Alacak sigortacılarına 'bilgi izni' çıkıyor

Aysel YÜCEL

İSTANBUL - Kredi Kayıt Bürosu (KKB), faktoring ve leasing şirketlerinin ardından alacak sigorta şirketlerine de firmaların negatif bilgilerine ulaşmalarının önünü açıyor. DÜNYA'ya konuşan Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz, düzenlemeyle ilgili çalışmaların sürdüğünü belirtirken, Coface Genel Müdürü Belkıs Alpergun da   düzenlemenin yıl sonuna kadar tamamlanmasının planlandığını aktardı.

KKB ile bu konuda bir anlaşma imzaladıkları bilgisini veren Alpergun'a göre, bu izinin çıkmasıyla alacak sigortası şirketleri, 2013 yılında cirolarını ve alıcı şirket sayılarını ikiye katlayacak. Uzun vadede ise bu şirketler çok daha fazla büyüme öngörüyor. Dünya çapında pazarın yüzde 80'ine sahip olan ve Türkiye'de de faaliyet gösteren ticari alacak sigortası şirketleri Coface, Euler Hermes ve Atradius, uzun zamandır bu konuda verdikleri mücadeleyi sonunda kazandı. Bugüne kadar bu bilgilere yalnızca bankalar, faktoring şirketleri ve leasing şirketleri ulaşabiliyordu. Ayrıca geçtiğimiz temmuz ayında Kredi Kayıt Kurumu 'Çek Rapor Sistemi'ni hayata geçirmişti. Satışları karşılığı çek alanlar bu sistem sayesinde keşidecinin geçmiş çek ödeme bilgilerini görebiliyor ve çeki kabul edip etmeme kararını buna göre verebiliyor. Sistemden alınacak çek raporu, hesap sahibinin bankacılık sistemindeki 2007 sonrası pozitif,
2009 sonrası negatif tüm çek bilgilerini içerecek. Satıcılar bu rapora bakarak çeki kabul edip etmeme kararını daha somut verilere dayanarak kendileri verecek. Sistem şimdi alacak sigortası şirketlerine de açılıyor. Ticari alacak şirketleri, kredi sigortasından ilgili kredi bilgilendirme, ülke değerlendirme, ve şirket derecelendirmeye kadar çeşitli kredi yönetimi hizmetleri sunarak güvenli bir ticaret ortamı sağlamayı hedefleyen kuruluşlar.

Kredi sigortası ile müşterilerini ticari alacaklarının ödenmemesi riskine karşı koruyan bu şirketler, kredi bilgilendirme ve şirket derecelendirme hizmetleri ile müşterinin alacağı ticari kararların arkasında güvenilir bir kaynak yaratmayı amaçlıyor.

2013'te alacak sigortacıları coşacak, % 100 büyücek

Ticari alacak sigortası şirketlerinin Türkiye'ye pazarına girişi çok eskilere gitmiyor. Fransız Natixis firmasının iştiraklerinden Coface, Türkiye pazarına giren ilk alacak sigortası şirketi. 2007 yılından bu yana Türkiye'de faaliyet gösteren Coface, Türkiye'ye geldiğinden bu yana faktoring ve leasing firmaları gibi daha çok bilgiye ulaşabilmek için mücadele veriyor. Coface'nin ardından Türkiye'ye gelen Euler Hermes ve Atradius de uzun zamandır bu iznin çıkmasını bekliyor. Coface Türkiye Genel Müdürü Belkıs Alpergun, bu bilgilere ulaşmanın kendileri gibi bu işi yapan şirketler için hayati önem taşıdığını ve önlerindeki en büyük engelin bu olduğunu belirtti. "Coface olarak biz, bu bilgilere ulaştığımız zaman 2013 yılında şu anda 24 bin olan alıcı sayımızı kesinlikle 50 binlere çıkaracağımıza inanıyoruz" diyen Alpergun, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: "Temmuz ayında bizim de bu bilgilere ulaşabilmemiz konusunda ilk adımlar atıldı. Kredi Kayıt Bürosu, Bankalar Birliği ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da bu konuda bizi destekledi.

