Bölgesel Rekabet Programı'nın bütçesi 146,8 milyon euro

ANKARA - Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, tamamlanmasıyla doğrudan 10 bin kişiye istihdam sağlanmasının hedeflendiği Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyon Programı'nın bütçe büyüklüğünün 146,8 milyon euro olduğunu belirterek, proje önerilerinin, hedef bölgede yer alan 43 ilin 33'ünü kapsadığını bildirdi.

Ergün, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyon Programı'nı açıkladığı toplantıda, Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) ile ilişkilerinde mali işbirliği sürecinin neredeyse en önemli unsur olduğunu belirterek, ancak Türkiye'nin AB fonlarından yararlanma düzeyinin bugüne kadar istenilen seviyede gerçekleşmediğini dile getirdi ve söz konusu proje paketiyle bu süreci tersine çevirecek bir adım attıklarını söyledi.

Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) çerçevesinde AB tarafından aday ve potansiyel aday ülkelere yönelik sağlanan mali destek programlarının ülkede farklı kurum ve kuruluşların yer aldığı bir sistem içinde yönetildiğini bildiren Ergün, sistemin temelde 5 eksen üzerine oturduğunu, bakanlığının yürüttüğü "Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı"nın bu eksenlerden bölgesel kalkınma bileşeni altında yer aldığını söyledi.

Bu programın AB'ye aday ve potansiyel aday ülkeler arasında AB tarafından onaylanan ilk program olduğuna işaret eden Ergün, programın 2007-2009 dönemi için toplam bütçesinin 186,9 milyon euro olduğunu ifade etti. Sanayi Bakanı, bu bütçenin 140,2 milyon euroluk kısmının AB tarafından, 46,7 milyon euroluk diliminin ise ulusal bütçeden karşılandığını bildirdi.

Ergün, Program kapsamında kişi başına milli geliri Türkiye ortalamasının yüzde 75'inin altında kalan 43 ilde sanayi altyapısı ve bilgi iletişim altyapısının geliştirilmesine, yeni finansal araçların oluşturulmasına, turizm altyapısı ile pazarlama ve tanıtım faaliyetlerinin desteklenmesine, KOBİ'lere doğrudan bilgi ve eğitim danışmanlığı verilmesine ve sanayi sektörleri arasında işbirliğinin güçlendirilmesine yönelik proje önerilerinin desteklenmesinin öngörüldüğünü kaydetti.

İhale süreci devam ediyor

Bu kaynakların verimli kullanılması amacıyla 3 proje paketi oluşturulduğunu belirten Ergün, bütçesi yaklaşık 59 milyon euro olan 1. proje paketinde merkezi düzeydeki kurumların stratejik şemsiye projelerinin yer aldığını söyledi.

Bu pakette bulunan ve 17 ilde uygulanacak olan projelerin Nisan ayı itibariyle AB Komisyonu tarafından resmen onaylandığını anlatan Bakan Ergün, projelerin başlaması için gerekli ihale süreçlerinin devam ettiğini bildirdi.

Ergün, 2. Proje paketini hazırlamak amacıyla 14 Kasım 2008 tarihinde açılan ve 16 Ocak 2009'da sona eren proje teklif çağrısına, 43 ilden yaklaşık bütçesi 1,6 milyar euro olan 532 başvuru yapıldığını ifade etti.

Hedef bölgede artan bu talebin AB'ye üyelik sürecinde Türkiye'ye aktarılacak katılım öncesi mali yardımların miktarının belirlenmesi müzakerelerinde ülkenin elini güçlendireceğini belirten Ergün, ayrıca halen müzakereleri devam eden bölgesel politika ve yapısal araçların koordinasyonu faslında önemli avantajlar sağlayacağını vurguladı.

Bakan Ergün, bu projelerin şu anda kapalı olan, doğrudan KOBİ'lere yönelik AB hibe destek mekanizmasının önümüzdeki dönemde tekrar açılması için de önemli bir referans olacağını söyledi.

Bu projelerin tamamlanmasıyla birlikte doğrudan 10 bin, dolaylı olarak da 50 bin kişiye istihdam sağlanmasını öngördüklerini ifade eden Ergün, "Bu sürecin küresel rekabet ortamında firmalarımızın üretim maliyetlerinde, kapasitelerinde ve verimliliklerinde önemli değişimleri beraberinde getireceğine inanıyoruz" diye konuştu.

