ATO'dan özel dedektif uyarısı

ANKARA - Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, son zamanlarda internet sitelerinde ve medya organlarında sıkça yer alan "özel dedektifler" konusunda vatandaşları uyardı.

Aygün, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'de özel dedektifliğin yasal olmadığını anımsatarak, "Sherlock Holmes özentisi bazı kişilerin özel dedektiflik adı altında yürüttükleri eş takibi, evlilik öncesi şahıs araştırması, parmak izi araştırma, adres tespiti gibi faaliyetler yasalarımıza göre ağır suçtur" dedi.

ATO Başkanı Aygün, "Özel Dedektiflik Bürosu" adı altında faaliyet gösteren firmaların yasadışı faaliyetlerini kendi internet sitelerinde açıkça ilan ettiklerini belirtti.

Bu büroların yasa dışı faaliyetleri arasında, kişilerin mal varlıklarının tespiti, suçlu kişi araştırmaları, sanayi casusluğu, boşanma ve velayet davaları için delil toplama gibi faaliyetler de bulunduğunu ifade eden Aygün, şunları söyledi:

"Çocuğunu takip ettirmek isteyenler, işe alacağı personelin sicilinin araştırılmasını isteyenler, eşinin kendisini aldattığından şüphelenenler maalesef bu firmalara başvuruyor ve suça ortak oluyorlar. Anayasa'nın 20. maddesi ile özel hayatın gizliliği ve korunması güvence altına alınmıştır. Özel hayatının gizliliğinin ihlal edilmesi, görüntü ve seslerin kayda alınması ağır bir suçtur."

Aygün, özel dedektiflik  bürolarının, "olay yeri inceleme, parmak izleri ve her türlü izlerin araştırılması ile hırsızlık olayları, çalıntı mal, kayıp eşya, sahte belge, yalancı şahit ve kayıp şahıs araştırması ile ticari alacaklarla ilgili adres tespiti, çeşitli davalarla ilgili delil toplama, marka-patent sahteciliği tespiti, ticari uyuşmazlıklarla ilgili konular hakkında araştırma yapıp delil toplamak, boşanma ve velayet davalarında delil toplama, eş takibi, şahıs takip ve araştırma, öğrenci takip ve araştırma" gibi yasal olmayan faaliyetler yürüttüklerini kaydetti.

ATO yasal işlem için başvurdu

ATO Başkanı, Emniyet Genel Müdürlüğünün 81 ilin valiliğine bir genelge göndererek, özel dedektiflik adı altında faaliyette bulunan kişi ve kurumların hassasiyetle takip edilmesini, asayiş, istihbarat ve kaçakçılık ve organize suçlarla mücadele şube müdürlükleri ile koordineli olarak yasal işlem yapılmasını istediğini belirtti.

İlgili genelgede özel dedektifliğe ilişkin bazı Avrupa ülkelerinde ve Amerika'da özel yasal düzenleme bulunmasına karşın, Türkiye'de böyle bir yasal düzenleme bulunmadığının belirtildiğini dile getiren Aygün, özel dedektiflik adı altında yapılan eylemlerin Türk Ceza Yasası'na göre suç olduğu, ayrıca özel hayatın gizliliği, konut dokunulmazlığı ve haberleşme hürriyetinin Anayasa'nın 20, 21 ve 22. maddeleri ile güvence altına alındığının kaydedildiğini ifade etti.

Polisin yetki alanına tecavüz

Söz konusu firmaların polisin yetki alanına tecavüz ettiğine de dikkati çeken Aygün, "İnternet sitelerinde 'hizmetlerimiz' başlığı altında sıraladıkları faaliyetlerin çoğu polisin yetki alanına giriyor. Çalıntı ve kayıp eşya araştırma, kayıp kişi bulma, parmak izi araştırma, rehine ve fidye araştırma gibi faaliyetler yaptıklarını söylüyorlar. Halbuki böyle bir yetkileri yok. Bu gibi durumlarda başvurulması gereken merci polistir" dedi.

Aygün, internet sitelerinde bazı firmaların, istihbarat teknikleri konusunda eğitim almış emekli ordu mensubu ve emekli emniyet mensubu çalıştırdıkları yönünde tanıtım yaptıklarını da ifade etti.

ATO'nun adıyla yasadışı faaliyet

Kendisini özel dedektif olarak tanıtan bazı kişilerin ATO'nun adını kullanarak yasadışı faaliyetlerde bulunduklarına ilişkin ihbar aldıklarını belirten Aygün, "Bu kişiler hakkında suç duyurusunda bulunacağız" dedi.

Söz konusu firmaların vergi dairesinden "özel dedektiflik" ticaret unvanıyla vergi levhası alabildiklerini, ticaret odalarının da bu levhaya göre ticaret sicil kaydını yapmak zorunda kaldığını kaydeden Aygün, Türkiye'de özel dedektiflik yasal olmadığı halde Özel Dedektifler Derneği kurulduğunu belirtti.