Bana tek bir gelişme söyleyin ki bu yıl hızlı bir büyüme bekleyelim
Ernst&Young Türkiye CEO'su Mustafa Çamlıca, şirketi için 2012'den umutlu ama genel ekonomi için aynı paralelde düşünmüyor. Türkiye için 2012 büyüme beklentisi yüzde 2. Çamlıca'ya göre yöneticiler, iş için gerekli olmayan hiçbir risk almamaları gereken bir
Ona göre öyle bir yıla giriyoruz ki yöneticiler işleri için gerekli olmayan hiçbir riske girmemeli. Ernst & Young Türkiye CEO'su Mustafa Çamlıca, geçtiğimiz yıl şirketinin yüzde 20'lik bir büyümeye imza attığını söylüyor. Özellikle yeni Türk Ticaret Kanunu'nun etkisi ile şirketi için 2012'den de umutlu ama genel ekonomi için aynı paralelde düşünmüyor. Türkiye için büyüme beklentisi yüzde 2. "Bana tek bir gelişme söyleyin ki 2012'de hızlı bir büyüme olacağını düşüneyim, ama böyle bir şey yok" diyor.
Büyüme kar topu gibidir, biz bu sürece girdik
Haziran sonu itibarıyla yüzde 16'lık bir büyümeye imza atmış Ernst & Young. Sonraki dört ayda ise büyüme oranı yüzde 20'yi bulmuş. Mustafa Çamlıca, "Ekonomi daralma sürecine girmişken önceki dönemden daha hızlı büyümek çok önemli. Şimdi, bu büyümeyi yönetebilmek için önlemler almamız gerekiyor. Acaba daha da büyüyebilir miyiz diye bakıyoruz" diyor. Açıkladığı büyümenin inanılması zor olduğunu kabul ediyor ve "Büyüme bir kar topu gibidir, biz bu sürece girdik. O tempoyu yakaladığınızda devam ediyor" diyor. Ernst&Young'ın 2012 büyüme hedefi ise yüzde 25 seviyesinde.
Yeni bir talep, yeni bir piyasa yaratmak...
Bu büyümeye nasıl ulaştıklarını CEO Çamlıca şöyle özetliyor: "Büyüme potansiyeli olan yeni alanlar bulmak zorundasınız. Bu alanlarda hizmet vermek durumundasınız. Biz uzmanlaştık. Üç yıl önce uzmanlaşmaya ciddi bir yatırım yaptık. Örneğin transfer fiyatlandırması, KDV ve gümrük işleri, vergi hukuku ile ilgili ihtilaflarda uzmanlaştık, yolsuzluklarla ilgili bir bölümümüz var... Yeni bir piyasa yaratmazsanız hızlı büyüyemezsiniz. Mevcut piyasa genel ekonomi kadar büyür, yeni bir talep, yeni bir piyasa yaratırsanız hızlı büyürsünüz. Mesele yeni piyasayı bulabilmek, bunun yolu da uzmanlaşmaktan geçiyor."
Daralma başlıyor, büyüme beklentisi yüzde 2
Ernst & Young CEO'su Türk Ticaret Kanunu'nun yürürlüğe girmesinin de etkisi ile 2012'de kendi şirketi için yüzde 25'lik büyüme oranları telaffuz ediyor ancak Türkiye için 2012 büyüme beklentisi yüzde 2. Bu Türkiye açısından son derece düşük bir büyüme oranı. Önümüzdeki döneme bakıldığında bir daralmanın görüldüğünü söyleyen Mustafa Çamlıca, "Eurozone'daki daralmadan Türkiye'nin ihracatçılarının etkilenmemesi mümkün değil. Komşularımızda cereyan eden olaylar da Türk iş dünyasını ciddi biçimde etkiliyor. İnşallah açıklanan yüzde 4'lük büyüme hedefine ulaşılır ama bana önümüzdeki dönemde olabilecek tek bir iyi şey söyleyin ki 2012'de Türkiye ciddi biçimde hızlı büyüyeceğine inanayım. İran, Suriye meseleleri saatli bomba gibi duruyor. Ortadoğu'da belirsizlik, Euro'da ciddi bir sorun var" diyor. Türkiye'de kriz olmadığını söyleyen Çamlıca cari açık sorununu da bir "kur meselesi" olarak görüyor ve "Nihayetinde kur doğru yere oturacaktır, bu bir krize yol açmaz. Yüzde 2'lik büyüme kriz değildir" diyor.
