Asgari işçilik incelemesinde püf noktaları
AHMET METİN AYSOY / SGK eski Başmüfettişi
5510 sayılı Kanun’un 85’inci maddesi ikinci fıkrasında belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale mevzuatına göre yaptırılan her türlü işlerde ünitece yapılacak araştırma; işin kesin kabulünün ya da geçici kabulünün noksansız olarak yapıldığı tarihten sonra ve işverene ödenmesi gereken katma değer vergisi (KDV) hariç, malzeme fiyat farkı ve akreditif bedeli dâhil toplam istihkak tutarına, işin asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle yapılır. Gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği haiz olmayan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan özel nitelikteki inşaat işyerleri hakkında ünitece yapılacak araştırma; inşaat maliyetine Kurumca yayımlanan tebliğ ile belirlenen asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle yapılır.
Defter ve kayıtlarınızın sıhhatine güveniyorsanız, kayıtlarınız incelendiğinde/elinizdeki işçilik faturalarınız dikkate alındığında, kurumun hesapladığı borç tutarının altında borcunuzun çıkacağını veya borcunuzun çıkmayacağını hesaplamış iseniz, kurumun hesapladığı borca itiraz edin. Elinizdeki malzemeli işçilik faturaları istihkak bedeli/maliyet bedelinden düşülecektir. Salt işçilik faturaları ise, işçilik oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan asgari işçilik tutarından düşülecektir. Ünitece hesaplanan borcun yapılan tebligata rağmen ödenmeyeceğinin bildirilmesi veya tebligatta belirtilen sürede bildirimde bulunulmaması durumunda, kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarınca inceleme yapılır.
Denetim elemanı hesaplayacağı asgari işçilik tutarında yukarıda belirtilen %25 eksik uygulamasını yapamaz. Yani işi denetim elemanı inceleme aşamasına getirirseniz, asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanması avantajınızı kaybedersiniz. Daha da yüksek borcunuz çıkabilir. Bunun farkına vardınız. %25 avantajınızı tekrar kazanmak için, inceleme öncesi kurumun hesapladığı borcu ödeyeceğinizi inceleme tamamlanmadan denetim elemanına ve SGK’nın ilgili ünitesine yazılı olarak bildirin.
İşverenin borcu ödeyeceğine ilişkin üniteye yazılı taahhüdünü içeren başvurusu üzerine, ünitenin bu isteği ön kabulü, ünite tarafından denetim isteminin geri çekilmesi talebinin ilgili grup başkanlığının veya kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarının uygun bulması koşuluyla inceleme durdurulur ve borç kesinleşir.