TL'deki kayıp enflasyonu nasıl etkiliyor?
TL'nin sepet bazında yüzde 10 değer kaybetmesi enflasyonda ilk yıl sonunda 1.6, iki yıl sonunda ise 1.7 puanlık kayba yol açıyor.
Merkez Bankası (TCMB) çalışanlarının görüşlerini paylaştığı Merkezin Güncesi isimli blog'da yer alan bir analize göre TL'nin döviz kuru sepetine karşı yüzde 10 değer kaybetmesi enflasyonda ilk yıl sonunda 1.6, iki yıl sonunda ise 1.7 puanlık artışa neden oluyor. "Enflasyona kısa vadede belirgin bir kur geçişkenliği olduğunu söyleyebiliriz" görüşünün yer verildiği analize göre, ilgili enflasyona etkinin yaklaşık yüzde 40'ı ilk çeyrekte, yüzde 80'i ise ilk üç çeyrekte tamamlanıyor.
Öte yandan dolar cinsinden ithalat fiyatlarına gelen yüzde 10'luk pozitif bir şok ise iki yıl sonunda enflasyonu 1.3 puan artırdığı hesaplanıyor.
TL dolar ve eurodan oluşan sepet bazında son bir yıllık dönemde yaklaşık yüzde 20 değer kaybetti.
İthalat fiyatı geçişkenliği kısa vadede döviz kuruna kıyasla daha hızlı gerçekleşirken, etkinin büyük bölümü ise ilk iki çeyrek gibi kısa bir sürede tamamlanıyor. TCMB'nin blog sayfasında yer alan analiz şöyle devam ediyor:
"Bu sonuçlar, fiyatlama davranışında döviz kurunun, maliyet kanalı ötesinde de bir etkisi olduğuna işaret ediyor. Döviz kurunun tarihsel olarak enflasyona karşı bir korunma aracı olması ve beklentilerle etkileşimi, enflasyon sürecinde daha belirleyici bir rol üstlenmesine neden oluyor."
Büyümenin enflasyona etkisi üzerine görüşlere de yer verilen analizde "Bulgulara göre, çeyreklik GSYH büyümesine gelen 1 puanlık pozitif bir şok, enflasyonu ilk yıl sonunda 0.25, iki yıl sonunda ise 0.29 puan artırıyor. Ayrıca, tahminler büyümenin enflasyon üzerindeki etkisinin bir çeyrek gecikmeyle gözlendiğine işaret ediyor" görüşüne de yer veriliyor.