Bakan Hakan Fidan: Erdoğan-Trump görüşmesi olumlu geçti

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ankara'da bazı basın mensuplarıyla dün akşam iftar programında bir araya geldi.

Bakan Fidan, Şam ziyaretinde Türkiye'nin önceliği olan tüm konuların ve endişelerin gündeme getirildiğini belirterek Suriye yönetiminin terör örgütleri konusunda bizimle aynı niyet ve perspektifi paylaştığını gördüklerini belirtti. 

'Askeri kabiliyeti yok edilmeli'

"Mevcut yapısı itibarıyla YPG, PKK'nın bir mütemmim cüzü. Onu tartışmak bile gereksiz." şeklinde konuşan Fidan, örgütün anlaşma çerçevesinde nasıl adım atacağı ve takvimin nasıl olacağı gibi konuların Şam'da ele alındığını hatırlattı.

Fidan, "Örgütün askeri kabiliyetlerinin yok edilmesinin bizim için önemli bir husus olduğunun altını çizdik. Bunun sağlanması için tabii ki bazı hususlar ön plana çıkıyor. Bunlardan birincisi emir komuta meselesi. Mevcut unsurların kendini feshetmesi, merkezi hükümetin kontrolüne girmesi çok önemli bir şart." ifadelerini kullanarak, silah, füze üretimi, hava savunma sistemleri gibi kritik yeteneklere sahip olmalarının ise asla kabul edilemez olduğunu vurguladı.

Bir diğer konunun da YPG'ye dışarıdan katılanlar olduğuna dikkati çeken Fidan, şunları kaydetti: "Bunlara asla yer yok. Var olan unsurlar çözülsünler, silah bırakıp kendilerini lağvetsinler ve merkezi hükümetin tam kontrolü altına girsinler, bu bir zorunluluk. Merkezi hükümet, emir komutayı alabilecek yeterlilik sahibi olmalı."

Fidan, ilerleyen süreçte tüm gelişmelerin yakından takip edileceğini, süreç içerisinde ihtiyatlı olmak ve kontrolü elden bırakmamak gerektiğini ifade ederek, sürecin çok yakından takip edileceğini yineledi.

'Kürtlere verilmeyen haklar verilmeli'

Suriye'de yaşayan Kürtlere, Esed döneminde verilmeyen hakların verilmesi gerektiğinin, herkese eşit vatandaş muamelesi yapılmasının elzem olduğunun altını çizen Fidan, Suriye yönetiminin de bu konuda oldukça hassas olduğunu aktardı.

Bakan Fidan, üzerinde çalıştıkları diğer konunun da "yerinden edilen Suriyelilerin yurduna dönmeleri meselesi" olduğunu söyleyerek, "güven tesis edilen bir ortamda, silahlı örgütlerin yaşam alanı bulamayacağına" işaret etti.

Türkiye'nin, Suriye'nin birliğini ve bütünlüğünü her platformda dile getirdiğine değinen Fidan, "İçerideki silahlı grupların kendilerini feshedip merkezi hükümete bağlanmaları, ülkedeki birlik ve beraberlik havasını olumlu etkileyecektir. Aynı şekilde, YPG ile merkezi hükümetin vardığı mutabakat neticesinde, YPG'nin bütün varlığını ve otoritesini merkezi hükümete devretmesi yönünde atılacak adımlar somutlaştıkça, Suriye içerisindeki birlik ve bütünlüğün sağlanacağını düşünüyorum." dedi.

Erdoğan-Trump görüşmesi

Bakan Fidan, "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Trump'ın telefon görüşmesinin olumlu olduğunu" bildirerek, şöyle devam etti:

"Sayın Cumhurbaşkanımız, Başkan Trump'ın saygı duyduğu liderlerden birisi. Bunu da telefon görüşmesinde açıkça ortaya koydu zaten. Görüşmede sayın Cumhurbaşkanımız, Türkiye’nin terörle mücadele konusundaki beklentileri ile savunma sanayii işbirliğindeki kısıtlamaların kaldırılmasının önemini vurguladı. Ukrayna’daki barışın önemini bir kez daha tekrar etti. Sayın Trump'ın yaklaşımı da oldukça pozitif oldu. Sayın Cumhurbaşkanımız ile beraber, iki ülke arasındaki sorunları çözmek istiyor. Biz de muhataplarımız ile bunun için çalışıyoruz."