Hammaddeden faize her alanda oynaklık yaşanacak
Peki bu ortamda Türkiye'deki şirketler nasıl önlem alıyor? Bir danışmanlık şirketi olarak hizmet verdikleri şirketlerin risk yönetimi üzerinde durduğunu anlatıyor Mustafa Çamlıca. "Bu tip ortamlarda şirket içi yolsuzluklarda da önemli bir artış oluyor. Yolsuzlukların önlenmesi için de ciddi bir çaba var. Türkiye'deki şirketlerin bu anlamda doğru yönetildiğini görüyoruz" diyor. Bunun temel nedeni Türk yöneticilerin kriz tecrübesine sahip olmaları. Ernst&Young CEO'su tavsiyelerini ise şöyle sıralıyor:
"Bizim yapımızda var bu 'Ayağını yorganına göre uzat' prensibi. Bu tip ortamlarda riskten kaçınılıyor. Benim tavsiyem de bu yönde. 2012'de kesinlikle iş için gerekli olmayan hiçbir risk alınmamalı. Dolar borçlanıp TL satmak gereksiz bir risktir. TL satıyorsan TL borçlan. Kurlar üzerinden spekülasyonlara açık işlem yapmasınlar. Bu 2012'nin en önemli hadisesi riskin ve oynaklığın en üst seviyede olacağı bir yıla giriyoruz. Kurlardan hammadde fiyatlarına ve faizlere kadar her alanda oynak olduğu bir döneme giriyoruz. Bu gün borçlanırsınız yüzde 15'ten yarın faizler yüzde 8'e girer. Siz uzun dönem kredi kullanmışsınız, parayı batıracaksınız demektir. Bu dönemde mümkün olduğunca kısa dönemli hareket etmeye dikkat edilmesi gerekiyor."
Eurokrat darbeleri başladı, Euro'da sadece Fransa ve Almanya kalabilir
Ernst&Young CEO'su Mustafa Çamlıca'ya göre Euro bölgesinde önümüzdeki dönem sıkıntılar sürecek. Türkiye için 2012 açısından da en büyük risk burada. "Euro'nun toparlaması çok ciddi zaman alacak" diyen Çamlıca sözlerine şöyle devam etti: "Belki sadece Almanya ve Fransa Euro bölgesi olarak kalacak, diğerleri ayrılacak. Euro'nun toparlaması çok ciddi zaman alacak. Ciddi bir maliyet söz konusu. Bizim bir raporumuz var, ona göre 2 ila 4 trilyon euro... Rubini'nin bu paralelde bir açıklaması vardı "Avrupa İstikrar Fonu şaka gibi..." Açık nasıl kapatılacak? Ya para bulunacak ya da sistemin işletilmesi sağlanacak. Kimse bu yükü üstlenmek istemiyor. Bu sorunun çözümü nihayetinde siyaset kurumuna bağlı. Bütün ülkelerdeki siyasi partileri dikkate alırsak 100 farklı siyasi düşünceden bahsediyoruz. Büyüklerden biri farklı olsa durumu kilitlemek için yetiyor. Yunanistan ve İtalya'da seçilmiş bir hükümet yok. Eurokrat darbesi ile yönetime getirildi şu andaki liderler. Yarın bu darbe kimi koltuğundan eder? Euro'nun balansı şaşmış durumda çünkü Euro böyle bir krizde ayakta kalabilecek bir sisteme sahip değil. Bir buzdağına çarptı ve batabilir."
Beni sosyal medya çok heyecanlandırıyor
Mustafa Çamlıca geleceğe yön vereceğini düşündüğü en önemli gelişmenin sosyal medya olduğunu söylüyor. "Bu konuda gerekli yatırımı da yaptık, önümüzdeki dönem şirket olarak sosyal medyada daha etkin olacağız" diyor. Sosyal medyayı oyunun kuralını değiştiren bir gelişme olarak görüyor ve bu yeni mecrayı iyi kullanmayan şirketlerin önümüzdeki dönemde piyasa tarafından sorgulanacağını düşünüyor. Bugün bir şirket kursa da kesinlikle bu alanda olacağını söylüyor. Çünkü ona göre "Oyunun adı artık network'ün ne kadar geliş, kaç kişiyi tanıyorsun.".
