”Afganistan'daki misyon sadece terörle mücadele olmamalı”

BERLİN - Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Afganistan'daki misyonun sadece global terörle mücadelenin bir parçası olarak ifade edilmesinin, bu ülkedeki sorunların çözümü konusunda dar kapsamlı bir anlayışın ortaya çıkmasına neden olduğunu belirtti.

Gönül, Almanya'nın başkenti Berlin'de Handelsblatt gazetesi tarafından düzenlenen iki günlük "Güvenlik Politikası ve Savunma Sanayii" konulu toplantıda, "Afganistan için Kapsamlı Tasarı" konulu bir konuşma yaptı.

Uluslararası çabaların, özellikle de NATO'nun faaliyetleriyle, Afganistan'da 2001 yılında Taliban rejiminin sona erdirilmesinden bu yana dikkate değer gelişmeler kaydedildiğini belirten Gönül, bu ülkede çok sayıda yol yapıldığını, yaklaşık 7 milyon çocuğa eğitim imkanı sağlandığını ve sağlık alanındaki yardımlarla da ölüm oranının azaldığını ifade etti. Buna rağmen ülkede istikrarın henüz tümüyle sağlanamadığına işaret eden Gönül, istikrarın sağlanmasının, Afgan makamları ve devletler topluluğu için hala en büyük görev olduğunu kaydetti.

"Afganistan'daki misyonun sadece global teröre karşı mücadelenin bir parçası olarak ifade edilmesi, Afganistan'daki sorunların nasıl çözülebileceği konusunda dar kapsamlı bir anlayışın ortaya çıkmasına neden olmuştur" görüşünü dile getiren Gönül, bu ülkede Batılı demokratik bir siyasi sistem kurma çabalarının da fazla kapsamlı olmadığına dikkati çekti.

İstatistiklere göre Afganistan'da çatışmaların ve şiddet olaylarının büyük ölçüde arttığına işaret eden Gönül, NATO'nun Taliban militanlarına karşı tüm stratejik mücadelelerini kazanmasının bile başarının bir göstergesi olamayacağını söyledi.

Taliban'ın gücünün gittikçe arttığını, bunun da uluslararası çabaların sürdürülmesi gereğine işaret ettiğini belirten Gönül, NATO'nun Afganistan'daki 5 yıllık çabalarından sonra, sorunun sadece askeri bir sorun olarak görülmemesi gerektiğini söyledi.

"Kalkınma ve yeniden imara ağırlık verilmeli"

Gönül, Afganistan'da mücadeleden çok kalkınma ve yeniden imara ağırlık verilmesi gerektiğini, 2009 yılında bu ülkede yapılacak özgür seçimlerin Afgan halkının yeni kurulacak hükümete daha fazla güven duymasını sağlayacağını kaydetti. Afganistan'daki sorunların çözümü için Pakistan ile güvenlik konusunda işbirliği yapılmasının önemine işaret eden Gönül, teröristlerin bu iki ülke sınırında sığınak bulduklarını, bu nedenle Afganistan ile Pakistan arasında diyalog ve işbirliğinin sürdürülmesi gerektiğini belirtti.

Bölgesel işbirliğinin geliştirilmesi için Türkiye'nin Pakistan ve Afganistan devlet başkanlarıyla üçlü bir toplantı yapılması yönünde çaba harcadığını kaydeden Gönül, ancak böyle bir toplantının büyük ölçüde bu ülkelerdeki siyasi gelişmelere bağlı olduğuna işaret etti.

Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Destek Gücünün (ISAF) çabalarının da önemine dikkati çeken Gönül, bu çabalarda Afgan halkının kültür ve barışçıl geleneklerine saygı gösterilmesi, Afgan halkının NATO'yu bir işgal gücü olarak görmemesinin sağlanması gerektiğini ifade etti.

Gönül, BM tarafından kararlaştırılan "Comprehensive Approach"un (Geniş Çaplı Tasarı) Afganistan'da güvenli bir çevrenin oluşturulabilmesi için askeri ve sivil çabaları başarıyla uyumlu bir şekilde birleştirdiğini belirterek, NATO, BM ve hükümet dışı örgütlerin askeri ve siyasi çabalarının uyumlu bir şekilde koordine edilmesi, Afgan halkıyla iletişim ve bölgede geniş çaplı istikrar ve işbirliği ortamı yaratılmasının önemine vurgu yaptı.

Afgan polisi ve ordusunun eğitimine de dikkati çeken Gönül, güvenliğin sağlanması, resmi kuruluşların oluşturulması ve yeniden imar çabalarının hiçbir zaman gözden kaçırılmaması, ülkenin en büyük sorunlarından biri olan uyuşturucu ticaretinin de önlenmesi gerektiğini belirtti. BM tasarısının Afganistan'da egemen, ılımlı ve demokratik bir devlet yaratılması yönündeki amaçlarına büyük ölçüde hizmet edeceğine inandığını ifade eden Gönül, ancak bu hedeflere gerçekten ulaşabilmeleri için tüm tarafların daha yoğun şekilde çaba harcaması gerektiğini, bu yöndeki tüm çabaları desteklediklerini ifade etti.

Gönül, Türkiye için Afganistan'ın kalkınmasının çok önemli olduğunu ve bu ülkenin kendi sorunlarını çözebilmesi için harcanan tüm siyasi, askeri ve ekonomik çabaları desteklediğini kaydetti. Ülkede istikrarın sağlanması için Türkiye'nin askeri alandaki çabalarını sürdürdüğünü belirten Gönül, herhangi bir suç olayına iştirak etmemiş tüm Afganlıları uluslararası çabalara dahil etmeyi düşündüklerini sözlerine ekledi.