Petrolde 20 yılın en kötü performansı
OPEC'in üretim kısıntısına ilişkin şüpheler, Libya'nın üretiminin artması ve doların güçlenmesi nedeniyle petrol fiyatları 1997'den bu yana en kötü ilk yarıyılını yaşıyor. Brent petrolünün varili 45 doların altına indi. Petrolde bu yılki kayıp yüzde 20'ye ulaştı.
Evrim KÜÇÜK
Dünya piyasalarının yönünü petrol belirliyor. Petrol fiyatlarının son 7 ayın en düşük seviyesine gerilemesi küresel piyasalarda negatif bir hava estirdi. Borsalarda enerji şirketlerine gelen satış endekslerini aşağı çekti, petrol ihraç eden ülkelerin paralarının değeri de düştü. Güvenli liman arayışı devlet tahvillerinin fiyatının yükselmesine, getirisinin ise zayıflamasına neden oldu.
Petrol fiyatları, Petrol İhraç eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) üyesi olan ve olmayan ülkelerin kesintilerin hayata geçirilmesine dair uzlaşması konusunda yaşanan şüphe ve doların güçlenmesinin yarattığı baskıyla ayı piyasasına sürüklendi. Yani bu yıl gördüğü zirvenin yüzde 20 altına indi. Brent ham petrolün varil fiyatı dün yüzde 2.6 kayıpla 2016 Ağustos ayından bu yana en düşük seviyeyi gördü. ABD hafif petrolünün varil fiyatı da dün 42.53 dolara inerek 2016 Ağustos'tan bu yana en düşük seans içi seviyeyi gördü. Petrol fiyatlarında bu yıl yüzde 20'ye ulaşan düşüş, 1997 yılından bu yana en kötü ilk yarı yıl performansına işaret ediyor.
Petrol, OPEC ve OPEC dışı ülkelerin üretim kısıntısı anlaşmasına riayet ettiğini gösteren verilere rağmen dün gerilediği Kasım ayından bu yana en düşük seviyelerden işlem görüyor. Analistler, Libya'nın ham petrol üretiminin son 4 yılın zirvesine çıktığını, küresel piyasada arz fazlasının artmaya devam ettiğini ve bunun fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturduğunu kaydetti. Nijerya ve Rusya'nın de petrol üretimi güçlü seviyede bulunuyor.
Analistler petrol fiyatlarının düşüşünü süreceğini öngörüyor. Energy Aspects'den Amrita Sen, ABD'nin stoklarında yaşanan artışın, OPEC'in petrol kesintisinin işe yarayıp yaramayacağına dair artan şüphelerin, fiyatları baskılamaya devam edeceğini söyledi. Sen, WTI'nın 40 doların altına gerilemesinin mümkün gözüktüğünü belirtti. Julius Baer emtia araştırmaları analisti Carsten Menke de, petrol fiyatlarındaki düşüşün ‘durdurulamaz' bir hal aldığını belirtti. OPEC'in arzı günlük 1.8 milyon varil azaltma taahüdünün efektif bir şekilde uygulanıp uygulanmadığına dair soru işaretlerinin attığını belirten Baer petrol üzerindeki aşağı yönlü baskıların arttığını ifade etti.
Düşüşte Fed faktörü
Petrol fiyatlarının gerilemesinde Fed de etkili oluyor. ABD'de, Merkez Bankası (Fed) üyelerinin, geçen hafta Fed Başkanı Janet Yellen'ın "şahin" olarak görülen açıklamalarını destekler nitelikte değerlendirmelerde bulunması, doların diğer para birimleri karşısında değer kazanmasına ve emtia ve hisse senedi piyasalarında satış baskısının artmasına yol açtı.
Küresel risk iştahı azaldı
Petrol fiyatlarındaki düşüş küresel risk iştahını azalttı. New York borsası, petrol fiyatlarının son 7 ayın en düşük seviyesine gerilemesi sonucu gerilerken, dün Asya ve Avrupa'da da yatırımcı tedirginlik yaşadı. Avrupa'da endkesler hızla geriledi. Petrol ihracatçışı ülkelerin paralarına satış geldi. Rus Rublesi, dolar karşısında psikolojik 60 seviyesinin altına indi ve 60.24 seviyesini gördü.
Enerji fiyatlarındaki gerileme küresel piyasalarda devlet tahvil fiyatlarının yükselip getirilerin düşmesine neden olurken, enflasyonun daha uzun süre düşük kalacağını düşünen yatırımcı, merkez bankalarının parasal sıkılaştırma hızını gözden geçireceğini düşünerek tahvile yöneldi. Almanya'nın uzun vadeli kağıtlarının getirisi son iki ayın en düşük seviyesine indi.
