Petrol üreticileri arasında en sağlam Körfez ülkeleri

Petrol fiyatlarındaki düşüşün ve orta vadeli fiyat beklentilerinin aşağı yönlü revize edilmesinin petrol üreticisi ülkeler üzerinde yaratacağı etkininin büyüklüğüne dair hesaplar yapılamaya devam ediyor. Ülkelerin makroekonomik kırılganlıkları ve finansal durumları bu şoku atlatmaları açısından çok önemli. Fransız finans kuruluşu Societe Generale tarafından hazırlanan bir rapora göre, Körfez ülkeleri petrole bağımlı ekonomilerine rağmen sağlam mali yapıları ve finansal rezervleri sayesinde petrol fiyatlarındaki düşüşten çok fazla etkilenmeyecek ülkeler. 

Societe Generale’nin “Hangi ülkeler düşük petrol fiyatlarına karşı savunmasız” başlıklı rapora göre, Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri gibi Körfez ülkeleri, düşük petrol fiyatlarına en dayanıklı ülkeler olarak öne çıkıyor. Raporda yer alan ifadelere göre, bu ülkeler zengin finansal rezervleri sayesinde düşük petrol fiyatlarına karşı ekonomilerinde büyük çapta yapısal değişikliklere ihtiyaç duymayacak. 

Rusya’da sorun yaptırımlar 

Raporda Cezayir, Angola, Nijerya gibi diğer petrol üreticilerinin ise düşük petrol fiyatları nedeniyle döviz rezervlerinde düşüş beklenirken, para birimlerinin de değer kaybetmesi öngörülüyor. Ancak düşük petrol fiyatlarından orta seviyede etkileneceği belirtilen bu ülkeler de sahip oldukları finansal rezervler sayesinde büyük makroekonomik değişiklikler yapmak zorunda kalmayacak. Rusya’nın mali yapısının da düşen petrol fiyatlarına dayanmaya elverişli olduğu belirtilen raporda, bu ülkenin yaşadığı ekonomik krizin daha çok uluslararası yaptırımlar ve bölgesel gerilimlerden kaynaklandığı bildirildi. 

Venezuela, Irak ve Yemen 

Rapora göre, zaten büyük bir cari açığa sahip olan Cezayir, Angola, Kazakistan, Libya, Umman, Yemen ve Venezuela petrol fiyatlarındaki gerilemeye karşı en hassas gelişen petrol üreticisi ülkeler. Raporda orta derecede hassas ülkeler olarak Kuveyt, Katar, Suudi Arabistan, BAE gösterilirken, daha fazla etkilenmesi beklenen ülkeler olarak Cezayir, Angola, Azerbaycan, Bayreyn, Nijerya, umman, İran ve kazakistan sıralandı. Kırılganlığın yüksek olduğu ülkeler ise Irak, Libya, Venezuela ve Yemen oldu. 

Societe Generale’nin raporunda, petrol fiyatlarındaki düşüşe karşı kırılgan olan ülkelerin mali dengelerini sağlayabilmek için kamu yatırım maliyetlerini azaltma, lüks tüketim vergilerinin arttırılması ve enerji sübvansiyonlarında kısıntıya gitmeleri öngörülüyor. 

Petrol üreticisi birçok ülkenin 2015 yılında bütçelerinde açık vermesi beklenirken, bu ülkelerin bütçelerini dengeleyebilmek için ihtiyaç duydukları (fiscal breakeven price) mali petrol fiyatı seviyesi de geçen yıllara göre oldukça yüksek seviyede bulunuyor. Rapora göre bütçesi 2014’te yüzde 52 açık veren Libya, 2015 yılında bütçe dengesini sağlayabilmek için 186 dolarlık mali petrol fiyatına ihtiyaç duyuyor. Libya’yı 160 dolarlık başa baş petrol fiyatıyla Venezuela izlerken, Yemen’in mali dengesini sağlayabilmek ihtiyaç duyduğu rakam 145 dolar. Bütçesi 2014 yılında yüzde 28 fazla veren Kuveyt’in bütçesini dengeleyecek petrol fiyatı ise 54 dolar olarak hesaplanıyor.

Brent, 60 dolarda tutunuyor

Brent petrolü vadeli işlemleri dün yatırımcıların ucuz alım hedefiyle piyasalara dönüş yapmalarının ardından değer kazandı.ICE Vadeli İşlemler Borsası’nda nisan vadeli Brent petrolün varili 60.10 dolardan işlem gördü. New York Ticaret Borsası’nda nisan vadeli ham petrolün varili %.0.85 oranında değer kazanarak 50,01 dolardan satıldı. Piyasa katılımcıları, ABD’den gelecek haftalık ham petrol stok verilerine odaklanmış durumda. Bugün yayınlanacak verilerin, 27 Şubat haftasında 4 milyon varillik stok artışı olduğunu göstermesi bekleniyor. Ancak ABD’de ham petrol stokları, geçtiğimiz hafta 434,1 milyon varil ile 80 yılın en yüksek seviyesinde. Petrol fiyatları, OPEC ülkelerinin üretimi kısamama konusundaki ısrarcı tutumu sebebiyle son aylarda baskı altına girdi.