”Aslında ben o ifadeyi kullanmadım”

ANKARA - Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Irak'ın kuzeyindeki bölgesel yönetimle ilgili "Kürdistan" ifadesini kullanmadığını söyledi. Gül, "Böyle terörle mücadele ettiğimiz, zor işlerle uğraştığımız konularda mesafeler de alınmaya başlarken böyle zedeleyici, lüzumsuz tartışmalara girmenin anlamı yok" dedi.

Irak ziyaretinin ardından Esenboğa Havalimanı'nda gazetecilere açıklama yapan Cumhurbaşkanı Gül, daha sonra soruları yanıtladı.

Gül, bir gazetecinin "Irak'ın kuzeyindeki bölgesel Kürt yönetimiyle ilgili ne zaman bir konu olsa yetkililer anayasada nasıl tanımlanıyorsa öyle kullanıyorlardı ancak Kürdistan ifadesini ilk kullanan siz oldunuz" sözlerine, "Aslında ben o söylediğiniz ifadeyi kullanmadım" diyerek karşılık verdi.

Irak'ın birlik ve bütünlüğüne en çok önem veren ülkenin Türkiye olduğunu vurgulayan Gül, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Irak'ın içerisinde kendi anayasalarına göre Irak'ın kuzeyinde bir yerel Kürt yönetimi vardır, bunu söyledik. Onların başbakanlarıyla da görüşme yaptım. Bunlar gayet normal şeylerdir. Bu konularda çeşitli münakaşalar çıkıyor. Çok zor konularla uğraşıyoruz. Bu konularla uğraşırken hepimiz dikkatli olmak zorundayız ve hele hele böyle terörle mücadele ettiğimiz, zor işlerle uğraştığımız konularda mesafeler de alınmaya başlarken böyle zedeleyici, lüzumsuz tartışmalara girmenin anlamı yok.

Ayrıca her ülkenin kendi içinde kullandığı kendi dilleri vardır, kendi terminolojileri vardır, kendi kanunları, anayasaları vardır. Bunlar onları ilgilendirir. 

Irak'ın toprak bütünlüğü, siyasi bütünlüğü, bunun için de kendi yönetim tarzlarına Iraklılar kendileri karar verirler. Irak'ın kuzeyinde kendi yerel Kürt bölgesi vardır. Onlarla da ilişkilerimiz var. İlişkilerimiz özellikle, terör örgütü bu bölgede olduğu için terörün oradan arınmasıyla ilgili beklentilerimiz de çoktur. O açıdan böyle bir işbirliği içerisindeyiz. Bunu bu şekilde herkesin anlamasını ve bu şekilde görmesini isterim."

Cumhurbaşkanı Gül, terörle mücadelede Iraklı makamlarla oluşturulan mekanizmalara Kuzey Irak'taki bölgesel yönetimin nasıl dahil olacağına ve yürütülen görüşmelerin ayrıntılarına ilişkin bir soru üzerine de "Bu konularla ilgili sizin arzu ettiğiniz kadar açık konuşulamaz" dedi.

Bu konuyu herkesin belirli bir süre takip etmesi ve beklentilerin nasıl gittiğini görmesi gerektiğini belirten Gül, ilgili kişilerin bu mekanizmalar çerçevesinde görüşmeleri yürüttüğünü kaydetti.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Irak ziyareti sırasında,  terörle mücadele için gerek Merkezi Hükümet gerekse Irak'ın kuzeyindeki Yerel Yönetimle yaptığı görüşmelerde konunun gayet açık, seçik bir şekilde ele alındığını, kararlı bir şekilde konuşulduğunu belirterek, bu konuda olumlu gelişmeler beklediklerini söyledi.

Cumhurbaşkanı Gül, Esenboğa Havalimanı'nda yaptığı açıklamada, ziyarette Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani ile kapsamlı görüşmeler yaptığını, Irak Cumhurbaşkanı yardımcılarını, Irak Başbakanı'nı, bazı bakanları, Irak'ın Bölgesel Kürt Yönetimi Başbakanı'nı ve Irak Parlamentosundaki Türkmen Milletvekillerini kabul ettiğini anımsattı.

Ziyaretin, Türkiye'den Irak'a 33 yıl sonra yapılan ilk Cumhurbaşkanı ziyareti olduğuna dikkati çeken Cumhurbaşkanı Gül, Irak Savaşı'ndan sonra bir devlet başkanı düzeyinde ilk kez iki günlük ziyaret gerçekleştirildiğini kaydetti.

