunda ise Türkiye'de aylık hacmin 200 milyar TL'ye ulaşması bekleniyor. Türkiye'de foreks piyasalarında işlem yapan yatırımcı sayısı ise 10 bin düzeyinde bulunurken bu sayısının da yıl sonunda 15 bine kadar çıkması bekleniyor.
Kamuoyunda "forex" olarak bilinen, dövize, mala ve kıymetli madenlere dayalı olarak gerçekleştirilen kaldıraçlı alım satım işlemleri 31 Ağustos 2011 tarihinden itibaren Sermaye Piyasası Kurulu'nun görev ve yetki alanına giren bir sermaye piyasası faaliyeti haline gelmişti.  Türkiye'de faaliyet gösteren 13 aracının sayısının 20'ye çıkması da beklenirken piyasada faaliyet gösteren aracı kurumların sayısının artması bekleniyor.
Önceki akşam bir basın toplantısı düzenleyen İntegral Menkul Değerler tarafından hazırlanan veri setine göre ise Türkiye'deki forex piyasası aslında regülasyondan önceki dönemde yurtdışındaki firmalarla işlem yapan yatırımcılarla beraber aylık yaklaşık 250 milyar TL düzeyinde bulunuyor.
Forexin dünya üzerindeki coğrafi dağılımına bakıldığında, genellikle zaman içinde yavaş yavaş değiştiği kaydedilirken Londra piyasası sayesinde Avrupa küresel piyasadaki işlem hacminin yüzde 55'ine sahipken Amerika ve Asya ise yüzde 20'sine sahip. Verilere göre İngiltere'de günlük işlem hacmi 2.000 milyar doları aşarken, ABD'de 904 milyar dolar, Japonya'da 312 milyar dolar, Singapur'da 266 milyar dolar, İsviçre'de 263 milyar dolar, Hong Kong'da 238 milyar dolar, Avustralya'da 192 milyar dolar ve Fransa'da 152 milyar dolar olarak görünüyor.

Ağırlıklı bireysel yatırımcılar ilgi gösteriyor

Türkiye forex piyasasında 10 bin adetlik yatırımcı sayısından bahsedilirken bu yatırımcıların ağırlıklı olarak bireysel olarak işlem yapmak isteyen yatırımcılar, pozisyonlarını hedge etmek isteyen döviz büroları ve altıncılar olarak sıralanıyor. İhracat veya ithalat sektöründeki kuruluşların da döviz kuru riskini ortadan kaldırmak için bu piyasada işlem yapmaları tavsiye ediliyor ancak bu durum zamanla, bu kuruluşların piyasa hakkında yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olmaları halinde gerçekleşebileceği de vurgulanıyor.

Dünyada hangi pariteler işlem görüyor?

Bu piyasalarda ilk üç dövizin pazar payı (ABD Doları, Euro ve Japon Yen'i) %3 oranında bir artış gösterirken ilk 10'daki dövizlerde ise 1.4 puan artış sağlandı. En büyük artış Euro ve Yen'de, en büyük düşüş ise Sterlin'de görüldü. Gelişmekte olan para birimlerinin işlem hacmindeki en önemli artış Türk Lirası, Çin Renminbi, Kore Won'unda görülürken, bunları takiben Brazilya Real'i ve Singapur Dolar'ında da önemli artışlar görüldüğü kaydediliyor. Bunlar arasında Çin Renminbi artık küresel işlem hacminin yaklaşık% 1'ini oluştururken, Hint Rupisi ve Rus Rublesi'nin işlem hacimleri Çin Renminbi'si ile aynı düzeyde. Türkiye'de ise emir başına işlem büyüklüğünde aslan payını Euro/TL alırken, Dolar/TL ikinci sırada.

Forex'te Türk yatırımcı TL'ye güveniyor asker ve ev hanımı yatırımda soğukkanlı

İntegral Menkul Değerler, hayata geçirilen düzenlemenin ardından bir yılı geride bırakan Forex piyasasına yönelik değerlendirmelerini önceki akşam düzenlediği bir toplantıyla açıklarken Genel Müdür Kıvanç Memişoğlu, Türkiye'de günlük işlem hacminin 6 milyar TL, aylık işlem hacminin de 120-130 milyar TL düzeyinde olduğunu belirterek "Yıl sonunda aylık işlem hacminin 200 milyar TL'ye ulaşmasını bekliyoruz. Forex piyasasında işlem yapan 10.000 civarında yatırımcı bulunuyor. İntegral Menkul Değerler olarak müşteri adedinin yüzde 30'unu hacmin ise yüzde 25'ine sahibiz" dedi.