'ABD ziyaretine olumlu'

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın olası ABD ziyaretine de değinen Fidan, "Sayın Cumhurbaşkanımızın olası ziyaretinden önce biz Dışişleri Bakanları düzeyinde bir çalışma yaparız. Sayın Cumhurbaşkanımız ABD ziyaretine olumlu yaklaşıyor. Ancak, şu anda net bir tarih telaffuzunda bulunmadık." ifadelerini kullandı.

Fidan, ABD'nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşılık Verme Yasası'na (CAATSA) yönelik, Biden yönetimiyle yaptırımların kaldırılmasına ilişkin kapsamlı görüşmeler yapıldığını hatırlatarak, "Yeni yönetim ile de bu konuları detaylı bir şekilde ele alacağız. Tabii burada konuşulması gereken teknik konular var. Bu yaptırımların kaldırılması hususunda Amerikalıların bir istisna yapma yetkisi var mı? Kendi iç hukuk sistemleri bu yönde bir karar alabilecek mi? Bu konuları ayrıntılı bir şekilde görüşeceğiz." dedi.

Türkiye'nin Rusya-Ukrayna ateşkesine bakışı

Fidan, Rusya-Ukrayna Savaşı'yla ilgili gündemde "barış antlaşması ve ateşkes antlaşması" olmak üzere iki konu olduğuna işaret ederek, "Sayın Trump ve Sayın Putin’in (Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin) görüşmesinden ateşkes konusunda tam bir netice çıkmadı. Sürecin başlamasını ve ilerlemesini sağlayacak bazı adımlar sunuldu. Enerji alanları hedef alınmasın, gemilerin seyrüsefer güvenliği sağlansın, esir takası yapılsın gibi fikirler öne atıldı. Bunlar kabul edildi. Tam ateşkes için ise çalışmalar sürüyor." şeklinde konuştu.

Türkiye olarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da iki tarafın üzerinde mutabık kaldığı bir anlaşmaya katkı vermek istediğine değinen Fidan, "Bizim için önemli olan iki tarafın mutabık kalacağı bir anlaşma. Bu konuda üzerimize düşeni yapmaya hazırız. Ama şu anda gördüğünüz tartışmaların çoğu, güvenlik garantileri başlığı altında yapılan konular." ifadelerini kullandı.

Bakan Fidan, "Teorik olarak söylüyorum, taraflar ileriki bir aşamada bir barış gücü oluşturulmasında mutabık kalırlarsa biz katkı sunabiliriz. Ama şu noktanın altını çiziyoruz: İki taraftan birinin zorlayıcı girişiminin bir parçası olmakla, mutabık kalınmış bir çözümün parçası olmak farklı şeylerdir. Biz ikinci seçenekte varız." dedi.

'Avrupa'yla vize serbestisine geçmemiz gerekiyor'

Fidan, Avrupa ülkelerinden vize sorunuyla ilgili izah istendiğinde, "Biz verdiğimiz vizelerin en fazlasını Türkiye'ye veriyoruz." cevabının alındığını kaydetti. Oransal olarak bakıldığında yıllardır alınan başvurular ile reddedilen vize oranlarının değişmediğini vurgulayan Fidan, Türkiye'den yapılan turist vizesi başvurularında ciddi bir artış söz konusu olduğunu dile getirdi.

Fidan, vize haklarının suistimal edildiği ile alakalı da Avrupalılar tarafından gündeme getirilen bazı iddialar olduğuna değinerek "Geldiğimiz noktada, bizim Avrupa'yla vize serbestisine geçmemiz gerekiyor." dedi. Bunun olması durumunda vize süreçleriyle ilgili sorunların da ortadan kalkacağını söyleyen Fidan, "Vize rejimi devam ettiği sürece, Türkiye'nin artan talebine vize mekanizmasıyla cevap verilmesi mümkün değil." diye konuştu.