Cumhurbaşkanı Gül, "Irak'a, bütün bu açılardan da bakıldığında tarihi bir ziyaret olmuştur. Türkiye olarak komşumuz Irak'ın normalleşmesine, istikrarının korunmasına en üst seviyede bu şekilde destek verilmiştir" diye konuştu.

Gerek baş başa gerekse heyetler arasında yaptığı görüşmelerde, Türkiye ile Irak arasındaki birçok konuyu ele aldıkları gibi bölgeyi ilgilendiren önemli konuları gözden geçirme fırsatı bulduklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Gül, Irak'la ikili ilişkiler konusunda özellikle siyasi ilişkileri gözden geçirdiklerini belirtti.

Cumhurbaşkanı Gül, "Irak yeniden kurulurken Türkiye'nin desteğinin, komşusunun yanında olduğunu, Irak içerisindeki bütün gruplara Türkiye'nin aynı mesafede yakınlık gösterdiğini ve bir an önce Irak'ın içinde bulunduğu sıkıntılardan kurtulup Irak'ın toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini güçlendirerek, muhafaza ederek, bu krizlerden, sıkıntılardan çıkması gerektiğini muhataplarıma anlattım" dedi.

Irak'ta bu yıl önemli gelişmeler olduğunu, genel mahalli seçimler yapıldığını, Amerikan askerleri'nin işgali sona erdirmesiyle ilgili SOFA anlaşmasının imzalandığını, belli bir tarihte Amerikan askerlerinin tamamen Irak'ı terk edeceğini ve bu süre içerisinde Irak'ın kendi milli ordusunun kurulmakta olduğunu hatırlatan Cumhurbaşkanı Gül, "Bu konularda yine Türkiye'nin Irak'ın yanında, destek olduğu ve olacağı kendilerine anlatılmıştır" diye konuştu.

"Ekonomik ilişkiler"

Görüşmelerde en önemli konulardan birinin ekonomik ilişkiler olduğuna dikkati çeken Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye ile Irak'ın ekonomik açıdan birbirini tamamlayan ülkeler olduğunu kaydetti.

İki ülke arasındaki ticaret hacminin şu anda 5-6 milyar dolar civarında bulunduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Gül, bu miktarı 2011 yılında 20 milyar dolara çıkartmayı kararlaştırdıklarını ve bu konuda mutabakata vardıklarını bildirdi.

Kapsamlı Ekonomik İşbirliği Anlaşması'nı imzaladıklarını belirten Cumhurbaşkanı Gül, bu anlaşmanın Irak'ın bu çerçevede imzaladığı ilk anlaşma olduğunu, yeni Irak'ın böyle bir anlaşmayı hiç kimseyle imzalamadığını söyledi.

Türkiye açısından da imzalanan en kapsamlı ekonomik işbirliği anlaşması olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Gül, anlaşmanın özellikle iş adamları ve müteahhitlerin geleceklerini ve Irak'ta yapacakları işlerdeki güvenliklerini ve güvencelerini garanti altına alan çok önemli maddeler içerdiğini anlattı. Cumhurbaşkanı Gül, şöyle devam etti:

"Yaptığımız görüşmelerde başta enerji sektörü olmak üzere, gaz ve petrol konularında Türk iş adamlarının, Türk firmalarının Irak'ta faaliyet göstermeleri, Irak'tan Türkiye üzerinden Avrupa'ya, başka yerlere gaz boru hatları yapılması konusu da geniş bir şekilde konuşulmuş, bu konulara bir çok iş adamı da katılmıştır. Özellikle bu konularla ilgilenenler bakanlar, ilgili çevrelerle çok iyi noktalara gelmişlerdir.

Bu konularda Devlet Bakanı Kürşat Tüzmen ilgili bütün bakanlarla görüşmüş, konuşmuş ve belki de şu ana kadar hiç yapılmayan ekonomik görüşmeler yapılmıştır.   

İnanıyoruz ki kısa süre içerisinde Türkiye'nin Irak'a olan ihracatı, ticareti hızlı ve süratli bir şekilde artacaktır."

Cumhurbaşkanı Gül, savunma sanayi işbirliği konusunda da, zırhlı araçlar, lokomotif satışı, müteahhitlik hizmetleri ve Irak'ın telekom altyapısı ile ilgili önemli görüşmeler yapıldığını ve ön mutabakatlar sağlandığını bildirdi.

