Kur artışı hesapları değiştirdi

Jülide YİĞİTTÜRK GÜRDAMAR

İSTANBUL - FED’in ABD ekonomisinin güçlendiğine yönelik açıklamaları ve Gezi Parkı eylemleri ile çalkalanan piyasalarda en büyük dalgalanma dolar kurunda yaşanıyor. 2 dolara doğru hareket ederken Merkez Bankası’nın müdahaleleri ile tekrar 1.95’lerin altına sarkan dolar kurundaki bu hareket Borsa İstanbul’daki sanayi şirketlerini yakından ilgilendiriyor. Artı ve eksi döviz pozisyonu olan sanayi şirketleri üzerinde yaptığımız araştırmaya göre, dolar kurundaki bu dalgalanmadan olumlu etkilenecek şirketler listesinde Enka İnşaat, Eczacıbaşı İlaç, Tav Havalimanı, Şişe Cam ve Bosch Ev Aletleri başı çekiyor. Döviz pozisyon açığı olan Tüpraş, Türk Telekom, THY, Anadolu Efes ve Migros ise kurdaki dalgalanmadan olumsuz etkileniyor. Analistler, sanayi şirketlerinin dolar kurundaki bu dalgalanmayı ikinci çeyrek bilançolarında hissedeceğini, döviz pozisyonu olan şirketlerin kur farkı geliri yazacaklarını ifade ediyorlar.  

Enka İnşaat’ın döviz pozisyonu 122 milyon lira artacak

Gedik Yatırım’ın 30 Haziran 2013 tarihli 1.92 lira kur üzerinden yaptığı araştırmada, ikinci çeyrek sonunda en yüksek döviz pozisyonu olan şirketlerin ikinci çeyrek pozisyonlarındaki artış hesaplanmış. Yapılan tahmine göre, en yüksek döviz pozisyonu olan Enka İnşaat’ın 1 milyar 756 milyon lira olan döviz pozisyonu 122 milyon lira artarak 1 milyar 879 milyon liraya çıkacak. Eczacıbaşı İlaç’ın 452 milyon lira olan döviz pozisyonu 31 milyon lira artarak 484 milyon liraya, Tav Havalimanı’nın 410 milyon lira olan pozisyonu 28 milyon lira yükselerek 439 milyon liraya çıkacağı tahmin ediliyor.

Tüpraş’ın döviz pozisyon açığı 6,2 milyar liraya çıkacak

Yabancı para varlığı yüksek olan şirketler kur yükselişlerinden olumlu yönde etkilenecek, yabancı para yükümlülüğü yüksek olan şirketler ise kurdaki yükselişin devam etmesi halinde bu durumdan negatif etkilenecek. İşte bu noktada Gedik Yatırım’ın araştırmasına göre kurdaki bu yükselişten en olumsuz etkilenecek şirket Tüpraş. 5 milyar 849 milyon lira açık döviz pozisyonu olan Tüpraş’ın ikinci çeyrekte tahminen bu açığı 409 milyon lira artarak 6 milyar 259 milyon liraya çıkacak. Tüpraş’ı ise Türk Telekom takip ediyor. Türk Telekom’un 5 milyar 411 milyon lira olan açık pozisyonu 378 milyon lira artarak 5 milyar 790 milyon liraya, THY’nın 3 milyar 86 milyon lira olan açık döviz pozisyonu 216 milyon lira yükselerek 3 milyar 303 milyon liraya çıkacak.

Döviz pozisyonu tek başına değerlendirilmemeli

Eti Menkul Araştırma ve Kurumsal Finansman Müdürü Adem Özen, dolar kurundaki bu artışın ilk etapta döviz açık pozisyonu olan şirketler açısından olumsuz gibi görülse de, döviz pozisyonlarının tek başına değerlendirilmemesi, şirketlerin yaptıkları ihracat ve net nakit pozisyonlarının da bu değerlendirmeye katılması gerektiğini söyledi. Özen, “Bu kapsamda, ihracat yapmayan ve net nakit pozisyonu açısından ekside olan şirketlerin döviz açık pozisyonları da varsa, böylesi bir durum ikinci çeyrek bilançolarda faaliyet dışı zarar yazdıracaktır. Buna karşılık, ihracat yapan ve/veya net nakit pozisyonu artıda olan şirketler açısından döviz açık pozisyonunun ekside olması, şirket bazında ince hesap gerektirmektedir ve bu doğrultuda da tam olarak esas faaliyet dışı zarar yaratacaktır denilemez” diye konuştu. Özen, geçmiş yıllar ciro performanslarına bakarak ikinci çeyrekte çimento, cam, gyo, turizm, içecek, basım yayın, beyaz eşya, ulaştırma, seramik, yalıtım, mobilya ve beyaz et gibi sektörlerinin hareketlenme ihtimalini muhtemel gördüklerini dile getirdi.

Döviz cinsinden yüksek borcu olan şirketlere dikkat

Anadolu Yatırım Araştırma Müdürü Gülizar Türk, şirketlerin yabancı para pozisyonlarının, dövizdeki ani dalgalanmalar sonrasında, karlılıklar açısından önemini artırdığını söyledi. En son açıklanan mart sonu itibariyle sanayi şirketlerinin bilançolarını incelediklerinde yabancı para pozisyonu artıda olan Enka İnşaat, Eczacıbaşı İlaç, Tav Havalimanları, Şişe Cam, Bosh Ev Aletleri ve Pegasus gibi şirketlerin bu açıdan avantajlı konumda olduklarını dile getiren Türk, konuya yönelik şunları söyledi: “Burada varsayımımız yabancı para kompozisyonunun aynen korunduğu yönündedir.  Yabancı para pozisyonu 1,75 milyar TL karşılığı ile artıda olan Enka İnşaat’ta bizim bu yılki hedefimiz 6,50 TL olmaya devam ediyor. Keza, Eczacıbaşı İlaç gerek taşıdığı yüksek nakit değer itibariyle gerekse de ucuz kalması ile beğenmeye devam ediyoruz. Bu yıl halka açıldıktan sonra iyi bir performans gösteren Pegasus ve Brisa da beğendiğimiz diğer hisse senetleri arasında yer alıyor. Hammaddeyi dışarıdan almak durumunda olan ve yüksek yabancı para cinsinden borç taşıyan sanayi şirketlerinde ise tam tersi durumlar görüyoruz Örneğin, petrolün büyük kısmını yurtdışından ithal eden Tüpraş, yabancı para açık pozisyonu sıralamasında 5,85 milyar TL karşılığı ile ön sırada yer almaktadır. Tüpraş’ı, yüksek yabancı para cinsinden finansal borç taşıyan T. Telekom (5,4 milyar TL karşılığı eksi pozisyon) izlerken, ardından Anadolu Efes (2,31 milyar TL), Migros (2 milyar TL) ve Ak Enerji (1,49 milyar TL) yüksek borçları nedeniyle sıralamaya girmektedir.”