Arz tsunamisiyle demir-çelik fiyatları düşüyor

2008 yılı başlarında demir cevheri üreticileri yüksek fiyat artışı talep etmeye başlamıştı. Demir cevheri üreticilerinin yüksek fiyat artış talepleriyle birlikte, hurda fiyatları da hızlı bir yükseliş içerisine girmişti. Hurda arzından çok daha fazla hurda talebinin ortaya çıkışı, hurda fiyatlarındaki artışı da körüklemişti. Hurda fiyatları artışındaki rüzgarı da arkalarına alan demir cevheri üreticileri, yüksek zam taleplerini daha güçlü bir biçimde gündeme getirmişlerdi. Demir-çelik üretiminin ana hammaddesi olan hurda ve cevher fiyatlarındaki, beklenti ve tahminlerin çok ötesindeki artışla beraber, 2008 yılı demir ve çelik kullanıcıları için felaket bir yıl olmuştu. Dünyanın önde gelen demir cevheri üreticileri olan Brezilya’lı Vale, İngiliz Rio Tinto ve Avustralya’lı BHP Billinton, ortak hareket ederek 2008 yılı demir cevheri fiyatlarını %70 arttırmayı başarmışlardı.

Düşük talep fiyat düşüşünü hızlandırdı 

2015’te ise tablo tersine döndü ve demir-çelik fiyatları soluksuz düşmeye başladı. 9 Temmuz 2015’te, dünya demir-çelik sektörü tarihi bir güne tanıklık etti. Cevher fiyatları, fiyat kayıtlarının tutulmaya başlamasından bu yana en büyük günlük düşüşünü gösterdi. Fiyatlar bir günde yüzde 11 düşerek, son yedi yılın en düşük seviyesine geriledi. 2 Şubat 2011’de 191.70 dolar/ton olan demir cevheri fiyatları, 9 Temmuz 2015’te 44.10  dolar/ton’a kadar indi. Böylece, 2015’in başından bugüne kadar demir cevheri fiyatları yüzde 30’un üzerinde düştü. Son bir yıldaki düşüş ise yüzde 50’nin üzerine çıktı. 

Cevher fiyatlarının hız kesmeden düşüşünün ana nedeni talep düşüklüğüne bağlanıyor. Çin başta olmak üzere, gelişen ülkelerin çelik taleplerinin düşüşü, fiyatlarında düşmesine neden oluyor. Çin’de vadeli inşaat demiri fiyatları, azalan talep endişeleriyle birlikte yılın en düşük seviyelerine geriledi. Çin ekonomisindeki yavaşlama, sanayinin demir-çelik talebini etkiledi. Çin’li demir-çelik üreticilerinin üretimi azaltma planlarının fiyatları daha da aşağıya çekmesi bekleniyor. 

Şirket karlılıkları da düşecek

Bozulan fiyatlamalarla birlikte, demir cevheri fiyatlarındaki düşüşün süreceği tahmin ediliyor. Beklentiler, 2015 yılının son çeyreğinde, demir cevheri fiyatlarının 30 dolar/ton’a doğru düşüşe devam edeceği yönünde. 2015 yılında demir cevheri fiyatlarının beklentilerin üzerinde düşüşü, Anglo American, BHP Billiton, Rio Tinto ve Vale gibi önde gelen madencilik şirketlerinin kârlılığının da düşmesine neden olacaktır. Demir cevheri fiyatlarının düşüşü, hurda fiyatlarının düşüşünü de beraberinde getirecektir. Hurda fiyatlarının da düşüşüyle birlikte, demir-çelik fiyatlarındaki düşüşte hızlanacaktır. 

Sonuç olarak, 2015’in başından itibaren düşüşünü hızlandıran demir-çelik fiyatlarının demir cevheri, hurda, kok kömürü, enerji fiyatlarındaki düşüş ve talep yetersizliğiyle birlikte 2015’in ikinci yarısında da düşmeye devam edeceği bekleniyor. Demir-çelik fiyatlarında “Arz Tsunamisi” son bulmadığı sürece, fiyatların nerede durabileceğini de kestirmek neredeyse imkansız oluyor. 2015 yılı, cevher üretecisi madencilik şirketleri, demir-çelik üreticileri için felaket bir yıl olmaya aday görünüyor. Demir-çelik kullanıcıları, inşaat ve alt yapı faaliyetlerine hız veren ülkeler için de fiyatlardaki yüksek düşüş altın fırsatlar sunuyor. 2008’de talep artışıyla birlikte rekor seviyede yükselen demir-çelik fiyatları, 2015’te talebin düşmesi ve yeni yatırımlarla birlikte patlayan demir-çelik arzıyla, fiyatlar rekor kırarak düşmeye devam ediyor.