İran’ın anlaşma şansı petrolü düşürüyor

HİLAL SARI

DIŞ HABERLER - Haftabaşında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin beş üyesi ve Almanya’nın Lozan’da İran ile nükleer müzakerelerde taslak bir anlaşmaya yaklaşmış olması, Tahran’ın ekonomik yaptırımlarının kalkabileceği ve İran’ın petrol ihracatının artacağı ihtimaliyle küresel petrol fiyatlarını düşürüyor. Müzakere taraflarının İsviçre’nin Lozan kentinde devam ettirdiği müzakerelerde bir sonuca varmak için bugün sonuna kadar zamanı var. Müzakerelere yakın bazı yetkililer süreçte ilerleme gerçekleştiğini, birçok yatırımcının bir anlaşma yapılacağına inandığını belirtiliyor. 

Az sayıda yetkili ise görüşmelerin herhangi bir anlaşma olmadan sona ereceğini öngörüyor. Bir diplomatın yaptığı açıklamaya göre, tarafl arın önemli üç konu başlığında çıkmaza girdiğini, bu konuların ise İran’ın nükleer aktivitelerini 10 yıl boyunca sınırlandırmasına dair sürenin uzunluğu, BM yaptırımlarının kaldırılması ve Tahran’ın anlaşmayı ihlal ettiği durumda yaptırımların tekrar geri getirilmesi olduğunu belirtti. 

Tekrar 70 dolara çıkması 2-3 yıl sürer 

Societe General analisti Michael Wittner, “Eğer taslak bir anlaşmaya varılırsa, piyasalarda bir dizkapağı refl eksi görebiliriz ve petrol fiyatları hızlı bir şekilde 5 dolar daha düşer” diye konuştu. Barclays ise güçlü doların da petrol fiyatlarını baskıladığını belirterek “Doların güçlü seyri de fiyatlarda iyileşmeyi engelliyor, dolar 2015’in dördüncü çeyreğinde euro’yu geçebilir” öngörüsünde bulundu. Batı Teksas petrol vadelileri 80 cent kadar düşüş yaşayarak 48.07 dolardan işlem görürken, Brent petrol ise 40 cent kadar düşerek 56.01 dolara geriledi. 2.1 milyar dolarlık Hodges Small Cap fonunun yöneticisi Hodges küresel petrol arzı sebebiyle petrol fiyatlarının Yemen’deki Suudi Arabistan liderliğinde gerçekleşen hava saldırıları petrol fiyatlarını kısa süreli olarak desteklese dahi, petrol fiyatlarının düşmeye devam edeceğini öngörüyor. Hodges petrolün tekrar 70 doların üzerine çıkmasının ise en az iki üç yıl süreceğini öngörüyor. 

ABD’nin çıkardığı fazla petrolü koyacak yeri kalmaması sebebiyle, son günlerde hafif bir yükseliş yaşayan petrol fiyatlarının tekrar düşüş eğilimine geçmesi bekleniyor. ABD Enerji Verileri İdaresi’ne (EIA) göre ABD rafinerilerinden çıkan petrolün ocak ayından beri talebin 1 milyon varil üzerinde olduğu, üretimdeki bu artışın tüketimde ve ihracatta gerçekleşmediği ve bunun fiyatları düşürmeye devam edeceği belirtiliyor. Geçtiğimiz hafta açıklanan EIA verilerine göre petrol fazlası 8.2 milyon varil sadece geçen hafta depolanırken, petrol stoklarının seksen yılın zirvesinde olduğu belirtiliyor. Küresel petrol stoğu verileri ise, petrol üretiminin ise günlük talebin 1.5 milyon varil üzerinde olduğuna işaret ediyor. 

Koalisyon Tahran’ın anlaşmasından korkuyor 

Öte yandan Sunni Arap ülkeleri ortak bir askeri güç oluşturmaya karar vererek İran’ın bölgedeki genişlemeci politikalarının karşısında her zaman teoride kalan birlik tutumlarını ilk kez askeri bir ortak güç ile pekiştirdi. Batı ile nükleer müzakereleri sürmekte olan İran ise 31 Mart’a kadar ekonomisi üzerinde büyük baskı oluşturan yaptırımların kalkmasını sağlayabilecek bir araştırmaya varmak için çaba sarfediyor. Suudi Arabistan liderliğindeki sunni güçler, Lozan’da varılacak bir anlaşmanın Tahran’a bölgesek baskınlığını artırmayı sağlayacak kaynaklar vermesini sağlamasından korkuyor.

Çin, Yemen’deki kaosa rağmen petrolünü aldı

Gemi takip verileri, Suudi liderliğindeki hava saldırılarının Yemen’deki kaosu tırmansırmasına rağmen Çin’in haftasonunda Yemen’den yapacağı çok büyük bir petrol sevkiyatını başarıyla gerçekleştirdiğini gösterdi. Takip verilerine göre 2 milyon varil kapasiteli süpertanker VLCC, Tai Hung San, pazar hünü Yemen limanı Ash Shihr’den ayrıldı ve Aden körfezinden çıkış yaptı.