Bu yıl güzel bir partiyle 50'nci yaşgünümü kutlayacağım
"2012'de müthiş bir yaşgünü kutlaması yapacağım. 50'nci yaşıma giriyorum. Bütün sevdiklerimle, ailemle... Çok önemli bir yaş, yolun yarısı mı diyorlar... Yarım asrı devirmenin özel olarak kutlanması gerektiğini düşünüyorum ve kendimi bu açıdan şımartmayı planlıyorum."
2011'de yönetici olmak hızlı araba kullanmak gibiydi
"Benim için 2011'in en zor yanı büyümeyi yönetmekti. Çok hızlı giden bir spor otomobili viraja kaçla sokacağınıza karar vermeniz gerekiyor. Çok iyi bir sürücü olmalısınız."
Tüketici harcamalarındaki büyüme % 1.6'ya gerileyecek
Denetim ve danışmanlık firması Ernst & Young'ın Eurozone Sonbahar Raporu'na göre dış piyasalarda gözlenen kırılgan finansal durum, 2012'de Türkiye'de yavaşlamaya işaret ediyor. Tüketici harcamalarındaki büyümenin 2011 yıl sonu itibariyle yüzde 7,5 olarak gerçekleşeceği ancak 2012 yılında bu oranın yüzde 1,6'ya düşeceği öngörülüyor.
Krizin finans piyasalarında yayılmasını güvenli bir şekilde önleyebilmek için Avrupa Finansal İstikrar Fonu'nun 440 milyar euro tutarındaki mevcut kaynağının 7 kat artırılması gerektiğine dikkat çeken Ernst & Young'ın Euro Bölgesi Finansal Hizmetler Sonbahar Tahminleri'ne göre, Euro Bölgesi'nin yeniden ekonomik durgunluğa düşme ihtimali yüzde 35.
Son dönemde durağana yakın bir büyüme hızı ve beklenenden daha elverişsiz uluslararası ortamın bir araya gelmesiyle, 2012'de bölgede büyüme oranının yüzde 1,1'e düşmesi bekleniyor.
Bankalar üzerinde yaratılacak baskı nedeniyle, kredilerin 2012 yılında yüzde 6 ve 2013 yılında ilave yüzde 2 oranında azalacağı tahmin ediliyor. Euro Bölgesi bankalarının vadesi yaklaşan 800 milyar euro tutarındaki kredilerinin 2012 yılında refinansmanı gerekiyor; bu durum da kredi sıkışıklığı riskinin gerçekleşme ihtimalini artırıyor.
Bankaların kredi verme imkanlarının birkaç yıl boyunca kısıtlı kalacağı varsayılarak, yatırım fonlarının, özel sermaye fonlarının ve girişim sermayesi firmalarının kredi açığını kapatmak için büyük işletmelere doğrudan kredi verecekleri öngörülüyor.
Euro Bölgesi'nin temel direği olan ülkelerin (çekirdek ülkeler) 2011'den 2015'e kadar, 2009 yılı ekonomik durgunluk öncesi 10 yıllık döneme benzer şekilde yıllık yaklaşık yüzde 2 ile büyüyeceği öngörülüyor. Aksine, çevre ülkelerdeki GSMH'nin kriz öncesi 10 yıla göre yarı yarıya azalarak 2011-2015 arası yılda sadece yüzde1,2 büyümesi bekleniyor.
Giderek daha kasvetli bir ortam ve gerileyen ABD ve küresel ekonomi nedeniyle artan riskler sonucu, Euro Bölgesi'nin gelecek iki yıldaki GSMH'ındaki büyüme oranı beklentisi daha da azaldı. Euro Bölgesi GSMH'sı 2008-09 yıllarında görülen faaliyet kaybının henüz ancak üçte ikisini karşıladı ve kriz öncesi seviyesine dönmesi 5-6 çeyrek dönem daha alabilir.