Bir gün devamsızlık için, üç gün kesinti olabilir mi?
Ahmet BALCI / Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilindiği üzere 28 Eylül 2008 Tarih ve 27011 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Aylık Prim Ve Hizmet Belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna Verilmesine Ve Primlerin Ödenme Sürelerine Dair Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ" ile prim ödemelerinin beyanı konusuna açıklık getirilmeye çalışılmıştır.
SGK'ya yapılan bildirimlerde sigortalıların; ay/dönem içinde ücret almaya hak kazandıkları süreler "Prim Ödeme Günü" bölümüne, hak ettikleri ücretleri ise "Prime Esas Kazanç" bölümüne brüt tutar olarak yazılmaktadır.
Şubat ayında devamsızlık yapılması halinde SGK'ya beyan edilecek prim ödeme gün sayısı kaç gün olmalıdır?
Bahsi geçen tebliğde 2.1.2. Maddesi'nin b-1 bendinde "Ay / dönem içindeki çalışmaları tam olan sigortalıların prim ödeme gün sayıları, ay/dönemin kaç gün olduğuna bakılmaksızın (ay / dönemin 28, 29, 30 veya 31 gün çektiği üzerinde durulmaksızın) 30 gün olarak sisteme girilecektir" denilerek, ilgili ay kaç gün çekerse çeksin, eğer işçi ay içerisinde eksiksiz çalıştı ise aylık 30 gün sigortalı gözükmesi gerekmektedir. Bu hesaba göre de, aynı işyerinde beyan edilebilecek yıllık sigortalılık gün sayısı en fazla 360 gün olabilecektir.
Aynı tebliğin b-2 ve b-3 bentlerinde ise ay içerisinde sigortalı olarak işe başlayanlar ile ay içerisinde işten ayrılan işçilere yönelik açıklamalar yapılmış olup, buna göre; sigortalıların prim ödeme gün sayıları, işe giriş / işten çıkış tarihleri ve ay/dönemin kaç gün olduğuna bakılarak parmak hesabı yapılmak suretiyle hesaplanacağı belirtilmektedir. Yani sigortalı fiili olarak o ay kaç gün çalıştı ise, sigortalılık gün sayısı da o kadar olacaktır.
Yine aynı tebliğin d-1 bendinde "Ay/dönem içinde işe girişi veya işten çıkışı bulunmayan, çeşitli nedenlerle (istirahat, ücretsiz izin, disiplin cezası gibi) ay/dönemin bazı günlerinde çalışmayan ve çalışmadığı günler için de ücret almayan sigortalıların ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları, ilgili ay/dönemdeki gün sayısından, ücret almaya hak kazanılmamış gün sayısı çıkartılmak suretiyle hesaplanacaktır." denilmekte ve aynen şu örnek verilmektedir:
"Özel sektöre ait bir işyerinde çalışan (A) sigortalısının, 2009/Şubat ayında 10 gün ücretsiz izinli olduğu ve ayın kalan günlerinin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, söz konusu ayda 28 gün bulunması ve sigortalının 10 gün eksik çalışmış olması nedeniyle, bahse konu sigortalının 2009/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı 18 olacaktır" denilmektedir.
Bu örnekten de anlaşılacağı üzere şubat ayının 28 gün çektiği bir yılda işçi, şubat ayının herhangi bir günü işe devamsızlık yaptığı takdirde, prim ödeme gün sayısı SGK'ya 27 gün olarak beyan edilecektir. Halbuki aynı devamsızlığı diğer aylarda yapmış olsaydı, prim ödeme gün sayısı 29 gün olacaktı. Örneği genişletecek olursak, bu sigortalının yıl içerisinde işine aksatmadan geldiğini ve sadece şubat ayında bir gün devamsızlık yaptığını varsayalım; bu seferde bahsi geçen sigortalının yıllık prim ödeme gün sayısı 357 gün olacaktır.
SONUÇ
Konumuz ile ilgili olarak, sigortalıların çalışma günlerini SGK'ya beyan eden muhasebeciler ve bordro / insan kaynakları yetkilileri, her ne kadar şubat ayındaki bir günlük devamsızlığa karşın, prim ödeme gün sayısını 29 gün olarak bildirseler de, bu tebliğden de anlaşılacağı üzere, prim ödeme gün sayısının 27 gün olması gerektiği aşikardır. Bu sebeple de, sigortalıların şubat ayı içerisinde devamsızlıklarına biraz daha dikkat etmeleri, kendi menfaatlerine olacak gibi gözükmektedir. Ayrıca teknolojinin bu kadar ilerlemiş olmasına rağmen, 365 gün çeken bir yılda, işe hiç devamsızlık yapmamış bir çalışanın prim ödeme gün sayısının halen 360 gün olarak kabul edilmesi, hele ki şubat ayında bir gün devamsızlık yapması halinde bu rakamın 357 olması oldukça düşündürücüdür.