Her sektörde vade sıkıntısı var gözler KGF’nin devamında

Sercan AKINCI

İş dünyası 2018'de sıkıntı yaşamamak için Kredi Garanti Fonu (KGF) desteğinin devamına odaklandı. Yakın bir dönemde piyasaya yaklaşık 200 milyar liralık destek sağlanmış olsa da iş dünyası tahsilat problemlerinin devam ettiğini dile getiriyor. Hemen her sektörde vadelerin uzadığı belirtilirken, gelecek yıl sorunun derinleşmemesi için KGF'nin önemli bir rol oynayacağı görüşü hakim.

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği'nin (ASKON) yeni yönetimindeki genel başkan yardımcıları Muhammet Ali Öz, Orhan Aydın ve Erol Çakır DÜNYA Gazetesi'ni ziyaret ettiler. Ziyaret sırasında ekonominin genel durumunu değerlendiren Muhammet Ali Öz, dış ticaret şirketlerine hizmet verdiğini belirterek, bugün hiç kimsenin işinden memnun olmadığını anlattı. Herkesin yeni sektör ve yeni iş arayışında olduğunu dile getiren Öz, tüm sektörlerde daralma olduğunu, bunun altında da uzayan vadeler ve tahsilattaki sıkıntılar olduğunu kaydetti. İSTOÇ'taki bir esnafın Tahtakale piyasasını aradığını ifade eden Öz, "Çünkü o dönemde ne getirse hemen satabiliyordu. Hızlı bir ticaret söz konusuydu. Şimdi vadeler uzun, ödeme noktasında sıkıntılar yaşıyorlar" dedi.

Bu sıkıntının gerçek bir sıkıntı olmadığını savunan Öz, piyasaya KGF eliyle sürülen parayı hatırlattı. Öz, KGF desteğiyle bazı insanların mevduat hesaplarının şiştiğini, bazılarının ise ev ve araba gibi şahsi harcamalara yöneldiğini ileri sürdü.

Öz, 2018 yılının iyi geçmesi için ise 2 önemli konuyu öne sürdü. Suriye'de işlerin netlik kazanması ve AB ile ilişkilerin düzeltilmesi halinde 2018'in kurtulabileceğini söyleyen Öz, "Suudi Arabistan, Yemen, İran üçgeninde bir kaşıma var. Orası patlak verirse daha büyük bir sıkıntıyla karşı karşıya kalırız. Bizim İran ile ciddi bir ticaretimiz var" diye konuştu.

"Hazır para suyunu çekecek"

KGF ilk açıklandığında bu desteğin sanayici ve ihracatçılara verilmesi gerektiğini savunduklarını belirten ASKON Genel Başkan Yardımcısı Orhan Aydın ise buna rağmen tüccarın da sanayiciyle eşdeğer görüldüğünü hatırlattı. Evini, arabasını değiştirenlerin yanısıra bankaların da mevcut borçları yapılandırmak için bu desteklerden faydalandıklarını açıklayan Aydın, gelecek yıl hazır paranın suyunu çekeceğini ve bugün KGF sayesinde ödenen çeklerin ödenmez hale gelebileceğine dikkat çekti. Türkiye'nin Avrupa'yla ilişkilerine kesinlikle sekte vurmaması gerektiğini vurgulayan Aydın, şöyle devam etti: "Bugün yüzde 60'ın üstünde ihracatı oraya yapıyoruz. Batılı şirketle ortaklık yapanı ve Rusla ortaklı yapanları inceleyelim. En basitinden 2 örnek arasında inanılmaz bir kültür farkı oluyor. İhracat yaptığımız zaman dahi Alman gelip, deponuzun kapısı şöyle açılacak, personel kıyafeti böyle olacağa kadar karışıyor. Biz aslında bunu şikayet ediyoruz ama günün sonunda baktığımızda size kurumsallığı öğretiyor. Biz Rusya ile bir kriz yaşadık. Ertesi gün bütün bağımız koptu, Çin müdahil oldu ve vize vermemeye başladı. Hala sorun devam ediyor. Avrupa'da ise ne kadar siyasi sorun yaşarsanız yaşayın ticaret devam ediyor. Herhangi bir Doğu ülkesinin bizi doyurması mümkün değil. Parayı da Batı'da kazanıyoruz, kurumsallığı da oradan öğreniyoruz."

Türkiye'nin bu yıl enflasyonu hissettiğini de savunan Aydın, "Geçen yıl 100 liraya aldığın ürünü 140 liraya alıyorsunuz bu yıl. Enflasyon rakamları tam doğruyu yansıtmıyor. Hammaddede dışa bağımlı olmak döviz kaynaklı olarak enflasyonu artırıyor" ifadelerini kullandı.

Öte yandan geçtiğimiz gün İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği'nin (İMSAD) yayınladığı ‘İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi Ekim 2017' raporunda, "İç satışlar, ihracat, üretim ve ciroların birlikte arttığı ekim ayında, tahsilat hızındaki gerileme tek olumsuz gelişme oldu" ifadesi yer almıştı.

"2018 yatırımları artırmak için bir yıl olsun"

ASKON Yönetimi'nin bu açıklamalarının ardından Anadolu'daki iş dünyasına vadelerin durumunu sorduk. Anadolu'daki iş dünyası vadelerdeki uzamayla ilgili açıklama yapmak yerine daha çok işlerin yolunda devam etmesi için gözlerinin KGF'de olduğu mesajını verdiler.