Güvenlik

Görüşmelerde diğer çok önemli konunun güvenlik olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Gül, "Güvenlik, her zaman söylediğimiz gibi her şeyin başıdır. Bu konuda hem Irak'ın hem Türkiye'nin terörle mücadelesi vardır. Bu konuda Irak Hükümeti ile Türkiye arasında kararlı bir tavır söz konusudur" dedi.

Bu konuda İçişleri Bakanları ve Silahlı Kuvvetler arasında görüşmeler yapıldığını, Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Hasan Iğsız'ın Irak'ı ziyaret ettiğini ve Irak Genelkurmay Başkan yardımcılarının Türkiye'ye geldiğini anlatan Cumhurbaşkanı Gül, bütün bu konularda çok iyi bir anlayışın söz konusu olduğunu söyledi.

Cumhurbaşkanı Gül, şunları kaydetti:

"Terörle mücadele güvenlik meselelerinin tabii başında gelen önemli bir konudur. Terörle mücadele etmek için gerek Merkezi Hükümet gerekse Irak'ın kuzeyindeki Yerel Yönetimle yaptığım görüşmelerde bu konu gayet açık, seçik bir şekilde ele alınmış, kararlı bir şekilde konuşulmuştur. Bu konuda da olumlu gelişmelerin olacağını beklemekteyiz.

Çünkü tarihi bir fırsat, herkes için de geçerlidir. Bu fırsatların en iyi şekilde değerlendirilmesi ve Irak'ın kuzeyinde yerleşmiş olan terör örgütünün tamamen aradan çıkartılması ile ilgili çalışmaların kapsamlı bir şekilde yapılması ve bununla ilgili kendi aramızda takip mekanizmaları, bütün bunlar zaten kurulmuştur, mevcuttur... Bu konuyla ilgili de İçişleri Bakanımız muhataplarıyla çok önemli görüşmeler yapmıştır."

Irak'ın ne kadar zor dönemden geçtiğini herkesin bildiğini ifade eden Cumhurbaşkanı Gül, "Ben Bağdat'ı yıllar önce görmüştüm. Bu sefer görünce, insan tabii ki gerçekten büyük bir üzüntü duyuyor, elem duyuyor. Hepsine kolaylık diliyoruz. Hiç kimsenin başına da bu tip sıkıntıları Allah vermesin açıkçası. Gerçekten üzülünecek durumda" dedi.

Eşi Hayrünnisa Gül'ün de ziyarete katıldığını belirten Cumhurbaşkanı Gül, Hayrünnisa Gül'ün Irak'taki hastanelerde, annesiz, babasız çocuklarla yaptığı görüşmelerde, Irak'ta 3 milyon yetim çocuğun olduğunu öğrendiklerini söyledi.

Cumhurbaşkanı Gül, "Bütün bunlar herkese tabii ders olmalıdır. Bu görüşmelerin ve bu ziyaretin, gerçekten çok faydalı olduğunu ifade etmek isterim. Sadece bizim için değil Iraklılar için de önemli olmuştur. Irak'ın içerisinde bildiğiniz gibi birçok bölünmeler, birçok kendi renkleri, farklılıkları vardır. Benim bu ziyaretim vesilesiyle hepsi de bir araya gelme imkanı bulmuşlardır. Bundan dolayı da Türkiye'ye müteşekkir olmuşlardır" diye konuştu.

Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği'ni de hep beraber ziyaret ettiklerini belirten Cumhurbaşkanı Gül, Bağdat Büyükelçiliği'nin Irak'ta savaşın en şiddetli olduğu dönemlerde bile kapatılmayan, Türk bayrağının daima dalgalandığı bir büyükelçilik olduğunu, büyükelçilerin de görevlerinin hep başında bulunduklarını söyledi.

Cumhurbaşkanı Gül, "Bağdat Büyükelçiliğimizi ziyaret ettik ve orada görev yapan bütün arkadaşlarımızla gurur duyduğumuzu bütün arkadaşlarımıza ifade ettik" dedi.

Önemli bir ziyaret yaptıklarına işaret eden Cumhurbaşkanı Gül, "İnanıyorum ki Irak'la Türkiye arasında, bahsettiğim üç konuda da önemli sayfalar açılmıştır. Bunların hepsinin de devamı gelecektir" diye konuştu.