Dolayısıyla bu yıl sonundan önce alacak sigorta şirketlerinin bu verilere ulaşması konusunda da artık işlem tamamlamış olacak. Ve kısa zamanda aktif güvence verdiğimiz limitlerin toplamını üçe beşe katlayacağız. Çünkü bu bilgilere ulaştığımızda eğer negatif veri yoksa pozitiftir. Dolayısıyla özellikle belli büyüklükteki bütün alıcılara limit tahsis edebilme kolaylaşacak. Biz Coface olarak Kredi Kayıt Kurumu'ndan bu datalara ulaşabilmemizi sağlayacak anlaşmayı imzalamış bulunuyoruz. 2013 yılı sektör için gerçek aşama yılı olacak."

Alpergun Fransa'da bu tür bilgilerin hepsine ulaşılırken Almanya gibi diğer Avrupa ülkelerinde de bilgilerin çok büyük kısmına ulaşıldığını ve Türkiye'de de böyle olması gerektiğini ifade etti.

'Coface % 51 ile Türkiye pazarında lider'

Alacak sigortası şirketlerinin enflasyon nedeniyle Türkiye pazarına geç geldiğini aktaran Alpergun, sektörün alacak daha çok yolu olduğunu dile getirdi. Alpergun, İspanya'da güvence altına alınmış ticaret kapsamının yüzde 25'ler seviyesinde olduğunu, Türkiye'de ise bu oranın Eximbank dahil yüzde 2'ler civarında olduğunu söyledi. Türkiye'ye ilk gelen ticari alacak şirketi Coface'ın Türkiye pazarında lider konumda olduğunu ifade eden Coface Genel Müdürü Belkıs Alpergun, "Dünya çapında pazarın yüzde 80'ine sahip olan Coface, Euler Hermes ve Atradius firmalarının lider oldukları pazarlar değişebiliyor. Biz Türkiye'ye gelen ilk şirket olduğumuz için bu pazarda lideriz. Türkiye pazarında yüzde 51 pazar payına sahibiz" dedi. Şu anda Türkiye'de 5.3 milyar euro civarında güvence altına aldıkları kapsam olduğuna dikkat çeken Alpergun, bunların tamamının 24 bin şirket üzerinde aktif limitle çalıştığını belirtti. Alpergun, bu alıcıların yüzde 80'ini KOBİ'lerin oluşturduğunu kaydetti. Yaklaşık 200 poliçeleri olduğu bilgisini de veren Alpergun, 700 civarında dosyaları bulunduğunu söyledi.

62 milyon TL hasar ödemesine rağmen kârda

Ağırlıklı olarak yurtiçine hizmet verdiklerini belirten Alpergun, poliçelerinin yüzde 75'inin yurtiçi olduğunu, kalanının ise yurtdışı ihracat güvencelerinin oluşturduğunu söyledi. Kuruldukları günden bugüne büyüme oranlarının yüzde 40'ın altına inmediğine dikkat çeken Alpergun, bugüne kadar toplam 62 milyon TL
hasar ödemesi yaptıklarını açıklayan Alpergun, buna rağmen kar elde ettiklerini belirtti.

Alpergun, "Bizim asıl ilgi noktamız yurtiçi, çünkü burada büyük bir ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca ihracatta Eximbank daha etkin. Ama krizden sonra ihracatçıların bize ilgisi arttı ve yüzde 10'larda olan ihracatçı oranları yüzde 25'lere çıktı" diye konuştu. Yurtiçi pazarında ana hedeflerinin kendi poliçeleri ile faktoring ve banka finansmanını birleştirmek olduğunu anlatan Alpergun, "O zaman gerçekten kayıtiçi ticaretin de çok daha güvenli büyümesini sağlamış oluyoruz. Bu iş kayıtiçine girilmesi konusunda da özendirici oluyor" dedi.

