2016 performansı 2015 yılından daha iyi olabilir

Son elli yılda ortalama yüzde 4.8 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2015 yılında da yaklaşık yüzde 3.3 büyüyerek 2012 den itibaren devam eden düşük büyüme seyrini sürdürmüştür. Her ne kadar dünya ekonomisin de ABD ve AB'deki düşük büyümenin ortalamayı düşüren etkisi olsa da, bizim gibi gelişen ülkelerde büyümenin yüzde 5 i aşacağı anlaşılmaktadır.

Dünya ekonomisinin yaklaşık 2/3'ünü oluşturan ABD'de büyüme yüzde 2.5, AB’de yüzde 2.5, Çin'de yüzde 6.9 olması beklenmektedir. Dünyanın yeni parlayan yıldızı olan Hindistan'da ise, büyümenin yüzde 7.3'e çıkması beklenmektedir. Batı'nın yaptırımları ve düşen petrol fiyatları yüzünden Rusya'da milli gelirin yüzde 3.3 azalması beklenmektedir. 

Ülkemizin 2008 yılında yakaladığı 10 bin 438 dolarlık fert başına milli gelir düzeyimizin, 2015 yılında doların yüzde 25 e yakın artışı nedeni ile 9 bin dolar düzeyine inmesi beklenirken, hükümetin orta vadeli programda fert başına gelirin satın alma gücü paritesine göre ölçüleceğini belirterek 19 bin 506 dolar olarak açıkladığını burada belirtmeliyiz. Bu hesaplama metodu ile Ülkemizin orta üst gelir grubunda kalması kabul edilmiştir.

Bilhassa Batılı ülkelerin durgunluğu yenmek için enflasyon yaratmaya uğraştığı 2015 yılında da beklentinin üzerinde kalan artışlar, diğer bir olumsuzluk kaynağı olduğu açıktır. Petrol ve hammadde fiyatlarının yüzde 70'ye yakın düşmesine, 2008 yılına göre navlun ücretlerinin 50 de 1'ine düşmesine rağmen düşürülemeyen enflasyon, sorunlar yumağının artmasına neden olmaktadır.

2015 yılında bütçe açığımızın yüzde 1.3 gibi oldukça düşük düzeyde gerçekleşmesi ve petrol ve ham madde fiyatlarının hızlı düşmesi sonucu cari açığımızın beklentilerin ötesinde iyileşerek yüzde 5 in altına ineceğinin anlaşılmasını olumlu göstergeler olarak kabul edebiliriz. Ayrıca, büyümenin de komşularımızdan iyi olmasını diğer bir olumlu gösterge olarak ekleyebiliriz.

2016 yılında bütçe açığının kontrol altında tutulacağının ifade edilmesi, petrol fiyatlarının 40 dolar düzeyinde gerçekleşeceği tahmini ile önemli sorunumuz olan cari açığımızın nispeten kabul edilebilir oranlarda gerçekleşeceği tahmin edilebilinir. Ayrıca, Batılı ülkelerde nispeten başlayan iyileşmenin, 2016 yılında daha iyi bir noktaya taşınacağı beklenmektedir. Pazarlarımızın yüzde 50 sini oluşturan Batılı ülkelerdeki iyileşmenin bizi olumlu etkileyeceği açıktır. Çin de beklenen yavaşlama dünya ekonomisini aşağıya çekse de, bu ülke ile ticaretimizin az olması ve bu ülkenin yavaşlamasının petrol ve emtia fiyatlarında olabilecek yukarıya doğru baskıyı kıracağı için olumlu olacağı muhakkaktır. Bu yüzden komşularla yarattığımız sorunları aşarsak, 2016 yılında büyümenin 2015 yılından daha iyi olacağını bekleyebiliriz.