Konut kredisinde faiz riski bankalar için doğru yürümüyor

İSTANBUL - İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, kentsel dönüşüm kapsamında sağladıkları faiz indiriminin daha da düşüp düşmeyeceğine ilişkin olarak, "Yarın faizler düştüğünde ve vatandaşımız yenilettiğinde biz de gidip yenileyemiyoruz. Ya da faizler ters yönde hareket ederse de biz yükseltme imkanına sahip değiliz. Aslında konut kredisinin şu andaki işleyişi, faiz riski, bankalar açısından doğru bir şekilde yürüyor değil maalesef" dedi. 

 

Bali, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile protokol imza töreninin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. İpotek teminatlı tahvillerin çıkartılması ve kentsel dönüşüm kredilerinin bununla finanse edilmesine ilişkin bir soru üzerine Bali, gayrimenkul sektörünün gerektirdiği türden ilave finansman yöntemleri arayışının devam edeceğini, bunların farklı alanlarda, farklı kuruluşlar ile müzakere ettikleri işler olduğunu, uluslar üstü kuruluşların, bu işlere özgü olarak bir takım fonları tahsis ettiğini bildirdi. İş Bankası'nın oralarda, Türkiye'deki uygulamalarla çok paralel olabilecek bir müzakereyi yürüttüğünü ve önemli bir aşamaya geldiklerini açıklayan Bali, bu tutarı "Yaklaşık 300 milyon Euro'luk bir toplam tutara tekabül ediyor şu anda" diye açıkladı. 

 

500 milyar TL'lik bir finansman ihtiyacından bahsediliyor

Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği'nin (GYODER) verilerine göre, Türkiye'de 14 milyon civarında konut olduğunu, bunun da 6.5 milyonunun yenilenme ihtiyacı bulunduğunu hatırlatan Bali, konutların ortalama yaşının da 22 civarında saptandığına işaret ederek, "Böyle bakıldığında 20 yılda 500 milyar TL'lik bir finansman ihtiyacından bahsediliyor. Böyle olunca bu uluslar arası fonlama açısından arayışların sürmesini, hem daha farklı ürünlerle finansmanın çeşitlendirilmesini gerektirir" dedi. 

 

Herkese rol çıkacak

Bali, ayrıca herkese buradan rol çıkabileceğini, bunların çok önemli tutarlar olduğunu, bankalar arasındaki rekabetin en etkin sonuçları yaratmaya devam edeceği yorumunda bulundu. Kentsel dönüşümle ilgili yasada kullandırılacak kredilerin 31 Aralık 2013 tarihini kapsadığını belirten Bali, "Kanaatim o ki riskli bölgelerin tayiniyle ilgili sürç ilerledikçe, riskli yapılara ilişkin tescillenme süreci arttıkça, bu konudaki ihtiyaçlar süreci şekillendirecek. Belki bu tarihler de uzayacak" dedi. 

 

Kredi ihtiyacının 31 Aralık 2013'e kadar tamamen karşılanabileceğini sanmıyorum

Kentsel dönüşümde düşük faizli kredi için ihtiyacın 31 Aralık 2013'e kadar tamamen karşılanabilecek hale gelebileceğini sanmadığını dile getiren Bali, "Çünkü bunun önünde teknik kısıtlar da olacaktır. Riskli bölgelerin tayini, riskli binaların tescili gibi süreçler, bu tarihin ötesine de sarkabilecektir. Ancak bu kamunun yapabileceği bir düzenleme" diye konuştu. 

 

Çok ciddi alt yapı finansmanları var önümüzde

Kentsel dönüşümden kaynaklanan kredi talebindeki artış olasılığının Merkez Bankası'nın yıllık yüzde 15 kredi büyüme hedefini bozup bozmayacağına ilişkin bir soru üzerine Bali, şu karşılığı verdi: 

"Bunlar da makro ekonomik dengelere tabi. Başka bir örnek de verebilirim. Çok ciddi altyapı finansmanları var önümüzde. Üçüncü köprüden, havaalanına kadar. Bunların hepsini bir araya getirdiğiniz zaman özelleştirmeler dahil olmak üzere, çok ciddi büyüklükler var orta yerde. Yani, bu konularda kanaatimce bu finansman ihtiyaçları ile finansal istikrarın gerekleri bir arada yönetilecek tabii ki. Biz de gözeteceğiz onu." 

Bali, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile imzaladıkları protokolde faizlerin daha da düşürülüp düşürülmeyeceğine ilişkin bir başka soruya, şu karşılığı verdi: 

 

Faizler

"Netice olarak biz bu uzun vadeli kredileri bugünkü piyasa koşullarında sağlarken, karşılığında yapmış olduğumuz işlemleri, yarın faizler düştüğünde vatandaşımız yenilettiğinde biz de gidip yenileyemiyoruz. Dolayısı ile o çok doğru bir uygulama değil. Hatta faizler ters yönde hareket ederse de biz yükseltme imkanına sahip değiliz. Bir taahhüt koyuyoruz tek taraflı, o işleyip aslında çok doğru bir şey değil maalesef. Tek taraflı bir opsiyon hakkı satın almış oluyor aslında vatandaş bir bedel ödemeden aslında, bu konut kredilerinde. Ancak sektördeki rekabet, siz yeniden iyileştirmezseniz,rakibiniz aynı teklifi getirebiliyor. Eskiden ipoteklerle ilgili harç düzenlemesi vardı. O ve onun gibi bir takım teknik geçitler bu tür kredileri zorlaştırıyordu. Şimdi öyle de değil. Aslında konut kredisinin şu andaki işleyişi, faiz riski, bankalar açısından doğru bir şekilde yürüyor değil maalesef." 

Bali, bu kredide dosya masrafının da olmayacağını açıkladı.