'Poliçe, faktoring, banka finanasmanı birleşsin'

Çek Yasası'ndaki değişikliği onayladığını vurgulayan Alpergun, şöyle devam etti: "Çek Yasası'nın  değişikliği ile aslında gündeme asıl gelmesi gereken alacak sigortası. Artık yapılması gereken tek şey bilgiye ulaşılmasını sağlamak. Ne kadar elimdeki bilgiyi kalifiye hale getirirsem o kadar risk alabilirim. Ticari verilerin mutlaka şeffaf olması lazım. Burada üzerine limit tahsis ettiğiniz alıcının herhangi bir banka limitini bloke etmek karşılığında başka bir güvence almak gibi bir durumumuz yok. Bizim yaptığımız şey, aslında açığa teminat mektubu vermek gibi bir şey. Karşıdaki şirketin mümkün olduğu kadar net biçimde görüntüsüne bakıyoruz. Ne kadar bilgi verirse bize o kadar bakıyoruz. Ve ona göre o şirketin skorunu belirliyoruz. Ve müşterimize şirketin verilerine bakarak ne kadar limit verebileceğimizi söylüyoruz. Alıcı şirketlerin mali verilerini kullanarak belirli bir limit tahsis ediyoruz."

'Fitch'den önce Türkiye'ye notu biz vermiştik'

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in Türkiye'ye 'yatırım yapılabilir ülke' notunu vermesinden çok daha önce Coface'ın bu notu 2010 yılında Türkiye'ye verdiğini belirten Alpergun, "Coface'ın ülkelerini ticari borç ödenebilirliliklerine göre değerlendirdiği A'dan Z'ye kadar giden bir skalası var. Türkiye 'B' skalasındaydı. 2008 sonrası, 2009'un ortasına kadar yaşanan gelişmeler, ondan sonra bu aşırı hasara rağmen piyasadaki geri dönüş oranı ve bizim bunu geri çevirebilme oranımız nedeniyle Coface, Fitch'in verdiği puana denk gelen A4 puanını Türkiye'ye 2010 yılında vermişti."

En fazla müşteri tekstil ve hazır giyimden

Müşterileri arasında yüzde 14 pay ile tekstil ve hazırgiyim firmalarının birinci sırada geldiği, ikinci sırada ise ilaç ve kimya şirketlerinin yer aldığı bilgisini veren Coface Genel Müdürü Belkıs Alpergun, geçtiğimiz yıl Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) ile bir işbirliği yaparak, Türk  hazırgiyimcilerin dış pazarlardaki risklerini Coface güvencesi ile garanti altına aldıklarını hatırlattı.
Alpergun, alacak sigortası alan ihracatçı firmaların yurtdışında kredi almalarının da daha kolay olacağını vurguladı. Alpergun, bu poliçenin finasman sağlayacak kuruluş için üçüncü bir göz görevi göreceğini söyledi. Coface- TGSD işbirliğini değerlendiren TGSD Başkanı Cem Negrin de özellikle ekonomik krizin yaşandığı şu dönemlerde bu sigortanın yapılmasının çok önemli olduğunu ve üyelerini her fırsatta bu konuda uyardığını belirtti.

Negrin, şunları söyledi: "Bu sigorta, ihracat yapan TGSD üyelerimiz için çok önemli. Halen İspanya, Yunanistan ve İtalya'da durumlar bulanık. Risk fazla olduğu için bu tür bir garantinin önemi de artıyor. Şu anda öyle bir noktaya geldi ki, ihracatın yüzde 90'ı açık. İspanya 90 gün ile 120 gün arasında vadeyle açık ödeme alıyor. Fransızlar iki ay, İngilizler ise bir ay civarında açık ödeme alıyor. Biz üyelerimizi bu risklere karşı korumak için Coface ile uygun koşullarda anlaşma yaptık."

'Önümüzdeki en büyük engel kalktı'

Türkiye'de faaliyet gösteren ticari alacak sigortası şirketlerinden Atradius Ülke Müdürü Taner Işık da uzun zamandır bu iznin çıkmasını beklediklerini ve Kredi Kayıt Bürosu'nun düzenlemeyle ilgili çalışmalara başlamasından büyük memnuniyet duyduklarını belirtti. Sektörün önündeki en büyük engelin de kalkmış olacağını kaydeden Işık, firmaların negatif bilgilerine ulaşılmasının sağlanmasıyla alıcı sigortası yapan şirketlerin, alıcı firma sayılarını ve cirolarını kısa zamanda ikiye katlayabileceğini ifade etti. Euler Hermes yetkilileri de konuyla ilgili olarak bu bilgileri almalarını sağlayacak başvuruyu Kredi Kayıt Bürosu'na yaptıklarını açıkladı.