Anayasa değişikliği teklifinde, maddeler görüşülmeye başlanıyor
Meclis'te, anayasa değişikliği teklifinin maddelerinin görüşmelerine geçilmesi, 338 oy ile onaylandı. Teklifin görüşmelerine, birinci madde üzerinden, bugün devam edilecek.
TBMM Genel Kurulunda, AK Parti'nin anayasa değişiklik teklifinin maddelerine geçilmesi, 338 oyla kabul edildi. Teklifin maddelerine geçilmesine dair gizli oylamada, 480 oy kullanıldı.
Kapalı oylamada arbede
İlk oylamada AK Parti milletvekillerinin büyük bölümü kabine girmeden oylarını verdiler.
Oylamanın başında buna tepki gösteren CHP'liler ile AK Parti'liler arasında gerilim ve zaman zaman arbede yaşandı.
HDP boykot etti
Öte yandan yapılan kapalı oylamaları HDP grubu boykot etme kararı aldı.
Tarihi oturumda yaşananlar
Başbakan Yıldırım: İki kaptan gemiyi batırır
Başbakan Binali Yıldırım, Genel Kurul'da Ak Parti grubu adına söz alarak konuştu.
Başbakan Yıldırım, "Başkanlık sisteminde ne yetkiler varsa, hepsini cumhurbaşkanına yazmışlar. Çünkü onların kafasındaki sadece anayasa yapmak değil, kendilerini cumhurbaşkanı yapmaktı. Ve nihayet parlamenter sistem ama parlamenter sistemle de hiç mütenasip olmayan çok güçlü yetkilere sahip bir cumhurbaşkanı... Başbakan var cumhurbaşkanı var. Yürütmede iki tane irade var. Bu iki irade, her zaman uyumlu olmayabilir. Hatırlayın, rahmetli Özal'la rahmetli Demirel'in o günkü çatışmasını aklınızdan geçirin." sözlerini sarf etti.
Yönetimde iradenin tek olması gerektiğini vurgulayan Yıldırım, "İrade olmayan yerde idare olmaz. Çatal kazık toprağa girmez. Bizim güzel bir tabirimiz var. Ben denizciyim, iki kaptan gemiyi batırır. Kaptanın tek olması lazım, icraatta kaptanın tek olması lazım. Tek nasıl olur? Yürütme ile ilgili yetkileri verirsiniz, sistemi ona göre tanımlarsınız, ondan sonra da hesabı sorarsınız. Anlatırlar. Bir yumurtayı 10 tane asker taşımaya kalkmış, onu da kırmış." değerlendirmesini yaptı.
Bozdağ: Millet kararını versin, hep birlikte saygı duyalım
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, AK Parti'nin Anayasa değişiklik teklifinin TBMM Genel Kurulundaki görüşmelerinin tümü üzerinde hükümet adına yaptığı konuşmada, bugün Cumhuriyet döneminin en önemli ve en esaslı Anayasa değişikliklerinin görüşmelerine başlandığını söyledi.
"Bu anayasa değişikliğiyle siyasi istikrar, güçlü iktidar, güçlü yasama, etkin denetim, hızlı karar alma ve uygulamanın, ülkemizin ve milletimizin güçlü geleceğinin temelleri atılmaktadır." diyen Bozdağ, "Cumhurbaşkanlığı sistemi, milletimizin ve ülkemizin doğrudan bekasıyla da ilgilidir. Güçlü millet ve güçlü devlet ancak güçlü yasama, güçlü yürütme ve bağımsız ve tarafsız yargıyla kurulabilir, oluşturulabilir." ifadesini kullandı.
Görüşmelerin milletin gözü önünde yapıldığını, milletten saklanan herhangi bir şey olmadığını dile getiren Bozdağ, "Bizim dediğimiz, Anayasa değişikliklerini milletten kaçırmak değil, milletin önüne götürmektir, milletin hakemliğine götürmektir. Millet kararını versin ve onun kararına hep birlikte saygı duyalım." diye konuştu.
Baykal: Bu tasarıdan milletin haberi yok
Genel Kurul'da CHP adına konuşan Deniz Baykal, “Oyumuzla duruşumuzla bir rol oynayacağımız bir görev anının içindeyiz. Ne yazık ki böylesi tarihi bir karar anına bizi taşıyan, boş kağıt imzalıtalarak önümüze getirilen bir projedir. Millet egemenliği yerine şahıs egemonyasını ikame edecek bu tasarı önümüzde duruyor. Bu tasarıdan milletin haberi yok. '' dedi.
