Anayasa paketi muhalefet turunda

İSTANBUL - AK Parti'nin dün son şeklini verdiği anayasa değişikliği paketi, muhalefet turuna başladı. Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, Adalet Bakanı Sadullah Ergin ve AK Parti Grup Başkan vekili Bekir Bozdağ, saat 11.00'de CHP, saat 12.00'de BDP, 13.30'da da MHP ile görüşmeyi planlıyor.

Cemil Çiçek, Sadullah Ergin ve Bekir Bozdağ, CHP grubunu bugün saat 10.00'da ziyaret edecek. Heyetle, CHP Grup Başkanvekilleri Hakkı Suha Okay ve Kemal Kılıçdaroğlu görüşecek.

BDP Grup Başkanvekili Ayla Akat Ata'nın bugün saat 12.00'de AK Parti heyetiyle görüşeceği öğrenildi.

Heyetin MHP ile randevusu ise saat 13.30'da. Heyetle MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır görüşecek.

Heyet SP ile de perşembe günü bir araya gelecek.

Değişiklik paketinde ne var?

23 maddeden oluşan pakette, Anayasa Mahkemesi'nin ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısının değiştirilmesi, geçici 15. madde kaldırılarak 12 Eylül darbesini yapanlara yönelik yargı yolunun açılması, Yüce Divan düzenlemesi ve askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmalarının önünü açan düzenlemeler bulunuyor.

Muhalefete sunulacak pakette yer alan düzenlemeler ana hatlarıyla şöyle:

-Siyasi partilerin kapatılmasında Venedik Kriterleri esas alınacak. Partilerin kapatılmasında aranan gerekçe terör ve şiddeti yasal bir araç olarak kullanmaları olacak. Partilere kapatma davası açılabilmesi Meclis onayına bağlanacak.

-HSYK'nın yapısı değiştirilerek, üye sayısı 7'den 21'e çıkarılacak. HSYK'ya Yargıtay 3, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi 1 üye seçerken birinci daire hakimler arasında 8 üye kurulda yer alacak, 6 üye ise Cumhurbaşkanı tarafından atanacak. HSYK'ya Meclis'in üye vermesi düzenlemesi, tartışma yaratacağı gerekçesiyle paketten çıkarıldı.

-Anayasa Mahkemesi'nin üye sayısı 11'den 21'e çıkarılacak, iki daire oluşturulacak. Ayrıca Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvurunun da önü açılacak. Böylece vatandaşların AİHM'ye başvurmasının önüne geçilecek.

-Yüce Divan'dan çıkan kararlar temyiz edilebilecek. Bir daire Yüce Divan işlevi görürken, temyiz makamı iki dairenin oluşturacağı kurul üyelerinden olacak.

-Askere sivil yargı yolu açılacak. YAŞ kararlarına karşı yargıya gidilebilecek. Böylece 2002'den bu yana YAŞ kararlarına 'yargı yoluna açık olmadığı gerekçesiyle' muhalefet şerhi koyan Başbakan Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Gül, bu geleneğe son verecek.

-12 Eylül darbecileri yargılanabilecek. Ancak bu konuda zaman aşımı tartışması bulunuyor.

-Anayasada 'Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür' maddesine, 'Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olamaz' cümlesi eklenerek kadına pozitif ayrımcılık tanınacak. Aynı maddede, yaşlılar, çocuklular ve engellilerle ilgili de düzenleme yer alacak.

-AB üyelik sürecinde Türkiye'nin yükümlülüklerinden birisi olan Ombudsmanlık (Kamu Denetçiliği) pakette yer alıyor. Bunun için Anayasanın 125. maddesinde değişiklik yapılacak.

-'Temel hak ve hürriyetlerin niteliği' başlıklı 12. maddeye 'İnsan haysiyetine dokunulamaz' hükmü eklenerek, gözaltında onur zedeleyici davranışlar anayasal suç sayılacak. Ayrıca anayasanın 'Kişi Hürriyeti ve Güvenliği' başlıklı 19. maddesine kişisel verilerin korunmasına yönelik bir hüküm eklenecek.