Memişoğlu, foreks piyasasının SPK çatısı altına girmesinin ardından yurtdışında yapılan işlemlerin bir bölümünün yurt içine çekildiğini kaydederek 1'e 100 kaldıraç oranının da çok ideal olduğunu kaydetti. 
Memişoğlu, 100 dolara bile hesap açtıklarını ve müşteri bazında tabana yayılmak istediklerini belirterek uzun vadeli hedeflerinin bir yatırım bankası haline gelmek olduğunu söyledi.
Toplantıda açıklanan verilere göre yatırımcılar forex'te geçtiğimiz bir yıl içerisinde yüzde 46 ile en çok euro/dolar paritesine yatırım yaptı, ikinci sırayı ise yüzde 27 ile altın aldı. Geçtiğimiz bir yıl içerisinde İntegral Menkul Değerler müşterilerinin Forex'te yaptıkları işlemler analiz edildiğinde, yatırımcıların TL'ye güvendiği ortaya çıktı.
İntegral Menkul Değerler'in verilerine göre yatırımcılar Forex'te geçtiğimiz bir yıl içerisinde en çok %46 ile Euro/Dolar paritesine yatırım yaptı, ikinci sırayı ise %27 ile altın aldı. Kârda kapanan pozisyonlar içerisinde ilk sırada gümüş yer aldı. Yatırımcılar en büyük pozisyonu Euro/TL ve Dolar/TL paritesinde açtılar. İntegral Menkul Değerler'in verilerine göre geçtiğimiz bir yılda Forex piyasasında Dolar/Kanada Doları, Dolar/TL, Sterlin/Yen kontratları yatırımcılarının yüzünü en fazla güldüren pozisyonlar olurken, en fazla zarar ise Sterlin/Dolar pozisyonlarında gerçekleşti.

Ev hanımları da geliyor

Ağırlıklı olarak perakende müşterinin işlem yaptığı piyasada kurumların bu piyasayı korunma amaçlı da kullanabileceğini ama henüz böyle bir eğilimin görülmediğini anlatan Memişoğlu, eğitimlerde verdiklerini kaydetti. Memişoğlu bu eğitimlerin hem web'den hem de dışarıda yaptıklarını anlatarak bu programlara ev hanımından doktora kadar toplumun geniş bir kesiminden ilgi bulduklarını kaydetti. Memişoğlu, yatırımcı profiline baktıklarında doktorların muhafazakar, asker ve ev hanımlarının ise daha soğukkanlı  hareket ettiğini kaydetti. Memişoğlu, "Türkiye'de riski seven yatırımcı grubu askerler, güvenlik görevlileri ve ev hanımları. Doktorlar ise muhafazakar" diye konuştu. Yatırımcıların ağırlıklı olarak 30-40 yaş grubunda olduğunu söyleyen Memişoğlu, Türk yatırımcısının ağırlıklı olarak kardaysa pozisyonunu çabuk kapattığını zararda ise kara geçmek için beklediğini bunun da bazen zararı büyüttüğüne dikkat çekti.
Memişoğlu, piyasanın 10 katına kadar daha büyüme potansiyeli olduğunu kaydederek "Büyük müşteri daha İMKB ile vedalaşamadı. 100 bin doların üstündeki büyük müşteri sayısı daha az" dedi.

Foreksin hacmi, ticaret hacminin 50 katı

İntegral Menkul Değerler Hazine Direktörü Niyazi Yılmaz, foreks piyasalarının hacminin dünya ticaret hacminin kat kat üstünde olduğunu söyledi. Yılmaz, "Forex'in küresel piyasalar ile tanışmasının başlangıç tarihi 1970'li yıllardadır. Diğer piyasalara oranla çok daha yeni olmasına rağmen, kısa sürede çok yüksek işlem hacimlerine ulaşan piyasa olma unvanını ele geçiren Forex'in son yıllarda ulaştığı hacim, dünya ticaret hacminin 50 katından daha fazla" değerlendirmesinde bulundu.
İntegral Menkul Değerler Yönetim Kurulu Murahhas Üyesi Kadir Cenk Ulukartal ise toplantıda "İntegral Menkul Değerler, Ulukartal Holding'in hedefleri içerisinde son derece önemli bir konum ve paya sahip bulunuyor. Finans sektöründe ve özellikle de Forex alanında farklılık yaratan İntegral Menkul Değerler, üstlendiği misyon çerçevesinde bugüne dek hep yenilikçi yaklaşımı doğrultusunda hedeflerini büyüterek ilerledi. Attığımız adımlar bundan sonra daha da hızlanacak ve şirketimiz finans sektörünün en önemli oyuncularından biri olmayı sürdürecek"açıklamasında bulundu.