Baykal, Meclis TV'nin kapanış saatine ilişkin de 'Daha öncesinde iktidar akil adamlar icat edip onları tüm Türkiye'de seferber etmişlerdir. Anayasayı anlatmak için peki en ufak bir çaba sergiliyor musunuz? Meclis TV kapatılmış, bunun izahı yok. Konu, toplumun hiçbir kesimiyle müzkara edilmedi.' ifadelerini kullandı.
MHP'li Parsak: İki başlılık çözülmeli
MHP Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak, TBMM Genel Kurulunda anayasa değişiklik teklifinin tümü üzerindeki görüşmelerde grubu adına yaptığı konuşmada, 1982 Anayasası'nın yürürlüğe girdiği tarihten bu yana 18 kez 100'ün üzerinde maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle değişikliklere uğradığını anımsatarak, şu anda ise anayasa üzerindeki 19. değişikliği teklifine ilişkin çalışmaların yapıldığını aktardı.
Yürütme yapısının, kendi içinde iki başlılık arz ettiğini belirten Parsak, bir tarafta hiçbir sorumluluğu bulunmayan bir cumhurbaşkanı ile öbür tarafta halkın oylarıyla seçilmiş TBMM'nin içinden çıkan, başında bir başbakanın olduğu ve tüm sorumluluğu da üzerinde taşıyan bir makamın söz konusu olduğunu dile getirdi.
Bu iki başlılığın çok ciddi tartışmaları da beraberinde getirdiğini kaydeden Parsak, 2014'te cumhurbaşkanının doğrudan doğruya halk tarafından seçilmesiyle birlikte pek çok anayasaya aykırılık tartışmasının yaşandığını hatırlattı. Parsak, "Geldiğimiz noktada, cumhurbaşkanları ile hükümetler arasındaki yetki-sorumluluk ilişkileri çerçevesinde önemli sorunlar, önemli sıkıntılar karşımızda durmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.
Meclis'ten canlı yayın
Meclis TV'den belirli bir saatten sonra TBMM Genel Kurul salonundaki çalışmalarının yayınlanmamasına karşılık CHP İstanbul Milletvekili Ali Şeker, oturduğu sırada yayın sistemi oluşturdu.
Bir çok muhalefet vekili de Şeker gibi telefonlarından yaşananları sosyal medyada paylaştı.
HDP'li Beştaş: Varlığım Cumhurbaşkanı'na armağan olsun anayasası
Meclis Genel Kurul'da anayasa değişikliği ile ilgili olarak konuşan HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, hükümete yüklendi. Değişikliğin özgürlükleri kısıtladığını savunan Beştaş, şunları söyledi:
“AKP’li olmayan ve desteklemeyen anayasa değişikliğini özgürlük tanınmamaktadır. AKP’li olmayan herkes bir sabah kalktığında terörist olabilir. Yakında referandumda. Eğer geçerse, ki temennimiz geçmemesi, ‘anayasa değişikliğini konuşmak yasak’ diye bir KHK çıksa herhalde kimse şaşırmayacak. O kadar çok keyfi uygulamalar var ki. Bu metinde halk, 80 milyon yurttaş, kadınlar, çocuklar, Kürt halkı, farklı inançlar yok. 1982 anayasası için erkek- Türk- Sünni bir anayasa deniyordu. Bunun üstüne ‘erkek bir sultan’ ekleniyor sadece, değişen bir şey yok. Buna ‘Bir Türk anayasası’ diyenlere karşı seslenmek istiyorum; Kendi dillerini, kimliklerini reddeden böyle bir değişikliğe evet diyebilirler mi? Sadece halklar değil hükümette yok. Başbakan, bakanlar, milletvekilleri yok. Başbakan ve bakanların tüm yetkileri bir kişiye devrediliyor. Bu metin işkencedir. İşkencenin devamı demektir. Farklı inanç gruplarına yönelik, ölüm anlamına gelmektedir. Bu, ‘Varlığım Cumhurbaşkanı'na armağan olsun anayasası’. Biz HDP olarak sadece varlığımızı, halklarımızın ve çocuklarımızın geleceğine armağan edebiliriz.'