Bakan Ergün, proje teklif çağrısına konu olmayan ve 3. Proje paketi olarak adlandırılan "Finansal Araçların Oluşturulması ve Geliştirilmesi" tedbirinde ise firmaların özellikle KOBİ'lerin en önemli sorunu olan kredi kefalet ve finansmanına erişim sorununu gidermeyi amaçladıklarını bildirdi. 

Ergün, bu amaca yönelik oluşturulan bir proje üzerinde uluslararası finans kuruluşlarıyla teknik çalışmaları sürdürdüklerini de kaydetti.

"Gelişmişlik farkları ve gelir dağılımı bozukluğu"

Bakan Ergün, Türkiye'de bölgesel gelişmişlik farkları ve gelir dağılımı bozukluğunun gündemdeki yerini sürekli olarak koruduğunu söyledi.

Bu dengesizliği gidermek amacıyla bugüne kadar daha çok büyük ölçekli ve kamu eliyle yürütülen projeler ortaya konulduğunu hatırlatan Ergün, söz konusu program kapsamındaki projelerin ise doğrudan bölgedeki kuruluşlar tarafından yürütüleceğini ve bölge halkının birebir içerisinde bulunacağını kaydetti.

Ergün, söz konusu projelerin istihdamın artırılmasına sağlayacağı katkının yanı sıra Türkiye'nin gelişmişlik düzeyi en az olan bölgelerinde, Avrupa Birliği standartlarında proje üretme yeteneğini de geliştireceğini belirtti. Ergün, "Projelerden elde edeceğimiz başarı, bundan sonra kamu kaynaklarının ülkemizin az gelişmiş bölgelerinde daha verimli ve etkin kullanılmasına da imkan sağlayacak" dedi.

Bakan Ergün, programın, bölgenin rekabet gücünü yükseltecek proje üretme ve uygulama mekanizmasını harekete geçireceğini, bu mekanizmanın ileriki yıllarda gerek AB fonları, gerekse ulusal kaynaklarla daha da gelişeceğini ve böylece bölgeler arası gelişmişlik farklarını en aza indireceğini söyledi.

Ergün, proje paketinin, sadece bölgenin değil, aynı şekilde Türkiye'nin de rekabet gücünü artırmasına katkı sağlayacağını bildirdi. 

Program kapsamında 532 başvuru içinden 47 projenin seçildiğini ve projelerin ana liste, rezerv liste ve proje havuzu olmak üzere 3 kategoriye ayrıldığını anlatan Ergün, "Söz konusu 3 kategorinin bütçe büyüklüğü 146,8 milyon eurodur. İkinci proje paketinde yer alan proje önerileri, hedef bölgede yer alan 43 ilin 33'ünü kapsıyor" diye konuştu.

Ergün, ana listenin bölgesel rekabet edebilirlik operasyonel programının 2007-2008 bütçe döneminde öncelikli olarak desteklenecek listeyi, rezerv listenin ana listede yer alan proje önerilerinin herhangi birinin öngörülemeyen bir nedenle desteklenmemesi durumunda kısa listeye alınmaya aday projelerin yer aldığı listeyi, proje havuzunun ise 2010 sonrası gelecek ilave kaynakla destelenecek projelerin yer aldığı listeyi ifade ettiğini anlattı.

"Subjektif değerlendirme olmadı, olamaz"

Bu projelerin 500'ün üzerinde proje arasından seçildiğine dikkat çeken Bakan Ergün,, projeler üzerinde teknik çalışma dışında sübjektif bir değerlendirmenin olmadığını ve bundan sonra da olmayacağını söyledi. Ergün, "Sübjektif değerlendirmelerle AB standartlarında iş yapma imkanımız yoktur" diye konuştu.

Türkiye'nin gelişme konusunda daha çok ilerleme kaydetmesi gereken illerinde gerek sivil toplum örgütleri gerek kamu kuruluşları gerekse özel sektör temsilcilerinin AB'ye hazır hale gelme istikametinde ilerlediğini ifade eden Ergün, "AB fonlarından yararlanmak gerçekten zor. Bu nedenle arkadaşlarımı  kutlamak istiyorum. Türkiye'de iyi şeyler de oluyor" dedi.

Seçilen projeler arasında, Endüstriyel Tasarım ve Modelleme Merkezi, Maraş Biberi İş Kümesi, Bafra İş Geliştirme ve İhracatı Destekleme Merkezi Projesi, Doğu Anadolu'da Pazar Odaklı Bir Strateji Çerçevesinde Süt Ürünleri Küme Geliştirme Projesi gibi projeler yer alıyor.