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) vadelerin uzaması, para dönüşlerinde sıkıntı yaşanması gibi bir söylem duymadıklarını belirttiler. Ayrıca BTSO, Başbakanın KGF'nin sürekli hale geleceğini açıkladığını hatırlattı.

Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, üreticinin bir malı üretmesinin ardından önemli sürecin başladığını anlattı. Malların satışı ve karşılığında bedelinin süresi içinde alınmasının sadece o firma sahibini değil o şirketin tüm paydaşlarını doğrudan etkilediğini kaydeden Yorgancılar, ödeme sürelerinde bir aksaklık olması halinde tüm piyasadaki dengelerin olumsuz etkilendiğini vurguladı. Alacak tahsil sürelerinin uzayıp, borç ödeme sürelerinin kısalması durumunda firmaların nakit açığına düştüğünü kaydeden Yorgancılar, şöyle devam etti:

"Bu da krediye olan talebi artıracaktır. Bu noktada, 2017 yılının ikinci yarısı KGF aracılığıyla sorunsuz bir şekilde atlatılmıştır. Şu anda çok ciddi sorun yaşandığına dair bilgiler bize ulaşmadı. Ancak, Hükümetin proaktif çözümü açısından etkili olan KGF yöntemini, 2018 yılında da devam ettireceğini biliyoruz. O nedenle ümit ediyorum ki, seneye firmalarımız krediye ihtiyaç duymadan üretimine devam edebilirler. Zira, 2018 yılının krediyi ödeme döngüsünü sürdürmek için değil, yatırımlarını arttırmak için kullanacakları bir yıl olmasını temenni ediyorum. Diğer yandan, böyle zamanlarda firmalarımızın alternatif koruma yöntemlerini kullanmaları önem taşımaktadır. Alacakların sigortalanması da bu yöntemlerden biridir. Böylece beklenmedik kötü sürprizlere karşı hazırlıklı olabilirler."

"Önümüzdeki dönemde büyük bir fon sıkıntısı olmayacaktır"

Başbakan Binali Yıldırım'ın "KGF'de boşalan limitlerin tekrar rotatif şekilde kullandırılacağını" açıkladığını hatırlatan Ege İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sabri Ünlütürk, bunun devamının firmalar için önem taşıdığını vurguladı. Türkiye'de her dönem firma ratinglerine bağlı olarak dönemsel sıkıntılar yaşandığını bildiren Ünlütürk, "Önümüzdeki dönemde büyük bir fon sıkıntısı olmayacak. İhracatımız artıyor, özellikle de ihracat rakamlarının büyümeye olan etkisini göz önünde bulundurduğumuzda ihracatın önemi bir kat daha artıyor. Başbakanımız da ihracata yönelik her türlü destekleri sonuna kadar vereceklerini belirtti. İhracatımızın beklediğimiz oranda artması durumunda piyasa hareketleri olumsuz seyretmez. Fon sıkıntısı ciddi boyutlarda olmaz. Piyasada vadeler zaman zaman uzar, zaman zaman kısalır. Bazı sektörlere göre de vadeler değişkenlik gösterir. Piyasa kendi içinde bir işbirliği yapıyor. Vadeleri uzatıyor, fonlama imkanı olan sektörler veya kurumlar bir şekilde piyasayı fonlayıp işlerin sürekliliğini sağlıyor. Bu dönemde de benzer bir fonlama mekanizması çalışıyor" dedi.

"KGF olası sıkıntılara karşı bir sigorta olacak"

Firmaların son dönemde satışlarında bir tıkanıklık yaşamamak için uzun vadeli satışlara yöneldiklerini söyleyen Adana Ticaret Odası Başkanı Atila Menevşe, bu durumun fi rmaların nakit akışlarında bir sıkıntı yarattığı ve ödemelerinde likidite sorunu yaşamalarına yol açtığını ifade etti. KGF'nin bu dönemde bankalar aracılığıyla fi rmalara kullandırdığı uygun faiz ve ödeme şartlarındaki kredi hacminin piyasaları önemli ölçüde rahatlattığına da tanık olduklarını açıklayan Menevşe, "Şu an için piyasalarda bir sıkıntı yaşanmamasına rağmen, Kredi Garanti Fonu'nun bu yöndeki faaliyetlerini sürdürmesinin olası sıkıntılara karşı bir sigorta olacağına inanıyorum. Piyasaların beklentisi de bu yöndedir. Kredi Garanti Fonu'ndan kredi kullanan işletmelerin 2018'den itibaren zor durumda kalabileceği yönündeki yorum ve düşüncelere katılmadığımı belirtmek isterim. Kredi Garanti Fonu piyasalarda belirgin ölçüde rahatlama yaratmıştır ve KGF'nin kredilerinden yararlanarak likidite sıkıntılarını çözen üyelerimizin ödemelerinde herhangi bir sorun görülmemektedir. Ben 2018 yılında da bu alanda bir problem yaşanacağını düşünmüyorum. Aksine bu kredilerle iş hacimlerini artıran üyelerimizin, kredilerin geri dönüşlerinin de sıkıntı olmayacağına inanıyorum" diye konuştu.