Anadolu tarihi Kültepe ile yazıldı
KAYSERİ'DEN / Mahmut SABAH
Kayseri Büyükşehir Belediyesi yeni çalışma dönemini bir dizi yatırımla açmaya hazırlanıyor. Turizm, ulaşım ve sportif amaçlı projeler yine ön planda. Kültür mirası da öyle... Doğrusu, tarihsel değerleri korumaya yönelik projelere, yine ayrıcalık tanınmış olması, sevinç verici bir gelişme.
Evet, raylı sistemde yeni etap proje uygulamaları bu yaz başlıyor. Kuzeyden sonra, kenti artık güneyden de kucaklayan bir çevre yolu olacak. Anadolu Harikalar Diyarı ihaleye çıkıyor. "Eski Kayseri Mahallesi" turizme açılıyor. Tabii, programda Kale İçi Projesi de var. Proje sayesinde kentin müze özlemi de sona eriyor. Zira orada, Kayseri'nin tarihi dokusuyla örtüşen bir de Arkeoloji Müzesi olacak.
Kültepe, asıl adıyla Kaniş-Karum, Asur Ticaret Kolonileri'nin Anadolu'daki başkenti. Kendine özgü tarihsel bir zenginlik. Kazıldıkça, derinlere inildikçe topraktan kültür fışkırıyor. Dahası… Kültepe geçmiş kuşaklar arasındaki ticareti, ticari ilişkileri anlatan, günümüz insanına tarihin derinliklerinde kalmış yaşantılardan anlamlı kesitler sunan emsalsiz bir okul.
Kültepe'nin kazılmasını Atatürk istemiş, başlatma görevi ise 1948'de Prof. Dr. Tahsin Özgüç'e kısmet olmuş. Oradaki kazıları şimdi Özgüç'ün öğrencileri Prof. Dr. Kutlu Emre ile Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu yürütüyor. Prof. Emre, kazılara ömrünü vermiş bir bilim kadınımız. "Anadolu'nun tarihi Kültepe ile birlikte yazıldı. Zira dünyada ilk yazılı tabletler Kültepe'de bulundu. 4 bin yıllık bir tarih. Kazıyoruz, kazdıkça daha eskiye gidiyoruz. Belki 5 binli, 6 binli yıllara gideriz" diyor. Kültepe Anadolu insanının yazı ile tanıştığı ilk merkez. Prof. Kulakoğlu'nun deyimi ile Kültepe, "Anadolu'nun Önsözü." Bu nedenle olsa gerek, arkeoloji dünyasının gözü Kültepe yani Kayseri'nin üzerinde. İlginçtir; herkesin göz koyduğu Kültepe bizi bugüne kadar hiç mi hiç ilgilendirmemiş. Onlarca yıl kazılmış. Toprak altından on binlerde yazılı belge (tablet) ve arkeolojik eser çıkartılmış. Bırakınız sahiplenmeyi, bu eserleri koruyup saklayacak doğru dürüst bir müzemiz bile olmamış.
Büyükşehir Belediyesi, Kaniş ve Karum'un 'kültür turizmi'ne açılmasına katkıda bulunmak amacıyla kazı alanı çevresinde bir dizi çalışma başlattı. Şimdi de kale içinde kurulacak bir müzeyi, Kültepe'nin arkeolojik değerlerine açarak, kent kültürüne anlamlı bir halka daha eklemeye hazırlanıyor.
Kültepe'yi kazanlar ayrıntıları toparlayıp, tarihin ana hatlarını omurgasına oturtma uğraşı veriyorlar. Görerek, inceleyerek, okuyarak ve de yazarak. Dahası genç kuşaklara tarih bilinci aşılayıp, Anadolu tarihini öğreterek… Umarım, belediyenin müze kurma çabaları umursamazlık mağduru bu tarihsel değerin geleceği için umut verici bir başlangıç olur.